الصافات ١٧٩

وَ أَبْصِرْ فَسَوْفَ‌ يُبْصِرُونَ‌

ترجمه

و وضع کارشان را ببین؛ آنها نیز به زودی (نتیجه اعمال خود را) می‌بینند!

و [عاقبتشان را] بنگر كه به زودى [آنها نيز] خواهند ديد

و بنگر كه خواهند ديد!

و (عذاب و ذلّت آنها را) به چشم ببین که آنها هم به زودی (فتح و فیروزی تو را) خواهند دید.

و [آنان را] بنگر که به زودی [و زر و وبال گناهانشان را] خواهند دید.

پس عاقبتشان را ببين، آنها نيز خواهند ديد.

و بنگر زودا که به دیده بصیرت بنگرند

و بنگر، پس آنها نيز خواهند نگريست.

(آن وقت، کار آشفته و وضع پریشان ایشان را) تو ببین، و آنان خودشان هم (فرجام بد و حال تباه خویش را) خواهند دید.

و بنگر. پس در دُور زمان خواهند نگریست!

و بنگر که زود است می‌نگرند

الصافات ١٧٨	آیه ١٧٩	الصافات ١٨٠
سوره : سوره الصافات نزول : ٣ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَبْصِرْ ...»: (نگا: صافّات / . تکرار به خاطر تأکید است. یا این که آیه‌های و اشاره به شکست و رسوائی حتمی دنیوی کافران، و پیروزی و والائی قطعی دنیوی مؤمنان دارد، و آیه‌های و بیانگر مجازات و کیفر سخت الهی و ناکامی و بدبختی قطعی اخروی افراد بی‌دین و ایمان است.

تفسیر

---

• آيات ۱۴۹ - ۱۸۲ سوره صافات
• ردّ اعتقاد مشركين به دختر داشتن خدا و خويشاوندى بين او و جنّ
• رد اعتماد مشركين مبنى بر اينكه جن اولاد خداوند هستند
• توضيحى درباره استثناى عباد مخلصين در آيه : سبحان الله عما يصفون الا عباداللهالمخلصين
• و اينكه چرا خدا از وصف واصفان جز وصف عباد مخلصين منزه است
• بيان مفاد آيه : فانكم و ما تعبدون ما انتم عليه بفاتنين الا منهوصال الجحيم
• ردّ و ابطال پندار مشركين درباره اينكه ملائكه دختران خدايند، با بيان موقف و موقعيتملائكه در عالم خلقت واعمال صادره از ايشان
• مقصود از اينكه انبياء عليهم السلام منصور هستند و جند خدا غالبند
• چند روايت در ذيل آيه : و انا لنحن الصافون ...

---

• تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

وَ تَوَلَّ عَنْهُمْ حَتَّى حِينٍ «178» وَ أَبْصِرْ فَسَوْفَ يُبْصِرُونَ «179»

و تا مدّتى از آنان روى بگردان. و بنگر، پس به زودى خواهند ديد (كه عاقبتشان چه مى‌شود).

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

وَ أَبْصِرْ فَسَوْفَ يُبْصِرُونَ (179)

وَ أَبْصِرْ فَسَوْفَ يُبْصِرُونَ‌: و ببين غلظت عذابى را كه به ايشان نازل شود، پس زود باشد كه ببينند مغلوبيت و ساير انواع عذاب خود را و غالبيت و اصناف ثواب تو را.

نكته:

نزد بعضى اين كلام بر سبيل تأسيس است نه تاكيد، و مراد به اول عذاب دنيا، و به دوم عذاب آخرت است.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

وَ لَقَدْ سَبَقَتْ كَلِمَتُنا لِعِبادِنَا الْمُرْسَلِينَ (171) إِنَّهُمْ لَهُمُ الْمَنْصُورُونَ (172) وَ إِنَّ جُنْدَنا لَهُمُ الْغالِبُونَ (173) فَتَوَلَّ عَنْهُمْ حَتَّى حِينٍ (174) وَ أَبْصِرْهُمْ فَسَوْفَ يُبْصِرُونَ (175)

أَ فَبِعَذابِنا يَسْتَعْجِلُونَ (176) فَإِذا نَزَلَ بِساحَتِهِمْ فَساءَ صَباحُ الْمُنْذَرِينَ (177) وَ تَوَلَّ عَنْهُمْ حَتَّى حِينٍ (178) وَ أَبْصِرْ فَسَوْفَ يُبْصِرُونَ (179) سُبْحانَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ (180)

وَ سَلامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ (181) وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ (182)

ترجمه‌

و بتحقيق پيشى گرفت سخن ما براى بندگان ما كه فرستاده شدگانند

همانا پيمبران هر آينه ايشان يارى شدگانند

و همانا لشگر ما ايشان غلبه كنندگانند

پس روى بگردان از آنها تا وقتى معلوم‌

و ببين آنها را پس زود باشد كه به بينند

آيا پس عذاب ما را بشتاب ميخواهند

پس چون فرود آيد بحريم خانه‌هاى آنها پس بد است بامداد بيم داده‌شدگان‌

و رو بگردان از آنها تا وقتى معلوم‌

و ببين پس زود باشد كه به بينند

منزه است پروردگار تو پروردگار عزّت از آنچه وصف ميكنند

و سلام بر پيمبران‌

و ستايش مر خدايرا است كه پروردگار جهانيان است.

