الجاثية ١: تفاوت میان نسخه‌ها
(افزودن سال نزول) |
(QRobot edit) |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۱۸#link158 | آيات ۱ - ۱۳، سوره جاثيه]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۱۸#link158 | آيات ۱ - ۱۳، سوره جاثيه]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۱۸#link159 | غرض و مفاد كلى سوره مباركه جاثيه]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۱۸#link159 | غرض و مفاد كلى سوره مباركه جاثيه]] | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۱: | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۱۹#link170 | مفاد كلمه ((منه )) در جمله ((و سخر لكم ما فى السموات و ما فى الارض جمعيا منه ))]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۱۹#link170 | مفاد كلمه ((منه )) در جمله ((و سخر لكم ما فى السموات و ما فى الارض جمعيا منه ))]] | ||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۲۱_بخش۱۱#link107 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۲۱_بخش۱۱#link107 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
حم «1» تَنْزِيلُ الْكِتابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ «2» | |||
حا، ميم. نزول كتاب از طرف خداوند عزّت‌مند حكيم است. | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ | |||
حم «1» | |||
حم: اقوال مفسرين در اين كلمه مباركه سابقا مذكور شد. | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ | |||
حم «1» تَنْزِيلُ الْكِتابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ «2» إِنَّ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لَآياتٍ لِلْمُؤْمِنِينَ «3» وَ فِي خَلْقِكُمْ وَ ما يَبُثُّ مِنْ دابَّةٍ آياتٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ «4» | |||
وَ اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ وَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ رِزْقٍ فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ تَصْرِيفِ الرِّياحِ آياتٌ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ «5» | |||
ترجمه | |||
فرو فرستادن كتاب از خداوند ارجمند درست كردار است | |||
همانا در آسمانها و زمين هر آينه آيتها براى گروندگانست | |||
و در آفرينش شما و آنچه پراكنده ميسازد از جنبده آيتها است براى گروهى كه يقين ميكنند | |||
و آمد و شد شب و روز در پى يكديگر و آنچه فرستاد خدا از آسمان از روزى پس زنده گردانيد بآن زمين را بعد از مردنش و تغيير دادن بادها بجهات و صفات آيتها است براى گروهى كه بعقل دريابند. | |||
تفسير | |||
خداوند متعال پس از افتتاح اين سوره مباركه به حم كه بيان آن گذشت تصريح فرموده بنزول قرآن از جانب خداى تواناى غالب ارجمند كه معانى مناسبه با لفظ عزيز است و حكيم داناى محكم‌كار درست كردارى است كه تمام افعال او بر طبق مصلحت و صواب است و بعدا اشاره فرموده است بآيات و علامات آفاقى و انفسى كه دلالت دارد بر وجود صانع داناى تواناى رحيم كريمى كه مثل و مانند و شريك ندارد چون در آسمانها از آفتاب و ماه و ستارگان و گردش آنها با نظم معيّن و در زمين از فواكه و اشجار و انواع نباتات براى انسان و دوابّ چنانچه قمّى ره فرموده آيات و علائم بسيارى است بر وجود چنين صانعى و براى انتفاع اهل ايمان از آنها خلق شده يا انتفاع از آنها مخصوص باهل ايمان است چنانچه گفته‌اند كه اهل ايمان از آنها منتفع ميشوند و بهره ميبرند و در خلقت انسان و | |||
