روایت:من لايحضره الفقيه جلد ۱ ش ۲۴۸۵

آدرس: من لا يحضره الفقيه، جلد ۱، أَبْوَابُ الصَّلَاةِ وَ حُدُودِهَا-بَابُ وَصْفِ الصَّلَاةِ مِنْ فَاتِحَتِهَا إِلَى خَاتِمَتِهَا

و روي عن زراره انه قال قال ابو جعفر ع :

اَلْقُنُوتُ كُلُّهُ جِهَارٌ

ترجمه

‏محمد جواد غفارى, من لا يحضره الفقيه - جلد ۱ - ترجمه على اكبر و محمد جواد غفارى و صدر بلاغى, ۴۹۵

و روايت كرده‏اند از زراره كه گفت: امام باقر عليه السّلام فرمود: هر قنوتى را بلند بايد خواند. و آنچه در قنوت نمازهاى فريضه در تمام روزها غير از جمعه ميخوانند اين دعا است: «اللّهمّ إنّي أسألك لي و لوالديّ و أهل بيتي و إخواني المؤمنين فيك اليقين و العفو و المعافاة و الرّحمة و المغفرة و العافية في الدّنيا و الآخرة» (يعنى: خداوندا از تو مى‏خواهم براى خود و پدر و مادرم و فرزندانم و خانواده‏ام و برادران ايمانيم يا مؤمنم كه در جهت تو و بخاطر تو با ايشان برادرم براى همه ايشان از تو مسألت ميكنم كه جملگى را صاحب يقين گردانى و همه را مورد بخشايش خود قرار دهى و از تقصيرات همه درگذرى و رحمت واسعه خويش را شامل همگى ما سازى و گناهان همه را بيامرزى و در دنيا و آخرت عافيت عطا فرمائى) و چون از خواندن قنوت فارغ شدى پس به ركوع برو، و بعد سجده كن، وقتى از سجده دوّم سر برداشتى بدين نحو تشهّد بخوان: «بسم اللَّه و باللَّه و الحمد للَّه و الأسماء الحسنى كلّها للَّه، أشهد أن لا إله إلّا اللَّه وحده لا شريك له و أشهد أنّ محمّدا عبده و رسوله، أرسله بالحقّ بشيرا و نذيرا بين يدي السّاعة» (يعنى: استعانت و يارى ميخواهم از نام خداى متعال و از جانب اقدس الهى يا بعون الهى و چگونه عون و يارى او نخواهم كه اصل وجود و بقاى من به اوست و شكر و حمد او ميگويم، و نيكوترين و خوبترين اسمها و هراسم نيكوئى كه هست همه مخصوص اوست، من شهادت ميدهم كه هيچ معبودى و خدائى نيست جز خداوند يگانه كه هيچ شريكى براى او نيست، و شهادت ميدهم كه محمّد بنده خدا و فرستاده اوست بسوى جهانيان، خداوند متعال او را براستى بسوى خلائق فرستاد در حالى كه بشارت دهنده فرمانبرداران و بيم دهنده عاصيان و نافرمانان بود پيشاپيش روز رستاخيز) آنگاه برخيز براى ركعت سوّم و چون براى برخاستن بر دستهايت تكيه كردى بگو: «بحول اللَّه و قوّته أقوم و أقعد» (كه ترجمه‏اش گذشت) و اين دو ركعت آخر چه امام باشى و چه مأموم فرق نمى‏كند سه بار بگو: «سبحان اللَّه و الحمد للَّه و لا إله إلّا اللَّه و اللَّه اكبر» (يعنى بپاكى ياد ميكنم و منزّه ميدانم خداوند را و شكر و حمد او ميكنم و قائلم كه هيچ معبودى و خدائى نيست جز خداوند يگانه، و خداوند بزرگتر از آنست كه بذات و صفات او توان رسيد) و اگر بخواهى در هر ركعتى از آن مى‏توانى حمد را بجاى تسبيح بخوانى جز اينكه فضيلت تسبيح بيشتر است، و چون ركعت چهارم را خواندى تشهّد را بخوان و در تشهّد چنين بگو: «بسم اللَّه و باللَّه و الحمد للَّه و الأسماء الحسنى كلّها للَّه، أشهد أن لا إله‏ إلّا اللَّه وحده لا شريك له، و أشهد أنّ محمّدا عبده و رسوله، أرسله بالهدى و دين الحقّ ليظهره على الدّين كلّه و لو كره المشركون، التّحيّات للَّه و الصّلوات الطّيّبات الطّاهرات الزّاكيات النّاميات الغاديات الرّائحات المباركات الحسنات للَّه، ما طاب و طهر و زكى و خلص و نمى فللَّه، و ما خبث فلغيره، أشهد أن لا إله إلّا اللَّه وحده لا شريك له، و أشهد أن محمّدا عبده و رسوله أرسله بالحقّ بشيرا و نذيرا بين يدي السّاعة، و أشهد أنّ الجنّة حقّ و أنّ النّار حقّ، و أنّ السّاعة آتية لا ريب فيها، و أنّ اللَّه يبعث من في القبور، و أشهد أنّ ربّي نعم الرّبّ، و أنّ محمّدا نعم الرّسول أرسل، و أشهد أنّ ما على الرّسول إلّا البلاغ المبين، السّلام عليك أيّها النّبيّ و رحمة اللَّه و بركاته، السّلام على محمّد بن عبد اللَّه خاتم النبيّين، السّلام على الائمّة الراشدين المهديّين، السّلام على جميع أنبياء اللَّه و رسله و ملائكته و السّلام علينا و على عباد اللَّه الصّالحين». «يعنى: استعانت و يارى مى‏خواهم