روایت:من لايحضره الفقيه جلد ۱ ش ۱۷۵۵

آدرس: من لا يحضره الفقيه، جلد ۱، بَابُ التَّيَمُّم

و سال عبيد الله بن علي الحلبي ابا عبد الله ع :

عَنِ اَلرَّجُلِ إِذَا أَجْنَبَ وَ لَمْ يَجِدِ اَلْمَاءَ قَالَ يَتَيَمَّمُ بِالصَّعِيدِ فَإِذَا وَجَدَ اَلْمَاءَ فَلْيَغْتَسِلْ وَ لاَ يُعِيدُ اَلصَّلاَةَ وَ عَنِ اَلرَّجُلِ يَمُرُّ بِالرَّكِيَّةِ وَ لَيْسَ مَعَهُ دَلْوٌ قَالَ لَيْسَ عَلَيْهِ أَنْ يَدْخُلَ اَلرَّكِيَّةَ لِأَنَّ رَبَّ اَلْمَاءِ هُوَ رَبُّ اَلْأَرْضِ‏ فَلْيَتَيَمَّمْ وَ عَنِ اَلرَّجُلِ يُجْنِبُ وَ مَعَهُ قَدْرُ مَا يَكْفِيهِ مِنَ اَلْمَاءِ لِوُضُوءِ اَلصَّلاَةِ أَ يَتَوَضَّأُ بِالْمَاءِ أَوْ يَتَيَمَّمُ قَالَ لاَ بَلْ يَتَيَمَّمُ أَ لاَ تَرَى أَنَّهُ إِنَّمَا جُعِلَ عَلَيْهِ نِصْفُ اَلْوُضُوءِ

ترجمه

‏محمد جواد غفارى, من لا يحضره الفقيه - جلد ۱ - ترجمه على اكبر و محمد جواد غفارى و صدر بلاغى, ۱۳۹

و عبيد اللَّه بن على حلبى از امام صادق عليه السلام سؤال كرد: مردى كه جنب مى‏شود و به آب دسترسى ندارد تكليف او چيست؟ آن حضرت فرمود: بر زمين تيمّم ميكند و هر گاه آب پيدا كرد بايد غسل كند ولى نماز را اعاده نميكند، باز عبيد اللَّه حلبى از آن حضرت سؤال نمود كه مردى بر چاه پر آبى بگذرد و دلو براى آبكشى با خود نداشته باشد چه كند؟ آن حضرت فرمود بر او لازم نيست داخل چاه شود زيرا پروردگار آب، هم او پروردگار زمين نيز هست (آنكه آب را براى وضو و غسل قرار داده تيمّم را نيز خود او مقرّر فرموده)، پس تيمّم كند. و نيز حلبى پرسيد در مورد مرديكه جنب شود و با خود مقدارى آب دارد كه فقط تكافوى وضوى نمازش را ميكند آيا با آن آب وضو بگيرد يا (آب را براى نوشيدنش بگذارد و) تيمّم كند؟ آن حضرت فرمود: نه وضو نگيرد بلكه تيمم كند، مگر نميبينى كه نصف وضو براى آن قرار داده شده است. يعنى وضو سه شستن و سه مسح كردن است و تيمّم سه مسح كردن يكى به پيشانى و دو ديگر به دستها. و هر گاه تيمّم‏كننده به آب برسد و به اميد آنكه باز هم ميتواند آب ديگرى تهيّه كند تيمم نكند، بعد بجايى برسد كه تهيه آب برايش غير ممكن و دشوار شود پس‏ همين كه آب را ملاحظه كرده تيمّمش شكسته و بر او واجب مى‏شود كه دو مرتبه تيمم كند و اگر به آب رسيد و داخل نماز شده بود پس بايد تا وقتى به ركوع نرفته باشد نماز را رها كند و وضو بگيرد ولى اگر به ركوع رفته باشد همان نماز را بپايان برساند زيرا تيمّم خود يكى از دو مطهّر و پاك‏كننده است، و هر كس تيمّم كند چنانچه جنب باشد و به آب برسد بر او واجب مى‏شود غسل نمايد، و اگر جنب نبوده فقط وضو بگيرد، و اگر زمانى به آب رسيد كه با تيمّم نماز كرده و فارغ شده بود و وقت نماز نيز هنوز باقى بود نماز او تمام و صحيح است و لازم نيست بر او كه نمازش را اعاده كند.