---- | |||
جلد 4 صفحه 632 | |||
احوال طاريه بر آن از وقت نطفه بودن تا رسيدن بحدّ كمال و در خلقت حيوانات صحرائى و دريائى و هر جنبنده‌ئى در زمين مخصوصا چهارپايان براى انتفاع انسان از آنها آيات و علائمى است كه دلالت بر توحيد حق دارد براى كسانيكه اهليّت براى يقين پيدا كردن از دليل بمدلول دارند نه كسانيكه قابل نيل باين مقام نيستند يا در مقام تحصيل آن بر نميآيند و در آمد و شد شبانه روز و كم و زياد شدن مقدار آن دو بحسب فصول و در آمدن باران از آسمان كه هم خودش رزق و روزى انسان و حيوان ميشود و هم وسيله روزى آنها و بيرون آمدن مأكولات از زمين ميگردد كه زمينهاى مرده را زنده ميكند و در بادهاى مختلف كه از شمال و جنوب و يمين و يسار ميوزد و ابر را حركت ميدهد و باختلاف فصول و حاجت اشجار و فواكه گرم و سرد و معتدل ميگردد و درختها را بارور ميكند و كشتيها را بساحل ميرساند و غير اينها علائم و آثارى است براى اثبات واجب الوجود ذى جود و كرمى كه عديل و نظير ندارد و ادراك دلالت اين قبيل از آيات سهل‌تر است كه باندك تعقّلى واضح ميشود و اختصاص باهل يقين و معرفت ندارد چون مبادى آنها محسوس و فوائدشان مأنوس است و لذا لقوم يعقلون فرموده است. | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
بِسم‌ِ اللّه‌ِ الرَّحمن‌ِ الرَّحِيمِ | |||
حم «1» تَنزِيل‌ُ الكِتاب‌ِ مِنَ اللّه‌ِ العَزِيزِ الحَكِيم‌ِ «2» | |||
فضلها: | |||
«عن إبن بويه باسناده عن عاصم عن أبي بصير عن أبي عبد اللّه عليه السلام قال: من قرأ سورة الجاثية کان ثوابها أن لا يري النار ابدا و لا يسمع زفير جهنم و لا شهيقها، و هو مع محمّد (ص)» | |||
و أخبار زيادي از خواص القرآن از پيغمبر (ص) و از حضرت صادق (ع) نقل كرده‌اند صرف نظر كرديم چون سند نداشت حم از رموز است. | |||
تَنزِيل‌ُ الكِتاب‌ِ اينکه قرآن مجيد نازل شده مِنَ اللّه‌ِ و اطلاق كتاب بر قرآن بواسطه اينکه است که در لوح محفوظ ثبت شده بقدرت كامله الهيّه چنانچه ميفرمايد: بَل هُوَ قُرآن‌ٌ مَجِيدٌ فِي لَوح‌ٍ مَحفُوظٍ بروج، آيه 21 و 22. و تعبير بقرآن براي اينكه الفاظ او صادره از حق است که بقدرت كامله عين اينکه الفاظ ايجاد شده که كلام الهي است و اينکه اضافه تشريفي است که از جانب او نازل شده، و بالجمله ايجاد الفاظ قرآن و ثبت در لوح محفوظ و نزول بر حضرت رسالت از خداوند متعال است که روح الامين از خداوند تبارك و تعالي گرفته و بر قلب مطهر حضرت رسالت نازل كرده که ميفرمايد: وَ إِنَّه‌ُ لَتَنزِيل‌ُ رَب‌ِّ العالَمِين‌َ نَزَل‌َ بِهِ الرُّوح‌ُ الأَمِين‌ُ عَلي قَلبِك‌َ لِتَكُون‌َ مِنَ المُنذِرِين‌َ شعراء، آيه 92 الي 95. | |||
جلد 16 - صفحه 105 | |||
العَزِيزِ الحَكِيم‌ِ عزيز است غالب و قاهر و قادر است، و حكيم است عالم بجميع حكم و مصالح و مضارّ و مفاسد است. | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
] | |||
(آیه 1)- همه جا نشانه‌های اوست: این سوره ششمین سوره‌ای است که با حروف مقطعه «حا- میم» (حم). آغاز شده است. | |||
مفسّر معروف «طبرسی» در آغاز این سوره می‌گوید: بهترین سخن این است که گفته شود «حم» نام این سوره است و نامگذاری این سوره به «حم» اشاره به این است که این قرآن که سراپا اعجاز است از حروف الفبا تشکیل شده. | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
نسخهٔ ۲۳ مرداد ۱۳۹۶، ساعت ۰۶:۰۱
ترجمه
| سوره الجاثية | آیه ١ | الجاثية ٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«حم»: از حروف مقطّعه است (نگا: بقره / .
