بَخْسا

از الکتاب

آیات شامل این کلمه

ریشه کلمه

قاموس قرآن

ناقص كردن. كم كردن. [جن:13] از نقصان نمى‏ترسد [يوسف:20] او را به قيمت كم و ناقص فروختند، بخس در آيه صفت و يا اسم مصدر است. راغب آن را كم كردن از روى ظلم معنى كرده و در قاموس آمده كه آن به معناى نقص و ظلم است، با تدبّر در استعمال قرآن قول راغب اقرب به نظر مى‏رسد زير موارد بكار رفتن آن توأم با ظلم است حتى در سوره يوسف. در آيه [اعراف:85] و نظائر آن «اَشْيائَهُمْ» بدل اشتمال است از «الناس». تدبّر در آيات نشان مى‏دهد كه بَخس در نقصان كَمِىّ و كيفى هر دو به كار مى‏رود مثلاً در آيه [هود:84-85]، به نظر مى‏آيد كه مراد از «تَبْخَسُوا» تعييب اشياست يعنى بر متاع ديگران عيب نگيريد و آن چنان كه گفته شد نقصان كيفى است.