النساء ٨٥

مَنْ‌ يَشْفَعْ‌ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَکُنْ‌ لَهُ‌ نَصِيبٌ‌ مِنْهَا وَ مَنْ‌ يَشْفَعْ‌ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَکُنْ‌ لَهُ‌ کِفْلٌ‌ مِنْهَا وَ کَانَ‌ اللَّهُ‌ عَلَى‌ کُلِ‌ شَيْ‌ءٍ مُقِيتاً

ترجمه

کسی که شفاعت [= تشویق و کمک‌] به کار نیکی کند، نصیبی از آن برای او خواهد بود؛ و کسی که شفاعت [= تشویق و کمک‌] به کار بدی کند، سهمی از آن خواهد داشت. و خداوند، حسابرس و نگهدار هر چیز است.

هر كه شفاعتى نيكو كند، او را از آن بهره‌اى باشد و كسى را كه شفاعتى بد كند وى را از آن سهمى باشد و مسلما خداوند بر هر چيزى مراقب و تواناست

هر كس شفاعت پسنديده كند، براى وى از آن نصيبى خواهد بود و هر كس شفاعت ناپسنديده‌اى كند، براى او از آن [نيز] سهمى خواهد بود. و خدا همواره به هر چيزى تواناست.

هر که سبب کار نیکویی شود هم او نصیبی کامل از آن بَرَد، و هر که وسیله کار قبیحی گردد از آن سهمی بسزا خواهد یافت، و خدا بر همه چیز (از نیک و بد اعمال خلق) مراقبی تواناست.

هر کس وساطت پسندیده ای کند، [تا کار خیری چون جهاد، احسان به مردم و حلّ مشکلات جامعه انجام گیرد] بهره ای از آن برای او خواهد بود، و هر کس وساطت ناپسندی کند [تا شرّی و باطلی به وجود آید و زیانی به مردم رسد] سهمی از [گناه و وبال] آن برای او خواهد بود؛ و خدا همواره نگهبان بر هر چیزی است.

هر كس در كار نيكى ميانجى شود او را از آن نصيبى است و هر كس در كار بدى ميانجى شود او را از آن بهره‌اى است. و خدا نگهبان بر هر چيزى است.

هرکس که شفاعت پسندیده‌ای کند از [خیر] آن نصیب برد و هرکس که شفاعت ناپسندیده‌ای کند از [شر] آن نصیب برد، و خداوند بر هر چیز مقتدر است‌

هر كه شفاعتى نيكو كند او را از [نيكى‌] آن بهره‌اى است و هر كه شفاعتى بد و ناپسند كند او را از [سرانجام بد] آن بهره‌اى است، و خداوند بر هر چيزى نگاهبانى تواناست.

کسی که (در میان مردم) میانجیگری کند و میانجیگری او پسندیده (ی شرع) باشد، نصیبی از (پاداش) آن خواهد داشت، و کسی که میانجیگری کند و میانجیگری او ناپسند (شرع) باشد، بهره‌ای از (پادافره) آن خواهد داشت، و (پشتیبانی از حق بی‌پاداش نمی‌ماند، و پشتیبانی از باطل بی‌پادافره نخواهد بود) خداوند بر هر چیزی چیره است (و همه چیز را می‌پاید).

هر کس میانجیگری پسندیده‌ای کند، برای وی از آن نصیبی خواهد بود و هر کس میانجیگری ناپسندی کند، برای او از آن (بخشی) خواهد بود. و خدا همواره بر هر چیزی توانا و گواه و نگهبان بوده است.

کسی که شفاعت نیکی کند او را است بهره‌ای از آن و کسی که شفاعت بدی کند او را است بهره‌ای از آن و خدا است بر همه چیز نگهبان‌

النساء ٨٤	آیه ٨٥	النساء ٨٦
سوره : سوره النساء نزول : ٨ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یَشْفَعْ»: میانجیگری کند. یاری و کمک کند. «نَصِیب»: بهره. پاداش مضاعف (نگا: انعام / . «کِفْلٌ»: بهره. پاداش برابر. پادافره. «مُقِیتاً»: چیره. مقتدر. نگهبان. حاضر و ناظر.