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۳، سوره جاثيه
- غرض و مفاد كلى سوره مباركه جاثيه
- وجه اينكه فرمود: ((ان فى السموات والارض لايات ...)) و آنچه حرف ((فى )) افاده مى كند
- وجه اينكه آسمانها و زمين با اينكه خود آيت هستند در آيه شريفه طرف آيت دانسته شده اند
- آيت بودن خلقت انسان و جنبندگان
- باران رزقى است كه خداوند متعال از آسمان نازل مى كند
- وجه اينكه هر دسته از آيات را به ترتيب براى مؤ منين ))، ((لقوم يوقنون )) و((لقوم يعقلون )) ذكر فرمود
- توجيه صاحب تفسير كشف در ترتيب مذكور در آيه و نقد آن
- كلام فخر رازى در توجيه ترتيب مذكور درآيد
- مقصود از ايمان به آيات خدا و معناى جمله ((قباءىّ حديث بعد الله و اياته يؤ منون ))
- سخن بعضى از مفسرين در خصوص آيه ((فباى حديث بعد الله و آياته ياءمنون ))
- وصف حال هر ((افاك اثيم )) كه به آيات خدا استكبار ورزيده استهزاء مى كنند و...
- مفاد كلمه ((منه )) در جمله ((و سخر لكم ما فى السموات و ما فى الارض جمعيا منه ))
تفسیر نور (محسن قرائتی)
حم «1» تَنْزِيلُ الْكِتابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ «2»
حا، ميم. نزول كتاب از طرف خداوند عزّت‌مند حكيم است.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
حم «1»
حم: اقوال مفسرين در اين كلمه مباركه سابقا مذكور شد.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
حم «1» تَنْزِيلُ الْكِتابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ «2» إِنَّ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لَآياتٍ لِلْمُؤْمِنِينَ «3» وَ فِي خَلْقِكُمْ وَ ما يَبُثُّ مِنْ دابَّةٍ آياتٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ «4»
وَ اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ وَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ رِزْقٍ فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ تَصْرِيفِ الرِّياحِ آياتٌ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ «5»
ترجمه
فرو فرستادن كتاب از خداوند ارجمند درست كردار است
همانا در آسمانها و زمين هر آينه آيتها براى گروندگانست
و در آفرينش شما و آنچه پراكنده ميسازد از جنبده آيتها است براى گروهى كه يقين ميكنند
و آمد و شد شب و روز در پى يكديگر و آنچه فرستاد خدا از آسمان از روزى پس زنده گردانيد بآن زمين را بعد از مردنش و تغيير دادن بادها بجهات و صفات آيتها است براى گروهى كه بعقل دريابند.
تفسير
خداوند متعال پس از افتتاح اين سوره مباركه به حم كه بيان آن گذشت تصريح فرموده بنزول قرآن از جانب خداى تواناى غالب ارجمند كه معانى مناسبه با لفظ عزيز است و حكيم داناى محكم‌كار درست كردارى است كه تمام افعال او بر طبق مصلحت و صواب است و بعدا اشاره فرموده است بآيات و علامات آفاقى و انفسى كه دلالت دارد بر وجود صانع داناى تواناى رحيم كريمى كه مثل و مانند و شريك ندارد چون در آسمانها از آفتاب و ماه و ستارگان و گردش آنها با نظم معيّن و در زمين از فواكه و اشجار و انواع نباتات براى انسان و دوابّ چنانچه قمّى ره فرموده آيات و علائم بسيارى است بر وجود چنين صانعى و براى انتفاع اهل ايمان از آنها خلق شده يا انتفاع از آنها مخصوص باهل ايمان است چنانچه گفته‌اند كه اهل ايمان از آنها منتفع ميشوند و بهره ميبرند و در خلقت انسان و
جلد 4 صفحه 632
