العلق ١٦

نَاصِيَةٍ کَاذِبَةٍ خَاطِئَةٍ

ترجمه

همان ناصیه دروغگوی خطاکار را!

|موى پيشانى دروغزن خطاكار را

[همان‌] موى پيشانى دروغزن گناه‌پيشه را.

آن پیشانی دروغزن خطا پیشه را (به خاک هلاک کشیم).

[آری] موی جلوی سر دروغگوی خطاپیشه را

موى پيش سر دروغگوى خطاكار را.

موی پیشانی دروغ‌زن خطاپیشه را

موى پيشانى دروغزنى بزهكار را.

موی پیشانی دروغگوی بزهکار.

(همان) پیشانی دروغزنِ خطاکار را.

پیشانی دروغگوی لغزشکار

العلق ١٥	آیه ١٦	العلق ١٧
سوره : سوره العلق نزول : ٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«نَاصِیَةٍ»: بدل است. «خَاطِئَةٍ»: بزهکار. مراد از موی پیشانی دروغگوی بزهکار، صاحب آن است. واژه (نَاصِیَةٍ) به خود پیشانی هم گفته می‌شود. در این صورت معنی آیه چنین است: پیشانیی که نشانه دروغگوئی و بزهکاری در آن جلوه‌گر و پیدا است (نگا: المنتخب).

تفسیر

• آيات ۱ - ۱۹، سوره علق
• معناى ((قرائت )) و مفاد ((اقراء باسم ربّك الّذى خلق ...))
• معناى ((قرائت )) و مفاد ((اقراء باسم ربّك الّذى خلق ...))
• مراد از امر به قرائت در ((اقراء و ربّك الاكرام )) و مفاد توصيف خدا به ((الّذى علّمبالقلم )) بعد از امر به قرائت
• بى نياز دانستن خود، منشاء و علّت طغيان آدمى است
• توضيحى راجع به تشريع نماز قبل از شب معراج وقبل از نزول قرآن كه از آيه : ((اراءيت الذى عيدا اذا صلّى )) استفاده مى شود
• تهديد آنكه مانع نمازگزاردن پيامبر (صلى الله عليه و آله ) مى شده
• رواياتى در باره ماجراى نزول نخستين وحى بر پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم :((اقرء باسمربك ...))
• و بيان اشكالى كه در اين روايت ديده مى شود
• شاءن نزول آيات : ((اءراءيت الذّى ينهى ...))، سجده نزديكترين حالت عبد به ربّ،سوره عزائم

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - نهى کنندگان از نماز و تکذیب گران دین، مردمى خطاکار و دروغ گویند. (ینهى ... کذّب ... ناصیة کذبة خاطئة)

۲ - شخص بازدارنده پیامبر(ص) از نماز و تکذیب کننده او، فردى دروغگو و خطاپیشه و گنه کار بود. (ناصیة کذبة خاطئة) دروغ گویى و خطاکارى، در حقیقت وصف صاحب «ناصیة» است و اتصاف «ناصیة» به آن، مجاز و بیانگر این نکته است که صاحب آن، به قدرى به دروغ و گناه آلوده بوده، که گویا اجزاى بدن او، دروغگو و خطاکاراند و آثار این پلیدى ها، در چهره او نمایان است.

۳ - دروغ گویى و خطاکارى، نمایان در چهره مخالفت کنندگان با نماز پیامبر(ص) (ناصیة کذبة خاطئة) توصیف «موى بالاى پیشانى» به «کاذب» و «خاطى» - به جاى توصیف صاحب «ناصیة» به آنها - بیانگر ظهور آثار آن در چهره شخص است.

۴ - آلودگى به دروغ و گناه، ساقط کننده انسان تا مرحله تکذیب دین و باز داشتن مردم از نماز (ینهى. عبدًا إذا صلّى ... کذّب و تولّى ... ناصیة کذبة خاطئة) وصف هاى «کاذبة» و «خاطئة» بیانگر استمرار کذب و خطا در شخص است. این دو وصف در مقایسه با «ینهى» و «کذّب» - فعل و دلالت کننده بر حدوث نهى و تکذیب اند - به منزله علت و معلول مى باشند.

۵ - گناهان زبانى و عملى طغیان گران، گرفتار سازنده آنان به کیفرى ذلت آفرین (لیطغى ... ناصیة کذبة خاطئة) «کذب» از مصداق هاى گناه زبانى مى باشد و «خطا»، گناه عملى و یا شامل زبانى و عملى است.

موضوعات مرتبط

• ابوجهل: دروغگویى ابوجهل ۲; گناه ابوجهل ۲
• انحطاط: عوامل انحطاط ۴
• دروغ: آثار دروغ ۴
• دین: دروغگویى مکذبان دین ۱; عوامل تکذیب دین ۴
• طغیانگران: عوامل ذلت طغیانگران ۵; کیفر طغیانگران ۵; گناه طغیانگران ۵
• گناه: آثار گناه ۴، ۵
• گناهکاران :۱، ۲
• محمد(ص): دروغگویى مکذبان محمد(ص) ۲; دروغگویى ناهیان از نماز محمد(ص) ۲، ۳; گناه مکذبان محمد(ص) ۲; گناه ناهیان از نماز محمد(ص) ۲
• نماز: دروغگویى ناهیان از نماز ۱; عوامل ممانعت از نماز ۴