تفسير

خداوند متعال قبلا وعده داده است به پيغمبران مرسل خود كه بالاخره ايشانرا بر دشمنان ظفر دهد بآنكه فرموده همانا آن پيغمبران هر آينه ايشانند نصرت داده‌شدگان بحجّت و غلبه ظاهرى در جنگ چون غلبه با لشگر خدا است در دنيا و آخرت و پيغمبران امراء لشگر الهى هستند و فرمانده كلّ قواء در اين لشگر سر سلسله اولياء و اصفيا خاتم انبياء محمّد مصطفى صلى اللّه عليه و آله و آل اطهار اويند لذا ميفرمايد پس روى گردان از كفّار قريش يعنى كار نداشته باش بآنها و اهل مكّه تا روز فتح و ظفر و ببين اينك سركشى و طغيانشان را پس بزودى مى‌بينند خفّت و خوارى و جزاى خودشان را چون سوف اينجا براى تهديد است نه تبعيد و نقل شده كه بعد از نزول اين تهديد كفّار مكه گفتند چه زمان است اين عذاب و مغلوبيّت پس نازل شد كه آيا در عذاب ما تعجيل ميكنند پس وقتى كه نازل شد لشگر تو در حوالى مكّه كه بمنزله جلوخان منزل آنها است بد است صبح آنروز براى تهديد شدگان و چون آنها آن تعجيل و سؤال را بر سبيل استهزاء بوعيد الهى نموده بودند مناسب شد خداوند همان دستور اوّل خود را كه به پيغمبر

---

جلد 4 صفحه 454

داده بود تكرار فرمايد براى تأكيد بعد از انكار و اشعار بآنكه ببين الآن اوضاع و احوال آنروز را كه براى تحقّق وقوعش در حكم حاضر قرار داده شده كه مشهود ميشود پس خواهند ديد آنها سزاى اعمالشانرا آنروز و روز قيامت و بنابراين معنى مختلف ميشود و تكرار نيست چون كلام دوم ايهام دارد بمعناى ديگر اگر چه ظاهرا همان معناى كلام اول فهميده ميشود و تأكيد ميكند آنرا بعد از استهزاء و انكار آنها و اينكه خداوند وعده بدى حال آنها را در صبح داده گفته‌اند براى آنستكه معمول عرب آن بود كه صبح هجوم مينمودند بدشمن و خداوند بر حسب عادت آنها سخن فرموده و با اقواميكه مستحقّ عذاب شدند رفتار نموده چنانچه فرموده انّ موعدهم الصّبح اليس الصّبح بقريب و بنظر حقير خداوند در اين آيات خواسته است اعجاز قرآن را ظاهر فرمايد بوقوع وعده خود در خارج با تمام خصوصيّات لذا اشاره فرموده بورود لشگر اسلام در كنار مكّه معظّمه در زمان فتح بطوريكه مطلع نشوند اهل آن از ورود ايشان مگر صبح روز فتح مسلمين و قتل مشركين و اسارت و ذلّت آنها چنانچه در تواريخ ذكر شده است و بعضى فسوف يبصرون دوم را ببصيرت آنها در وقتى كه بصيرت فائده براى آنها ندارد تفسير نموده‌اند و قمّى ره تأييد فرموده است و اخيرا على رغم كفّار و نسبتهاى نارواى آنها خداوند تنزيه فرموده است خود را بعد از اثبات خداوندى و مالكيّت عزّت و نصرت براى خود كه خداوند و مربّى اشرف جهانيان است از صفاتى كه آنان براى او اثبات مينمودند از اولاد و شريك و زن و دختر و غيرها و در توحيد از امام باقر عليه السّلام نقل نموده كه خداوند بود و چيزى غير از او نبود و عزيز بود و عزّتى جز عزّت او نبود و اين معناى اين آيه است و بنظر حقير ذكر عزّت خدا اينجا بمناسبت وعده نصرت است و اشاره بآنكه غلبه و عزت و شوكت در اختيار خدا است بهر كس خواسته باشد ميدهد و خواسته است آنرا بالاخره به پيغمبران مرسل خود عنايت فرمايد و در خاتمه سلام را كه نويد سلامتى دائمى و تحيّت است براى عموم انبياء و مرسلين از خود و خلق مقرّر فرموده و آنكه حمد نمايند خداوند را بر آنچه انعام فرموده بآنها از انواع نعمت و حسن عاقبت بنحويكه حمد فرموده است خداوند خود را در كافى از امير المؤمنين عليه السّلام نقل نموده كه كسيكه بخواهد باجر كامل برسد اين‌