احوال طاريه بر آن از وقت نطفه بودن تا رسيدن بحدّ كمال و در خلقت حيوانات صحرائى و دريائى و هر جنبنده‌ئى در زمين مخصوصا چهارپايان براى انتفاع انسان از آنها آيات و علائمى است كه دلالت بر توحيد حق دارد براى كسانيكه اهليّت براى يقين پيدا كردن از دليل بمدلول دارند نه كسانيكه قابل نيل باين مقام نيستند يا در مقام تحصيل آن بر نميآيند و در آمد و شد شبانه روز و كم و زياد شدن مقدار آن دو بحسب فصول و در آمدن باران از آسمان كه هم خودش رزق و روزى انسان و حيوان ميشود و هم وسيله روزى آنها و بيرون آمدن مأكولات از زمين ميگردد كه زمينهاى مرده را زنده ميكند و در بادهاى مختلف كه از شمال و جنوب و يمين و يسار ميوزد و ابر را حركت ميدهد و باختلاف فصول و حاجت اشجار و فواكه گرم و سرد و معتدل ميگردد و درختها را بارور ميكند و كشتيها را بساحل ميرساند و غير اينها علائم و آثارى است براى اثبات واجب الوجود ذى جود و كرمى كه عديل و نظير ندارد و ادراك دلالت اين قبيل از آيات سهل‌تر است كه باندك تعقّلى واضح ميشود و اختصاص باهل يقين و معرفت ندارد چون مبادى آنها محسوس و فوائدشان مأنوس است و لذا لقوم يعقلون فرموده است.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
بِسم‌ِ اللّه‌ِ الرَّحمن‌ِ الرَّحِيمِ
حم «1» تَنزِيل‌ُ الكِتاب‌ِ مِنَ اللّه‌ِ العَزِيزِ الحَكِيم‌ِ «2»
فضلها:
«عن إبن بويه باسناده عن عاصم عن أبي بصير عن أبي عبد اللّه عليه السلام قال: من قرأ سورة الجاثية کان ثوابها أن لا يري النار ابدا و لا يسمع زفير جهنم و لا شهيقها، و هو مع محمّد (ص)»
و أخبار زيادي از خواص القرآن از پيغمبر (ص) و از حضرت صادق (ع) نقل كرده‌اند صرف نظر كرديم چون سند نداشت حم از رموز است.
تَنزِيل‌ُ الكِتاب‌ِ اينکه قرآن مجيد نازل شده مِنَ اللّه‌ِ و اطلاق كتاب بر قرآن بواسطه اينکه است که در لوح محفوظ ثبت شده بقدرت كامله الهيّه چنانچه ميفرمايد: بَل هُوَ قُرآن‌ٌ مَجِيدٌ فِي لَوح‌ٍ مَحفُوظٍ بروج، آيه 21 و 22. و تعبير بقرآن براي اينكه الفاظ او صادره از حق است که بقدرت كامله عين اينکه الفاظ ايجاد شده که كلام الهي است و اينکه اضافه تشريفي است که از جانب او نازل شده، و بالجمله ايجاد الفاظ قرآن و ثبت در لوح محفوظ و نزول بر حضرت رسالت از خداوند متعال است که روح الامين از خداوند تبارك و تعالي گرفته و بر قلب مطهر حضرت رسالت نازل كرده که ميفرمايد: وَ إِنَّه‌ُ لَتَنزِيل‌ُ رَب‌ِّ العالَمِين‌َ نَزَل‌َ بِهِ الرُّوح‌ُ الأَمِين‌ُ عَلي قَلبِك‌َ لِتَكُون‌َ مِنَ المُنذِرِين‌َ شعراء، آيه 92 الي 95.
جلد 16 - صفحه 105
العَزِيزِ الحَكِيم‌ِ عزيز است غالب و قاهر و قادر است، و حكيم است عالم بجميع حكم و مصالح و مضارّ و مفاسد است.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 1)- همه جا نشانه‌های اوست: این سوره ششمین سوره‌ای است که با حروف مقطعه «حا- میم» (حم). آغاز شده است.
مفسّر معروف «طبرسی» در آغاز این سوره می‌گوید: بهترین سخن این است که گفته شود «حم» نام این سوره است و نامگذاری این سوره به «حم» اشاره به این است که این قرآن که سراپا اعجاز است از حروف الفبا تشکیل شده.
نکات آیه
روایات و احادیث
۱ - «المروى عن أئمتنا - علیهم السلام - انّها من المتشابهات التى إستأثر اللّه تعالى بعلمها و لایعلم تأویلها إلاّ هو;[۱] از امامان ما(ع) روایت شده است: این ها (حروف مقطعه که سوره ها با آنها آغاز مى شود) از متشابهاتى است که خداوند علم آنها را به خود اختصاص داده و تأویل آنها را غیر از او کسى نمى داند».
موضوعات مرتبط
- حروف مقطعه :۱
- خدا: اختصاصات خدا ۱; علم خدا ۱
- قرآن: متشابهات قرآن ۱
منابع
- ↑ مجمع البیان، ج ۱، ص ۱۱۲; نورالثقلین، ج ۱- ، ص ۳۰، ح ۸.
