السّاعَة

آیات شامل این کلمه

منظور از «ساعة» روز قیامت است و علت انتخاب این نام (ساعة) براى روز قیامت این است که یا حساب مردم در آن ساعت با سرعت انجام مى گیرد و یا اشاره به ناگهانى بودن وقوع آن است که در ساعتى برق آسا مردم از جهان برزخ به عالم قیامت منتقل مى شوند، یا به خاطر این که اعمال بندگان به سرعت مورد حساب قرار مى گیرد. ولى این احتمال نیز وجود دارد که «ساعة» کنایه از حوادث هولناک بوده باشد، زیرا آیات قرآن مکرّر مى گوید: شروع قیامت با یک سلسله حوادث فوق العاده هولناک همچون زلزله ها، طوفان ها و صاعقه ها همراه است و یا اشاره به ساعت مرگ بوده باشد، ولى تفسیر اول نزدیک تر به نظر مى رسد. کلمه «ساعة» در سوره «حجّ» گر چه بعضى احتمال داده اند به معناى لحظه مرگ و مانند آن بوده باشد، ولى آیات بعد، نشان مى دهد که منظور از آن پایان جهان و قرار گرفتن در آستانه قیامت است مخصوصاً که با کلمه «بغتة» (ناگهانى) همراه است. و مى دانیم «ساعَة» در لغت عرب به معناى جزء کمى از زمان است.

ریشه کلمه

• سوع‌ (۴۸ بار)

قاموس قرآن

جزئى است از اجزاء زمان (راغب) جوهرى آن را وقت حاضر گفته است. آن در قرآن به معنى مطلق وقت آمده خواه بسيار جزئى باشد مثل [اعراف:34]. و يا متعارف مثل [توبه:117]. و نيز از قيامت با آن تعبير آمده مثل [قمر:1]، [حج:1]، [حج:7]. به نظر مى‏ايد: در بعضى از آيات مراد از وقت مرگ است مثل [مريم:75]. در اين صورت عذاب آن است كه مرگ در آن نباشد و مثل [حج:55]. پيوسته در شك بودن روشن مى‏كند كه غرض از ساعت آمدن مرگ است و آن با قيامت بودن نمى‏سازد مگر آنكه بگوئيم كفّار در برزخ هم در حال مريه‏اند. ساعت آنگاه كه در قيامت و مرگ به كار پيوسته با الف و لام عهد آمده و در غير آن نكره استعمال شده است. * [نازعات:42]. معنى آيه در «رسو» گذشت.

• ال