الصافات ١٥٥

أَ فَلاَ تَذَکَّرُونَ‌

ترجمه

آیا متذکّر نمی‌شوید؟!

چرا متذكر نمى‌شويد

آيا سرِ پند گرفتن نداريد؟!

آیا (با این ادلّه روشن) باز متذکر نمی‌شوید؟

پس آیا متذکّر [حقایق] نمی شوید؟

آيا نمى‌انديشيد؟

آیا اندیشه نمی‌کنید؟

آيا ياد نمى‌كنيد و پند نمى‌گيريد؟

آیا یادآور نمی‌گردید (و از این بی‌خبریها به خود نمی‌آئید، و از این بیهوده‌گوئیها دست بر نمی‌دارید؟).

آیا پس (از این هم) متذکر نمی‌شوید؟!

آیا یادآوری نمی‌شوید

الصافات ١٥٤	آیه ١٥٥	الصافات ١٥٦
سوره : سوره الصافات نزول : ٣ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَفَلا تَذَکَّرُونَ»: (نگا: انعام / ، سجده / یونس / .

تفسیر

---

• آيات ۱۴۹ - ۱۸۲ سوره صافات
• ردّ اعتقاد مشركين به دختر داشتن خدا و خويشاوندى بين او و جنّ
• رد اعتماد مشركين مبنى بر اينكه جن اولاد خداوند هستند
• توضيحى درباره استثناى عباد مخلصين در آيه : سبحان الله عما يصفون الا عباداللهالمخلصين
• و اينكه چرا خدا از وصف واصفان جز وصف عباد مخلصين منزه است
• بيان مفاد آيه : فانكم و ما تعبدون ما انتم عليه بفاتنين الا منهوصال الجحيم
• ردّ و ابطال پندار مشركين درباره اينكه ملائكه دختران خدايند، با بيان موقف و موقعيتملائكه در عالم خلقت واعمال صادره از ايشان
• مقصود از اينكه انبياء عليهم السلام منصور هستند و جند خدا غالبند
• چند روايت در ذيل آيه : و انا لنحن الصافون ...

---

• تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

أَصْطَفَى الْبَناتِ عَلَى الْبَنِينَ «153» ما لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ «154» أَ فَلا تَذَكَّرُونَ «155» أَمْ لَكُمْ سُلْطانٌ مُبِينٌ «156»

آيا خداوند دختران را بر پسران برگزيده است؟ شما را چه شده است؟

چگونه داورى مى‌كنيد؟ پس آيا پند نمى‌گيريد؟ آيا براى شما (در اين عقايد باطل) دليل روشنى است؟

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

أَ فَلا تَذَكَّرُونَ (155)

أَ فَلا تَذَكَّرُونَ‌: آيا پس تفكر نمى‌كنيد و انديشه نمى‌نمائيد كه ذات اقدس سبحانى را زن و فرزند نباشد، زيرا موجب نقص و احتياج و امكان، و ذات‌

جلد 11 - صفحه 164

ذو الجلال از عوارضات جسم و جسميت منزه و متعالى خواهد بود به برهان عقل و دليل شرع.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

فَاسْتَفْتِهِمْ أَ لِرَبِّكَ الْبَناتُ وَ لَهُمُ الْبَنُونَ (149) أَمْ خَلَقْنَا الْمَلائِكَةَ إِناثاً وَ هُمْ شاهِدُونَ (150) أَلا إِنَّهُمْ مِنْ إِفْكِهِمْ لَيَقُولُونَ (151) وَلَدَ اللَّهُ وَ إِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ (152) أَصْطَفَى الْبَناتِ عَلَى الْبَنِينَ (153)

ما لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ (154) أَ فَلا تَذَكَّرُونَ (155) أَمْ لَكُمْ سُلْطانٌ مُبِينٌ (156) فَأْتُوا بِكِتابِكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ (157) وَ جَعَلُوا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ الْجِنَّةِ نَسَباً وَ لَقَدْ عَلِمَتِ الْجِنَّةُ إِنَّهُمْ لَمُحْضَرُونَ (158)

سُبْحانَ اللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ (159) إِلاَّ عِبادَ اللَّهِ الْمُخْلَصِينَ (160)

ترجمه‌

پس طلب رأى كن از آنها كه آيا براى پروردگار تو است دختران و براى آنها است پسران‌

يا آفريديم فرشتگان را از جنس زنان و آنها بودند حاضران‌

آگاه باش كه آنها بافتراى نارواشان ميگويند

فرزند آورد خدا و همانا آنها دروغگويانند

آيا برگزيد دختران را بر پسران‌

چيست شما را چگونه حكم ميكنيد

آيا پس پند نميگيريد

يا براى شما حجّتى آشكار است‌

پس بياوريد كتابتانرا اگر هستيد راستگويان‌

و قرار دادند ميان او و جنّيان نسبتى و بتحقيق دانستند جنّيان كه همانا آنها احضار شدگانند

منزّه است خداوند از آنچه توصيف ميكنند

مگر بندگان خدا كه خالص شدگانند.

