الشعراء ١٣٩
ترجمه
| الشعراء ١٣٨ | آیه ١٣٩ | الشعراء ١٤٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«آیَةً»: درس عبرت. نشانه قدرت. «مَا کَانَ أَکْثَرُهُم مُّؤْمِنِینَ»: بیشتر قوم عاد ایمان نداشتند، بیشتر مردم به این روایت ایمان ندارند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
فَأَمَّا عَادٌ فَاسْتَکْبَرُوا فِي... (۲) وَ أَنَّهُ أَهْلَکَ عَاداً الْأُولَى (۱) وَ أَمَّا عَادٌ فَأُهْلِکُوا بِرِيحٍ... (۱) سَخَّرَهَا عَلَيْهِمْ سَبْعَ لَيَالٍ... (۰)
تُدَمِّرُ کُلَ شَيْ‌ءٍ بِأَمْرِ... (۰) يَغْفِرْ لَکُمْ مِنْ ذُنُوبِکُمْ وَ... (۱) أَ لَمْ تَرَ کَيْفَ فَعَلَ رَبُّکَ... (۰) إِرَمَ ذَاتِ الْعِمَادِ (۰) الَّتِي لَمْ يُخْلَقْ مِثْلُهَا فِي... (۰)
تفسیر
نکات آیه
۱ - هلاکت قوم عاد، به اراده الهى و در پى تکذیب رسالت هود(ع) از سوى آنان بود. (فکذّبوه فأهلکنهم)
۲ - ناباورى قوم عاد نسبت به هشدارهاى هود(ع)، ریشه تکذیب رسالت آن حضرت (و ما نحن بمعذّبین فکذّبوه)
۳ - نزول عذاب بر قوم عاد، نتیجه عملکرد و اصرار آنان بر کفر پس از اتمام حجت بر ایشان بوده است. (إنّى أخاف علیکم عذاب ... فکذّبوه فأهلکنهم)
۴ - اراده خدا، حاکم بر تحولات تاریخ (فکذّبوه فأهلکنهم إنّ فى ذلک لأیة)
۵ - سرگذشت هود(ع) و قوم عاد، آیتى بزرگ و عبرت آموز براى دیگران (فکذّبوه فأهلکنهم إنّ فى ذلک لأیة) واژه «ذلک» اشاره دارد به: نصیحت هاى هود(ع) و هشدارهاى وى به عادیان، تأثیر ناپذیرى آنان، تکذیب رسالت او و سرانجام هلاکت آنان به اراده خداوند. گفتنى است که کلمه «آیة» در اصل، به معناى نشانه است و در این جا معنایى معادل «عبرة» دارد و نکره آمدن آن براى تفخیم و بیانگر وجود مایه هاى بزرگ عبرت در داستان هود و عادیان است.
۶ - فرجام هلاکت بار عادیان، نمودى از سنت مستمر الهى در یارى حق و سرکوب باطل (فأهلکنهم إنّ فى ذلک لأیة) نشانه و مایه عبرت بودن ماجراى هلاکت قوم عاد، مستلزم استمرار داشتن مجازات اقوام در صورت کفرورزى و اصرار بر حق ناپذیرى است.
۷ - تاریخ، منبعى براى درس آموختن و عبرت گرفتن (إنّ فى ذلک لأیة)
۸ - بیشتر عادیان، حق ناپذیر و مصمم بر کفر (و ما کان أکثرهم مؤمنین)
۹ - وجود اقلیتى مؤمن در میان قوم عاد (و ما کان أکثرهم مؤمنین)
۱۰ - سرنوشت شوم قوم عاد، هشدارى جدى به همه حق ستیزان (إنّ فى ذلک لأیة) لحن تهدیدآمیز آیه و بیان این که علت انتقام گرفتن خداوند از عادیان، این مطلب بود که بیشتر آنان از پذیرش ایمان سرباز زدند، بیانگر برداشت یاد شده است.
۱۱ - اصرار اکثریت افراد جامعه بر کفر و حق ستیزى، زمینه ساز نزول عذاب الهى (فأهلکنهم ... و ما کان أکثرهم مؤمنین)
۱۲ - رسوخ روحیه کفرورزى و حق ناپذیرى در بیشتر شرک پیشگان صدراسلام (إنّ فى ذلک لأیة و ما کان أکثرهم مؤمنین) گرچه ضمیر «هم» در «أکثرهم» به عادیان بازمى گردد; اما در عین حال به شرک پیشگان صدراسلام نیز اشاره اى دارد.
موضوعات مرتبط
- اتمام حجت: آثار اتمام حجت ۳
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱۲
- اکثریت: آثار حق ستیزى اکثریت ۱۱; آثار کفر اکثریت ۱۱
- باطل: نابودى باطل ۶
- تاریخ: عبرت از تاریخ ۷; فواید تاریخ ۷; منشأ تحولات تاریخ ۴
- حق: آثار حق ستیزى ۱۱; امداد به حق ۶; هشدار به حق ستیزان ۱۰
- خدا: آثار اراده خدا ۱; حاکمیت اراده خدا ۴; سنتهاى خدا ۶
- سنتهاى خدا: سنت امداد ۶
- شناخت: منابع شناخت ۷
- عبرت: عوامل عبرت ۵، ۷
- عذاب: زمینه عذاب ۱۱
- قوم عاد: آثار کفر قوم عاد ۳; آثار لجاجت قوم عاد ۳; اتمام حجت بر قوم عاد ۳; اقلیت قوم عاد ۹; اکثریت قوم عاد ۸; تاریخ قوم عاد ۱، ۲، ۳، ۸، ۹; حق ناپذیرى قوم عاد ۸; عبرت از هلاکت قوم عاد ۵; عوامل تکذیبگرى قوم عاد ۲; عوامل عذاب قوم عاد ۳; عوامل هلاکت قوم عاد ۱; فرجام شوم قوم عاد ۱۰; فرجام قوم عاد ۶; کفر قوم عاد ۸; کمى مؤمنان قوم عاد ۹
- کفر: آثار اصرار بر کفر ۱۱
- مشرکان: حق ناپذیرى اکثریت مشرکان صدر اسلام ۱۲; کفر اکثریت مشرکان صدر اسلام ۱۲
- هود(ع): بى ایمانى به انذارهاى هود(ع) ۲; تکذیب هود(ع) ۲; عبرت از قصه هود(ع) ۵; قصه هود(ع) ۲; قصه هود(ع) از آیات خدا ۵; کیفر تکذیب هود(ع) ۱; هلاکت مکذبان هود(ع) ۱
