نَادِيَه

آیات شامل این کلمه

«نَادِى» از مادّه «ندا» (صدا زدن) به معناى مجلس عمومى است، و گاه به مرکز تفریح نیز «نادِىْ» گفته مى شود، چون در آنجا افراد یکدیگر را صدا مى زنند و ندا مى کنند.

بعضى گفته اند: از «ندا» به معناى بخشش گرفته شده، چون در آنجا از یکدیگر پذیرایى مى کنند. «دار النّدوة» که به مجلس مشورتى معروف «قریش» گفته مى شد نیز، از همین معنا گرفته شده. ولى، در سوره «علق» منظور از «نادى» جماعتى است که در آن مجلس جمع مى شوند، یا به تعبیر دیگر، قوم و عشیره و دوستانى است که امثال «ابو جهل» در کارهاى خود، بر نیروى آنها تکیه مى کردند.

ریشه کلمه

• ندو (۵۳ بار)
• ندى‌ (۵۳ بار)
• ه‌ (۳۵۷۶ بار)

قاموس قرآن

جمع شدن. «نَدَاالْقَوْمُ‏نَدْواً: اِجْتَمَعُوا». نادى اسم فاعل است و نيز به معنى مجلس و محل اجتماع باشد [عنكبوت:29]. آن سخن لوط «عليه السلام»است به قومش يعنى كار زشت (لواط) را در محل اجتماعى مردم و پيش چشم عموم مرتكب مى‏شويد. گفته‏اند: تا اجتماع هست نادى خوانده مى‏شود. [علق:17-18]. در مجمع فرموده: نادى مجلس اهل نادى است و در اثر كثرت استعمال هر مجلس را نادى گفته‏اند. ظاهرا مراد از نادى در آيه اهل مجلس است يعنى: آن شخص اهل مجلس و ياران خويش را به يارى بخواند ماهم زبانيه و مأموران آتش را مى‏خوانيم. نَدِىّ: مانند نادى به معنى مجلس اجتماع است در مجمع فرموده: ندى و نادى مجلسى است كه اهلش در آن جمع شده‏اند و دارالندوه مكّه كه خانه قُصَىّ بود از آن است و در آن به مشاوره جمع مى‏شدند. [مريم:73]. كافران به اهل ايمان گفتند: كدام يك از دو گروه مقام بهتر و مجلس نيكوتر (و آراسته‏تر) دارد، اين همان تفاخر به مال و زينت دنيا است لذا در جواب آيه بعدى آمده: «وَكَمْ أَهْلَكْنا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هُمْ أَحْسَنُ أَثاثاً وَرِئْياً».