عَوْرَة

آیات شامل این کلمه

واژه «عَوْرَه» در اصل از مادّه «عار» است، و به چیزى گفته مى شود که آشکار ساختنش موجب عار باشد، به شکاف هایى که در لباس یا دیوار خانه ظاهر مى شود، و همچنین به نقاط آسیب پذیر مرزها، و آنچه انسان از آن بیم و وحشت دارد نیز «عوره» گفته مى شود، در اینجا منظور خانه هایى است که در و دیوار مطمئنى ندارد، و بیم حمله دشمن به آن مى رود.

و از آنجا که آشکار شدن آلت جنسى مایه عیب و عار است در لغت عرب به آن «عورت» اطلاق شده. کلمه «عورة» گاه، به معناى شکاف در دیوار، لباس و مانند آن نیز آمده است و گاه، به معناى مطلق عیب مى باشد.

اطلاق کلمه «عورت» بر اوقات سه گانه، در سوره «نور» به خاطر آن است که مردم در این اوقات خود را زیاد مقید به پوشانیدن خویش ـ مانند سایر اوقات ـ نمى کنند و یک حالت خصوصى دارند.

ریشه کلمه

• عور (۴ بار)

قاموس قرآن

عورت هر چيزى است كه انسان از ظاهر شدن آن شرم دارد. مثل آلت تناسلى و نيز هر چيزى كه انسان از آن مى‏ترسد مثل شكاف و محل عبور در مرزها. راغب گويد: عورة سوأة انسان است (آلت تناسل) و آن كنايه و اصلش از عار است زيرا در ظاهر شدن آن عار هست از اين جهت زنان عورت ناميده شده‏اند. [احزاب:13]. مراد از عورة در آيه بى حفاظ بودن است كه بيم حمله و تاراج است در جنگ خندق عدّه‏اى از رسول خدا «صلى‏اللَّه‏وعليه‏وآله» اجازه مى‏خواستند به شهر برگردند و مى‏گفتند خانه‏هاى ما بى حفاظ است مى‏ترسيم تاراج كنند خدا فرمود: خانه‏ها بى حفاظ نيستند اينها جز فرار قصدى ندارند. [نور:31]. آيه درباره جواز اظهار زينت زن است مراد از عورات چيزهاى پوشاندنى و نگفتنى زنان است يعنى: جايز است زينت خود را به اطفاليكه به نگفتنى‏ها و پوشاندنى‏هاى زنان واقف نيستند اظهار كنند. [نور:58]. در اين آيه سه وقت خلوت عورت ناميده شده كه انسان لباس خويش را مى‏كند و عورتش ظاهر مى‏شود چنانكه در مجمع فرموده، و يا از آن جهت كه شخص شرم دارد در آن حالات كسى جز زنش در پيشش باشد. يعنى: غلامان و كنيزان و بچه‏هاى نابالغ سه بار در آمدن پيش شما اجازه بخواهند: پيش از نماز فجر و آنگاه كه از گرماى ظهر لباس خويش را مى‏كنيد و پس از نماز عشاء كه سه وقت خلوت است براى شما.