فصلت ٣٨
ترجمه
| فصلت ٣٧ | آیه ٣٨ | فصلت ٣٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«عِندَ رَبِّکَ»: در پیشگاه او هستند. مراد از عندیّت، یعنی در پیشگاه بودن، عندیّت مکانی نیست؛ بلکه عندیّت کرامت و منزلت است (نگا: قمر / ). «لا یَسْأَمُونَ»: ملول نمی‌گردند. خسته و درمانده نمی‌شوند (نگا: بقره / .
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۲۶ - ۳۹ سوره فصّلت
- بيان شدت عذاب كافرانى كه مردم را از شنيدن قرآن باز مى داشتند
- بيان حسن حال مؤ منين استقامت پيشه و آينده نيكويى كه در انتظارشان است
- معناى اينكه ملائكه به مؤ منين مى گويند ما در دنيا و آخرت اولياء شما هستيم
- دعوت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله احسنالقول است
- معناى جمله : ادفع بالتى هى احسن
- معناى آيه : و اما ينزعنك من الشيطان نزع فاستعذ بالله ...
- احتجاج از راه وحدت تدبير سراسر عالم و پيوستگى آن بر وحدت رب مدبر
- اثبات معاد و احتجاج بر آن با بيان يك استعاره تمثيليه
- چند روايت در ذيل برخى آيات گذشته
نکات آیه
۱ - استکبار و سرپیچى از عبادت خدا، بى تأثیر در ساحت کبریایى او (فإن استکبروا فالذین عند ربّک یسبّحون له)
۲ - بى نیازى مطلق خداوند، از عبادت انسان ها (فإن استکبروا فالذین عند ربّک یسبّحون له)
۳ - سرپیچى از سجده و عبادت آفریدگار جهان، نمونه بارز استکبار است. (و اسجدوا للّه ... فإن استکبروا)
۴ - فرشتگان و بندگان مخلص حق، در شب و روز همواره تسبیح گوى خداوند هستند. (فالذین عند ربّک یسبّحون له بالّیل و النهار) تعبیر «بالّیل و النهار» کنایه از استمرار و تداوم است.
۵ - اخلاص کامل فرشتگان، در تسبیح و عبادت خداوند (فالذین عند ربّک یسبّحون له بالّیل و النّهار) از این که به جاى «یسبّحونه»، عبارت «یسبّحون له» آمده و «لام» براى اختصاص مى باشد، مطلب بالا قابل برداشت است.
۶ - فرشتگان و بندگان مخلص خدا، در تسبیح و عبادت او خستگى ناپذیراند. (فالذین عند ربّک یسبّحون له ... و هم لایسئمون) «السّامة» (مصدر «لایسئمون») به معناى خستگى و ملالت از ادامه کار است.
۷ - درجات متفاوت فرشتگان، به مقدار عبادت آنان براى پروردگار است. (فالذین عند ربّک یسبّحون له بالّیل و النّهار) برداشت یاد شده بر این مبنا است که «عند ربّک» اشاره به برخى از فرشتگان داشته باشد که از مقام قرب و حضور برخورداراند.
۸ - تسبیح و تنزیه مستمر خداوند، والاترین مرتبه عبودیت و بندگى است. (فإن استکبروا فالذین عند ربّک یسبّحون له بالّیل و النّهار) خداوند در برابر استکبار مشرکان از عبادت او، به بیان عبادت مستمر و مداوم فرشتگان مى پردازد. از این مطلب فهمیده مى شود که استمرار و تداوم تسبیح و تنزیه، بالاترین مرتبه بندگى است.
۹ - تأثیر قرب به خداوند، در علاقه و شیفتگى انسان به عبادت او (فالذین عند ربّک یسبّحون له بالّیل و النهار) «عند ربّک» اشعار به قرب دارد. استمرار و تداوم عبادت به فرشتگان مقرب نسبت داده شده است. بنابر این مى توان چنین استنباط کرد که درجات عبادت و پرستش - که نماد شیفتگى به خداوند است - به درجات تقرب انسان بستگى دارد.
۱۰ - اخلاص در تسبیح و عبادت، امرى شایسته و ارزشمند است. (فالذین عند ربّک یسبّحون له) از آمدن عبارت «یسبّحون له» به جاى «یسبّحونه»، اخلاص فرشتگان فهمیده مى شود و از این که خداوند اخلاص فرشتگان را به رخ انسان ها مى کشد، مطلب بالا قابل برداشت است.
۱۱ - نشاط در عبادت و خسته نشدن از تسبیح پروردگار، امرى ستوده نزد خداوند (یسبّحون له ... و هم لا یسئمون)
موضوعات مرتبط
- ارزشها: ۱۰
- استکبار: استکبار با خدا ۱; نشانه هاى استکبار ۳
- اسماء و صفات: صفات جمال ۲
- انسان: عبادات انسان ها ۲
- بندگان خدا: تداوم تسبیح بندگان خدا ۴، ۶; خستگى ناپذیرى بندگان خدا ۶
- تسبیح: اخلاص در تسبیح خدا ۵; ارزش اخلاص در تسبیح خدا ۱۰; اهمیت تسبیح خدا ۸; تسبیح در روز ۴; تسبیح در شب ۴; نشاط در تسبیح خدا ۱۱
- تسبیح گویان خدا: ۴
- تقرب: آثار تقرب ۹
- خدا: بى نیازى خدا ۲; عظمت خدا ۱; مدحهاى خدا ۱۱
- سجده: سجده بر خدا ۳
- عبادت: آثار عبادت خدا ۷; اخلاص در عبادت خدا ۵; ارزش اخلاص در عبادت ۱۰; زمینه عبادت ۹; عبادت خدا ۱; نشاط در عبادت خدا ۱۱
- عبودیت: مراتب عبودیت ۸
- عصیان: عصیان از خدا ۱، ۳
- عمل: عمل پسندیده ۱۰
- مخلصان: تداوم تسبیح مخلصان ۴، ۶; خستگى ناپذیرى مخلصان ۶
- ملائکه: اخلاص ملائکه ۵; تداوم تسبیح ملائکه ۴، ۶; خستگى ناپذیرى ملائکه ۶; منشأ تفاوت ملائکه ۷
