الفجر ٢٨
ترجمه
الفجر ٢٧ | آیه ٢٨ | الفجر ٢٩ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«رَاضِیَةً»: راضی و خوشنود. «مَرْضِیَّةً»: مورد رضایت. کسی که از او خوشنودند. «رَاضِیَةً مَّرْضِیَّةً»: حال اوّل و دوم هستند.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۳۰، سوره فجر
- مضامين سوره مباركه فجر
- وجوه مختلف درباره مراد از ((فجر))، ((ليال عشر)) و ((شفع و وتر)) كه بدآنهاسوگند ياد شده است
- مراد از ((ارم ذات العماد))
- وجه توصيف فرعون به ((ذى الاوتاد))
- حكايت زبان حال نوع آدمى كه آزمايش خدا با اكرام و نعمت دادن را به حساب ممتاز بودنخود از ديگران مى گذارد
- و آزمايش خدا با فقر و تنگدستى را اهانت و خوارى از ناحيه خدا مى پندارد
- مراد از آمدن پروردگار در قيامت (و جاء ربّك و الملك ...)
- متذكّر شدن و ((يا ليتنى )) گفتن انسان در قيامت
- ((نفس مطمئنة )) نفسى است كه با ايمان به پروردگار و ياد او سكونت يافته ، به مقامرضا رسيده است و...
- (رواياتى درباره مراد از شفع و وتر، تسميه فرعون به ذى الاءوتاد، آورده شدن جهنم ،آمدن خدا، و...)
- شفع حسن و حسين (ع ) و وتر اميرالمؤ منين عليه السلام است
- حديثى از امام صادق (ع ) درباره خصوصيات قبض روح مؤ من درذيل (يا ايها النفس المطمئنه ...)
نکات آیه
۱ - خداوند در قیامت، صاحبان قلب مطمئن را شایسته حضور در نزد خود خوانده و آنان را به قرب خویش دعوت خواهد کرد. (ارجعى إلى ربّک)
۲ - خداوند با فراخواندن صاحبان قلب آرام در قیامت به سوى خویش، جلوه هاى ربوبیت خود را بر آنان مى گستراند. (ارجعى إلى ربّک) ذکر هر یک از اسماى خداوند در این موارد، بیانگر نوع مواجه شدن افراد با او است و تعبیر «ربّک»، بیانگر این نکته است که صاحبان نفس مطمئن، مشمول ربوبیت خداوند و کمال افزون تر خواهند شد.
۳ - تقرّب افزون تر به خداوند، پاداش کسانى است که براى آخرت خود پیشاپیش زاد و توشه ذخیره کرده اند. (یلیتنى قدّمت لحیاتى ... ارجعى إلى ربّک)
۴ - میهمانان قرب خداوند در آخرت، به همه خواسته هاى خود دست یافته، از پاداش خویش خشنود خواهند بود. (راضیة)
۵ - برخوردارى از نفس مطمئن و تقرب به درگاه خداوند در قیامت، ویژه کسانى است که رضایت خداوند را به دست آورده اند. (مرضیّة)
۶ - خشنودى از خداوند و کسب رضایت او در دنیا، مایه راه یابى به درگاه او در آخرت است. (ارجعى إلى ربّک راضیة مرضیّة) «راضیة مرضیة» حال و بیانگر علت است. بنابراین رجوع به خداوند، پاداشِ دارا بودن آن دو حالت از پیش است.
۷ - خشنود بودن از خداوند، زمینه ساز کسب رضایت او است. (راضیة مرضیّة) ترتیب ذکرى، ممکن است ناظر به ترتیب واقعى باشد; بنابراین، حالت «مرضیة» بودن، فرع حالت رضایت است.
۸ - آزمون دیدن فقر و غنا، گرامى داشت یتیمان، تغذیه فقیران، ترک تصرف ارث دیگران و پرهیز از مال دوستى، مایه احساس رضایت انسان از خداوند و زمینه ساز رضایت خداوند از او است. (فأمّا الإنسن إذا ما ابتلیه ... راضیة مرضیّة) نفس «راضى» و «مرضى» - به قرینه آیات پیشین - انسانى است که از اوصاف ذکر شده در آن آیات، مبرّا باشد.
موضوعات مرتبط
- آخرت طلبان: پاداش آخرت طلبان ۳
- ارث: اجتناب از غصب ارث ۸
- امتحان: امتحان با بى نیازى ۸; امتحان با فقر ۸
- تقرب: تقرب به خدا ۳; عوامل تقرب اخروى ۶; موجبات اخروى تقرب ۵
- توشه: نقش توشه اخروى ۳
- خدا: اهمیت رضایت خدا ۵; دعوت به محضر خدا ۱; دعوتهاى اخروى خدا ۱، ۲; رضایت از خدا ۶، ۷; رضایت خدا۶; زمینه رضایت خدا ۷، ۸; نشانه هاى ربوبیت خدا ۲; نشانه هاى رضایت از خدا ۸
- فقرا: تأمین فقرا ۸
- مال دوستى: اجتناب از مال دوستى ۸
- مقربان: پاداش مقربان ۴; رضایت مقربان ۴; مقربان در قیامت ۴
- نفس راضیه :۷
- نفس مرضیه :۷
- نفس مطمئنه: دعوت از صاحبان نفس مطمئنه ۱، ۲; فضایل اخروى صاحبان نفس مطمئنه ۱; موجبات اخروى نفس مطمئنه ۵
- یتیم: احترام یتیم ۸