يَسْتَنْبِطُونَه

آیات شامل این کلمه

«یَسْتَنْبِطُونَهُ» در اصل، از مادّه «نَبَط» (بر وزن فقط) و به معناى نخستین آبى است که از چاه مى کشند و از اعماق زمین استخراج مى گردد، و به همین جهت استفاده کردن هر حقیقتى از دلائل و شواهد مختلف و استخراج آن از مدارک موجود، «استنباط» نامیده مى شود، خواه در مسائل فقهى باشد یا در مسائل فلسفى، سیاسى و علمى.

ریشه کلمه

• نبط (۱ بار)
• ه‌ (۳۵۷۶ بار)

قاموس قرآن

در قاموس گفته: نبط (به فتح اول و دوم)اولين آبى است كه در چاه ظاهر مى‏شود طبرسى نيز چنين گفته است استنباط به معنى استخراج است به هر چيزيكه استخراج شده و در برابر رؤيت چشم يا معرفت قلب قرار گرفته مستنبط (به صيغه مفعول) گويند. [نساء:83]. يعنى: منافقان يا ضعيف الايمانها چون چيزى از ايمنى مثل غلبه سپاه مسلمين به كفار يا از خوف مثل هجوم مشركين به مسلمانان، دريافتند آنرا ميان مردم منتشر مى‏كنند و اگر آنرا به رسول خدا و به اولى الامر ارجاع مى‏كردند رسول و اولى الامر كه استنباط مى‏كنند آن را مى‏دانستند. يعنى بايد در اينگونه كارها مطلب را ميان مردم منتشر نكرد و باعث ناامنى نشد بلكه به اولى الامر ارجاع كرد تا در باره آن تحقيق كنند. اين لفظ تنها يكبار در كلام الله آمده است.