تفسير

خداوند متعال بعد از نقل شمّه‌ئى از احوال انبياء عطف توجه بكفّار قريش كه قائل بودند بآنكه ملائكه دختران خدايند فرموده به پيغمبر خود ميفرمايد سؤال كن ببين چه ميگويند آيا سزاوار است كه براى پروردگار تو و تمام خلق دختران باشد و براى آنها پسران با آنكه دختر داشتن را آنها براى خودشان ننگ و عار ميپندارند و احيانا ميكشند آن بيگناهانرا يا آنكه وقتى ما خلق مينموديم ملائكه را آنها حاضر بودند و ميديدند كه دختر خلقشان كرديم آگاه باش كه اين از دروغهاى واضح آنها است كه ميگويند خدا توليد ولد نموده و بدانكه اصلا آنها مردمان دروغگوئى هستند آيا ممكن است خدا اختيار كند دختران را بر پسران با آنكه مردم عاقل اختيار ميكنند پسران را و ترجيح ميدهند

---

جلد 4 صفحه 451

آنها را بر دختران بگو چه شده است شما را و چرا عقل از سرتان بيرون رفته و چگونه اين عقائد باطله را پيدا كرده و بآن حكم ميكنيد آيا فكر نميكنيد و متذكّر نميشويد كه توالد و تناسل از لوازم جسم و جسمانى است و خداوند مبرّى از جسمانيّت و لوازم آنست و آيا شما دليل واضحى بر ادّعاى خودتان داريد كه در يكى از كتب آسمانى ذكر شده ملائكه دختران خدايند پس بياوريد آنكتابرا اگر راست ميگوئيد و بعضى اصطفى بكسر همزه و حذف همزه استفهام قرائت نموده‌اند براى دلالت كلمه‌ام كه بعد ذكر شده بر آن يا براى اضمار قول يعنى آنها دروغگويانند در قولشان كه ميگويند اختيار نمود دختران را بر پسران و نيز قرار دادند كفار مكّه بين خدا و بين جنّيان نسبت پدرى و فرزندى چنانچه قمّى ره فرموده كه گفتند جنيان دختران خدايند يا قرار دادند بين خدا و ملائكه كه از انظار مستورند و باين جهت اطلاق جن بر آنها شد نسبت مذكوره را يا قائل شدند كه خداوند با جنّيان ازدواج نموده و نسبت سببى پيدا كرده و ملائكه از آن وصلت وجود پيدا كرده‌اند يا قائل شدند كه خداوند با شيطان كه از جن است نسبت برادرى دارد چون او فاعل خير و آن عامل شرّ است يا پريان كه يك نوع از جن هستند در نهايت وجاهت دختران خدايند و امثال اين مزخرفات كه هر عاقلى ميداند كه چرند است و نيز اجنّه يا ملائكه ميدانند كه صاحبان اين عقيده باطل روز قيامت در آتش جهنّم حاضر كرده خواهند شد منزّه است ذات اقدس خداوند از آنچه توصيف ميكنند اهل مكّه او را بآن مگر بندگانيكه خداوند توفيق معرفت و خلوص نيّت بايشان عطا كرده كه ميدانند خداوند را بچه صفاتى تقديس و از چه تنزيه نمايند و محتمل است استثناء منقطع باشد و مراد آنكه كفّار در عذاب حاضر كرده خواهند شد ولى بندگان مخلص خدا در بهشت جاى‌گزين ميباشند.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

أَ فَلا تَذَكَّرُون‌َ (155)

آيا ‌پس‌ ‌از‌ ‌اينکه‌ همه‌ بيان‌ باز پند نميگيريد.

و تدبر و تذكر و تعقل‌ نميكنيد ‌که‌ ‌اينکه‌ كفريات‌ ‌را‌ بخدا نسبت‌ ندهيد.

برگزیده تفسیر نمونه

---

]

(آیه 155)- آیا وقت آن نرسیده است که از این لا طائلات و خرافات زشت و رسوا دست بردارید؟ «آیات متذکر نمی‌شوید»؟ (أَ فَلا تَذَکَّرُونَ).

این سخنان به قدری باطل و بی‌پایه است که اگر آدمی یک ذره عقل و درایت داشته باشد و اندیشه کند باطل بودن آن را درک می‌نماید.

---

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - سرزنش شدن مشرکان، به سبب بیدار نشدن و پند نگرفتن آنان در برابر حقایق الهى (أفلاتذکّرون)

۲ - مشرکان صدراسلام، مردمى غافل و پندناپذیر بودند. (أفلاتذکّرون)

۳ - معارف الهى و عقاید دینى، قابل شناخت و درس آموز براى بشر (أفلاتذکّرون) سرزنش مشرکان به سبب بیدار نشدن و پند نپذیرفتن درباره حقایق الهى، نشانگر این حقیقت است که حقایق الهى و معارف دینى، قابل فهم و پندآموز است. از این رو آنان مورد سرزیش قرار گرفتند.

موضوعات مرتبط

• دین: تعالیم دین ۳; نقش دین ۳
• مشرکان: حق ناپذیرى مشرکان ۱; سرزنش مشرکان ۱; عبرت ناپذیرى مشرکان صدراسلام ۲; غفلت مشرکان ۱; غفلت مشرکانصدراسلام ۲