از نام خداوند متعال و از جناب اقدس الهى يا بعون و يارى خداوند كه اصل وجود و بقاى من به او و اراده او بسته است و شكر و حمد او ميگويم، و نيكوترين و خوبترين اسمها و هر اسم نيكوئى كه هست جمله مخصوص اوست، اقرار ميكنم و شهادت ميدهم كه هيچ معبودى و خدائى نيست جز خداوند يگانه كه هيچ شريكى براى او نيست، و مقرّم و شهادت ميدهم كه محمّد بنده او و فرستاده و بسوى جهانيان است، خداوند متعال آن حضرت را فرستاد تا خلق را هدايت كند يا بدان جهت كه مردمان را براه راست و دين درست در آورد تا او را يا شريعت او را بر جمله دينها غالب و چيره گرداند، و هر چند مشركان‏ و كافران آن را خوش ندارند، ملكها و پادشاهى‏ها همه از آن خداوند عالميان است يا پادشاهى و وجود و بقاء مخصوص اوست، و رحمتهاى طيّب و پاكيزه و پاك و طاهر از نعمتهاى ظاهره و باطنه كه پيوسته در نموّ و زيادتى است و همه نيكو و گوارا است كه هر صباحى نازل مى‏شود و همچنان در تزايد و بركت است و همه از جانب خداست است و يا هر آنچه كه خوب و پاكيزه است و در تزايد و نيز نعمتهائى كه خالص است و ميرسد يا عبادتى كه از جميع بديها و خصوصا از ريا خالص است و تصدّقاتى كه رو در فزونى دارد، يا هر خوبى كه در تزايد است همه از او و به معونت اوست، و هر چه پليد و ناپاك است از غير خداست و گواهى ميدهم كه هيچ معبودى نيست جز خداوند يگانه كه او را شريكى نيست، و شهادت ميدهم كه محمّد بنده و فرستاده اوست، كه خداوند متعال او را براستى بسوى خلائق فرستاد در حالى كه فرمانبرداران را بشارت دهنده و نافرمانان و تبه‏كاران را بيم دهنده بود پيشاپيش روز رستاخيز، و شهادت ميدهم كه بهشت حق است و نيز دوزخ حقّ و انكار ناپذير است، و گواهى ميدهم كه روز قيامت خواهد آمد و در آمدنش ترديد نيست، و شهادت ميدهم كه خداوند مردگانى را كه در گورها مدفونند بر خواهد انگيخت يا دو باره زنده خواهد ساخت، و گواهى ميدهم كه پروردگارم نيكو پروردگارى است، و حضرت محمّد (صلّى اللَّه عليه و آله) نيكو رسول و فرستاده‏اى است كه خداوند متعال او را بسوى جهانيان فرستاده است يا مأمور و فرستاده شده است، و شهادت ميدهم كه بر پيغمبر جز رسانيدن پيام نيست، سلام خدا بر تو باد اى پيامبر و نيز رحمت خدا و بركاتش بر تو باد، و سلام و درود بر محمّد فرزند عبد اللَّه آخرين پيامبر خدا يا بقرائت ديگر كسى كه نبوّت و رسالت به او مهر شد و پايان يافت يا زينت يافت، و درود الهى بر همه پيشوايان دين باد كه برخوردار از رشد، راه يافتگان بهدايت‏هاى الهى بودند، و درود خدا بر همه پيامبران الهى و رسولان و فرشتگان او باد، درود بر ما و بندگان شايسته خداوند متعال باد). و گر چه در تشهد خواندن دو شهادت نيز برايت كافى است، ولى به اين ترتيب بهتر و فضيلتش بيشتر است زيرا آن عبادتست، «۱» سپس در حالى كه رو بقبله هستى سلام ميدهى، و با چشم راست به سمت راستت (همچون اشاره‏اى) نظر ميكنى اين در صورتى كه امام باشى، و اگر تنها نماز ميكنى در همان حال كه رو بقبله هستى يك بار بگو: «السّلام عليكم» (يعنى: خداوند ترا سلامت بدارد يا سلامت بر تو باد) و اندكى رويت را براست برميگردانى كه بينى‏ات بدست راست تو مايل گردد، و اگر پشت سر امامى هستى كه باو اقتدا كرده‏اى در اين صورت رو به قبله در جواب سلام امام يك سلام كن و يك سلام ديگر به جانب دست راست ميكنى، و نيز سلام بجانب دست چپ، مگر آنكه در سمت چپ تو كسى نباشد در اين صورت به جانب چپ خود سلام نكن مگر اينكه كنار ديوار قرار گرفته باشى كه در اين حال بر دست چپ سلام خواهى كرد، ولى در هر حال سلام كردن بر سمت راست را ترك مكن خواه كسى در سمت راست تو باشد و خواه نباشد. ______________________________ (۱) مؤلف- رحمه اللَّه- صلوات بر رسول خدا را جزء اذكار تشهّد نياورده و احتمال ميرود بوضوحش بسنده كرده، و الا وجوب صلوات بر رسول صلّى اللَّه عليه و آله نصّ صريح قرآن است كه فرموده‏ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيماً، و قدر متيقّن وجوبش در نماز است و محلش پس از شهادت بر نبوّت است.