---

جلد 4 صفحه 455

سه آيه را از آخر اين سوره در وقت برخاستن از مجلس خود بخواند و ظاهرا كفّاره سيّئاتى كه احيانا از او در آن مجلس صادر شده باشد هم خواهد بود و از امام صادق عليه السّلام روايت شده كه كسيكه در هر روز جمعه سوره صافّات را قرائت نمايد خداوند او را از آفات محفوظ ميفرمايد و از بليّات مصون ميدارد و روزى او را زياد ميكند و مال و اولاد و بدن او را از شرّ شيطان و سلطان مأمون ميگرداند و اگر در آنروز يا آن شب بميرد شهيد مرده و داخل بهشت ميشود و از امام كاظم عليه السّلام روايت شده كه كسيكه جان دادن براى او سخت شود اين سوره را نزد او بخوانند بآسانى جان خواهد داد و الحمد للّه ربّ العالمين و سلام على المرسلين‌

---

جلد 4 صفحه 456

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

وَ تَوَل‌َّ عَنهُم‌ حَتّي‌ حِين‌ٍ (178) وَ أَبصِر فَسَوف‌َ يُبصِرُون‌َ (179)

گذشت‌ تفسيرش‌.

برگزیده تفسیر نمونه

---

]

(آیه 179))- «و وضع کارشان را ببین، آنها نیز به زودی (نتیجه اعمال خود را) می‌بینند»! (وَ أَبْصِرْ فَسَوْفَ یُبْصِرُونَ).

این تکرار به خاطر تأکید است که آنها بدانند این یک مسأله قطعی است که به زودی مجازات و شکست و ناکامی خود را خواهند دید، و به نتائج مرارت بار اعمالشان گرفتار می‌شوند و پیروزی مؤمنان نیز قطعی و مسلم است.

---

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - پیامبراسلام(ص) مأمور به نظاره و دقت در سرانجام شوم و احوال مشرکان و کافران معاند (و أبصر) مفعول فعل «أبصر» - به قرینه آیه مشابه (۱۷۵) - ضمیر «هم» است.

۲ - قابل درک و مشاهده بودن نشانه هاى شکست و نابودى کافران و مشرکان معاند براى پیامبر(ص) (و أبصر) برداشت یاد شده از آن جا است که توصیه به دقت کردن در وضعیت کافران، مربوط به زمان بعد از شکست و عذاب نیست; بلکه به زمان قبل از آن ارتباط دارد. بنابراین پیش از شکست ویا نزول عذاب، آثار آن براى پیامبر(ص) قابل مشاهده و درک بود.

۳ - پیامبراسلام(ص)، مأمور به صبر و انتظار در خصوص شکست کافران معاند و عذاب شدن آنان (و تولّ عنهم ... و أبصر) توصیه به نظاره کردن بر احوال کافران معاند، پس از سفارش به بى اعتنایى به آنان (و تولّ عنهم) در حقیقت، توصیه به صبر و انتظار است.

۴ - اخبار خداوند به شکست و عذاب قریب الوقوع کافران و مشرکان معاند و مشاهده شدن آن براى آنان (و تولّ عنهم حتّى حین . و أبصر فسوف یبصرون)

۵ - دلدارى خداوند به پیامبر(ص)، در برابر مخالفت هاى کافران و مشرکان معاند (و تولّ عنهم ... و أبصر فسوف یبصرون) از لحن آیه شریفه استفاده مى شود که خداوند درصدد دلدارى دادن به پیامبراسلام(ص) است.

موضوعات مرتبط

• قرآن: پیشگوییهاى قرآن ۴
• کافران: انتظار شکست کافران ۳; پیشگویى شکست کافران ۴; پیشگویى عذاب کافران ۴; دشمنى کافران ۵; رؤیت شکست کافران ۲; رؤیت عذاب کافران ۲; مطالعه فرجام کافران ۱
• محمد(ص): تکلیف محمد(ص) ۱، ۳; دلدارى به محمد(ص) ۵; صبر محمد(ص) ۳
• مشرکان: انتظار عذاب مشرکان ۳; پیشگویى شکست مشرکان ۴; پیشگویى عذاب مشرکان ۴; دشمنى مشرکان ۵; رؤیت شکست مشرکان ۲; رؤیت عذاب مشرکان ۲; مطالعه فرجام مشرکان ۱