الفجر ١١
ترجمه
الفجر ١٠ | آیه ١١ | الفجر ١٢ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الَّذِینَ»: اقوام سهگانه مذکور، یعنی عاد، و ثمود، و فرعون و فرعونیان.
تفسیر
- آيات ۱ - ۳۰، سوره فجر
- مضامين سوره مباركه فجر
- وجوه مختلف درباره مراد از ((فجر))، ((ليال عشر)) و ((شفع و وتر)) كه بدآنهاسوگند ياد شده است
- مراد از ((ارم ذات العماد))
- وجه توصيف فرعون به ((ذى الاوتاد))
- حكايت زبان حال نوع آدمى كه آزمايش خدا با اكرام و نعمت دادن را به حساب ممتاز بودنخود از ديگران مى گذارد
- و آزمايش خدا با فقر و تنگدستى را اهانت و خوارى از ناحيه خدا مى پندارد
- مراد از آمدن پروردگار در قيامت (و جاء ربّك و الملك ...)
- متذكّر شدن و ((يا ليتنى )) گفتن انسان در قيامت
- ((نفس مطمئنة )) نفسى است كه با ايمان به پروردگار و ياد او سكونت يافته ، به مقامرضا رسيده است و...
- (رواياتى درباره مراد از شفع و وتر، تسميه فرعون به ذى الاءوتاد، آورده شدن جهنم ،آمدن خدا، و...)
- شفع حسن و حسين (ع ) و وتر اميرالمؤ منين عليه السلام است
- حديثى از امام صادق (ع ) درباره خصوصيات قبض روح مؤ من درذيل (يا ايها النفس المطمئنه ...)
نکات آیه
۱ - فرعون و قوم عاد و ثمود، در ممالک و سرزمین ها، به طغیان گرى پرداخته، در گناه فرورفتند. (الذین طغوا فى البلد) طغیان، از حد گذراندن گناه است (مقاییس اللغة) و هر چیز که از مقدار خود فراتر رود، طغیان کرده است (العین). حرف «ال» در «البلاد»، براى استغراق عرفى است و مراد تمام سرزمین هایى است که براى اقوام یاد شده، دسترسى به آن امکان پذیر بوده است و مى توان گفت: اصل آن «بلادهم» بوده و حرف «ال»، جانشین ضمیر «هم» است و مراد سرزمین هایى است که در قلمرو آنان بوده است.
۲ - گناه پیشگى و طغیان گرى، عامل گرفتارى به عذاب الهى (ألم تر کیف فعل ربّک ... الذین طغوا فى البلد)
۳ - برخوردارى از امکانات مادى و قدرت، زمینه ساز طغیان و تعرض به حقوق دیگران (الذین طغوا فى البلد)
۴ - طغیان، عامل هلاکت قوم عاد و ثمود و زمینه ساز نابودى فرعون (ألم تر کیف فعل ربّک بعاد ... و ثمود ... وفرعون ... الذین طغوا فى البلد)
موضوعات مرتبط
- امکانات مادى: آثار امکانات مادى ۳
- تجاوز: زمینه تجاوز ۳
- حقوق: تجاوز به حقوق دیگران ۳
- طغیان: آثار طغیان ۲، ۴; زمینه طغیان ۳
- عذاب: موجبات عذاب ۲
- فرعون: طغیانگرى فرعون ۱، ۴; قصه فرعون ۱; گناه فرعون ۱; هلاکت فرعون ۴
- قدرت: آثار قدرت ۳
- قوم ثمود: تاریخ قوم ثمود ۱; طغیانگرى قوم ثمود ۱، ۴; گناه قوم ثمود ۱; هلاکت قوم ثمود ۴
- قوم عاد: تاریخ قوم عاد ۱; طغیانگرى قوم عاد ۱، ۴; گناه قوم عاد ۱; هلاکت قوم عاد ۴
- گناه: آثار گناه ۲
- هلاکت: عوامل هلاکت ۴