تفسیر

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- وساطت در انجام کار خیر، موجب سهیم شدن در نتیجه و پاداش آن (من یشفع شفاعة حسنة یکن له نصیب منها)

۲- بهره مندى تشویق کنندگان به جهاد، از نتایج اعمال مجاهدان (و حرّض المؤمنین ... من یشفع شفاعة حسنة یکن له نصیب منها) به مقتضاى ارتباط بین این آیه و آیه قبل، تشویق مسلمانان به جهاد، مى تواند مصداق مورد نظر از وساطت و شفاعت حسنه باشد. چون تحریض و تشویق براى جهاد در راه خدا، نوعى وساطت و سببیّت براى انجام آن است.

۳- ارزشمندى تشویق مردم به جهاد در راه خدا (و حرّض المؤمنین ... من یشفع شفاعة حسنة یکن له نصیب منها) چون تحریک مردم به جهاد، «شفاعة حسنة» نامیده شده است.

۴- وساطت و شفاعت براى انجام کارهاى نیک، امرى پسندیده و مورد تشویق خداوند (من یشفع شفاعة حسنة یکن له نصیب منها)

۵- وساطت در انجام کارهاى ناپسند، موجب سهیم شدن در پیامدهاى ناگوار آن (من یشفع شفاعة حسنة یکن له نصیب منها) «کفل» به معناى نصیب و بهره است.

۶- بازدارندگان مردم از جهاد در راه خدا، سهیم در کیفر ترک آن (و اذا جاءهم امر ... اذاعوا به ... من یشفع شفاعة حسنة یکن له نصیب منها) به مقتضاى ارتباط این آیه با آیات قبل، مصداق مورد نظر از «شفاعة سیّئة»، مى تواند همان کارهایى باشد که موجب بازماندن مردم از جهاد در راه خداست.

۷- حرمت وساطت در کار بد و ناپسند (من یشفع شفاعة سیّئة یکن له کفل منها) چون وساطت کنندگان کارهاى ناپسند، سهیم در پیامدهاى آن از جمله کیفرهاى اخروى هستند، حرمت این گونه وساطتها استفاده مى شود.

۸- ضرورت تدوین و تنظیم قوانینى در جهت سهیم کردن واسطه هاى کارهاى نیک و بد علاوه بر مباشران در نتایج و پیامدهاى آن اعمال (من یشفع شفاعة حسنة ... و من یشفع شفاعة سیّئة یکن له کفل منها)

۹- خداوند، همواره حافظ و نگهبان هر چیز است. (و کان اللّه على کل شىء مقیتا) «مقیت»، از ماده «قوت» است و از معانى آن، حافظ و نگهبان است.

۱۰- اعمال خوب و بد اشخاص، محفوظ است و از بین نخواهد رفت. (و کان اللّه على کل شىء مقیتا) بیان نگهبانى خداوند، پس از بیان عملکردهاى خوب و بد اشخاص، اشاره به این دارد که اعمال آدمى از بین نخواهد رفت.

۱۱- توجّه به حفظ اعمال از سوى خدا، برانگیزنده انسان به وساطت در کار خیر و پرهیز از وساطت در کار شرّ (و من یشفع ... و کان اللّه على کل شىء مقیتا) جمله «کان اللّه ... » در حقیقت تشویق و تهدید است و به این منظور آورده شده که با توجّه به آن، انگیزه براى انجام اعمال نیک فراهم شود و ترس از انجام اعمال بد به وجود آید.

موضوعات مرتبط

• احکام:۷
• ارزش: ملاک ارزش ۳
• انگیزش: عوامل انگیزش ۱۱
• پاداش: موجبات پاداش ۱
• جهاد: تشویق به جهاد ۲، ۳ ; فضیلت جهاد ۳ ; کیفر ترک جهاد ۶
• خدا: نگهبانى خدا ۹
• ذکر: آثار ذکر ۱۱
• عمل: بقاى عمل ۱۰، ۱۱ ; پاداش عمل ۳ ; شفاعت در عمل خیر ۱۱; شفاعت در عمل ناپسند ۱۱ ; عمل پسندیده ۴، ۱۰ ; عمل ناپسند ۱۰ ; وساطت در عمل ناپسند ۵، ۷
• قانونگذارى: اهمیّت قانونگذارى ۸ ; روش قانونگذارى ۸
• کیفر: موجبات کیفر ۵، ۶
• مجاهدان: پاداش مجاهدان ۲
• محرّمات:۷
• نیکى: تشویق به نیکى ۴ ; وساطت در نیکى ۱، ۴