التين ٧

فَمَا يُکَذِّبُکَ‌ بَعْدُ بِالدِّينِ‌

ترجمه

پس چه چیز سبب می‌شود که بعد از این همه (دلایل روشن) روز جزا را انکار کنی؟!

پس چيست كه تو را به تكذيب روز جزا وا مى‌دارد

پس چه چيز، تو را بعد [از اين‌] به تكذيب جزا وامى‌دارد؟

پس (ای انسان مشرک ناسپاس) چه تو را بر آن داشت که دین حق و روز جزا را تکذیب کنی؟

[ای انسان!] پس چه چیزی تو را بعد [از این همه دلایل] به تکذیب دین و [روز قیامت]، وامی دارد؟

پس چيست كه با اين حال تو را به تكذيب قيامت وامى‌دارد؟

[ای انسان‌] با این حال چه چیزی تو را به انکار روز جزا کشانید؟

پس با اين حال- بعد از ظهور دلايل- چه چيز تو را- اى آدمى- به دروغ‌انگاشتن حساب و پاداش وا مى‌دارد؟

پس (ای انسان ناسپاس! به دنبال مشاهده‌ی این همه دلائل و نشانه‌های معاد) دیگر چه چیز تو را بر آن می‌دارد که روز سزا (و جزای قیامت) را دروغ پنداری (و در دادگاه الهی خویشتن را محکوم به سقوط از درجه‌ی انسانیّت سازی؟).

پس چه چیز تو را پس از این به تکذیب دین وادار (و بدبین) می‌کند.

پس چه چیز تکذیب کند تو را از این پس به دین‌

التين ٦	آیه ٧	التين ٨
سوره : سوره التين نزول : ٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«بَعْدُ»: پس از مشاهده قدرت خدا در پیکره عالَم صغیر و در گستره عالَم کبیر. آن که انسان و جهان را از نیستی به هستی درآورده است، دوباره پس از پایان جهان و مردن مردمان، دنیا را پدیدار و انسانها را از خواب مرگ بیدار می‌سازد، و طرحی نو درمی‌اندازد. «الدِّینِ»: سزا و جزا. دین و آئین. «فَمَا یُکَذِّبُکَ ...»: پس دیگر چه چیز تو را به تکذیب شریعت و آئین وامی‌دارد؟

تفسیر

• آيات ۱ - ۸، سوره تين
• مراد از ((تين )) و ((زيتون )) و وجه تسميه مكه به ((البلد الامين ))
• منظور از خلقت انسان در احسن تقويم و اشاره به مقام رفيع او بر حسب طبع اوّلى و استعدادذاتى
• چند احتمال درباره مراد از ((ردّ)) انسان (جز مؤ منان صالحالعمل ) به ((اسفل سافلين ))
• معناى آيه : فما يكذّبك بعد بالدين ...)) و تقرير احتجاجى كه براى اثبات بعث و جزامتضمّن است
• (چند روايت راجع به مراد از ((تين ))، ((زيتون )) و ((البلد الامين ))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - تکذیب پیامبر(ص)، در تعالیم دینى و حقایق روز جزا، توجیه ناپذیر و شگفت آور است. (فما یکذّبک بعد بالدین) «ما» براى استفهام تعجّبى است. این کلمه گرچه براى غیرعاقل به کار مى رود; ولى در آیه شریفه بر تکذیب کنندگان اطلاق شده است تا نشانگر بى خردى آنان باشد. خطاب در این آیه، متوجّه پیامبر(ص) است و کلمه «دین»، به معناى شریعت و یا جزا است. مفاد آیه شریفه، این است که بعد از آنچه در مورد تقسیم مردم به دو گروه گفته شد; چه کسى تو را اى پیامبر(ص) به جهت دینى که آوردى و یا کیفر و پاداش روز جزا که بیان داشتى، تکذیب مى کند؟! آیا نباید دینى باشد تا مردم را جزء گروه اول (الذین آمنوا و عملوا الصالحات) سازد؟ و آیا نباید کیفر و پاداشى باشد، تا هر گروه سزاى کار خود را ببیند.

۲ - تکذیب دین و روز جزا، فاقد هرگونه برهان است. (فما یکذّبک بعد بالدین) «ما» ممکن است براى استفهام از عوامل تکذیب باشد. در این صورت «ما یکذّبک؟»; یعنى، چه چیز تو را کاذب یا تکذیب گر مى سازد؟ مخاطب در این فرض، هر انسانى است که مصداق آیه قبل نباشد; یعنى، اى انسان بى ایمان! چه عاملى سبب شده است، درباره دین (اسلام یا کیفرهاى اخروى); کاذب شده، سخن نادرست گویى؟ یا چه عاملى تو را تکذیب کننده دین ساخته است؟

۳ - تکذیب روز جزا، انسان را از هر موجودِ پستى، فرومایه تر مى سازد. (ثمّ رددنه أسفل سفلین ... فما یکذّبک بعد بالدین)

۴ - توجّه به آفرینش نیکوى انسان ها و سقوط و انحراف برخى از آنان، دستاویزى براى تکذیب دین و کیفرهاى اخروى، باقى نمى گذارد. (فما یکذّبک بعد بالدین) حرف «فاء» در «فما یکذّبک» و نیز کلمه «بعد»، این آیه را بر آیات پیشین، تفریع کرده است; یعنى، آیا وجود کسانى که در «أحسن تقویم» بوده و خود را به «أسفل سافلین» سقوط داده اند; دلیل ضرورت دین براى پیشگیرى از آن سقوط و ضرورت روز جزا، براى کیفر آن منحرفان نیست؟!

۵ - دستیابى مؤمنان داراى عمل صالح به پاداش بى منّت و پایان ناپذیر، حقیقتى انکارناپذیر و غیر قابل تکذیب است. (فما یکذّبک بعد بالدین) چنانچه «دین» به معناى جزا باشد (مفردات)، از مصادیق بارز آن اجرى خواهد بود که در آیه قبل، به مؤمنان بشارت داده شد.

۶ - پیامبر(ص)، دعوت کننده مردم به دین و هشداردهنده آنان، به روز جزا است. (فما یکذّبک بعد بالدین) برداشت یاد شده، بر دو پیش فرض استوار است: ۱. مخاطب آیه شریفه پیامبر(ص) باشد; ۲. کلمه «دین» در هر دو معناى «شریعت» و «جزا» استعمال شده باشد.

موضوعات مرتبط

• پلیدى: عوامل پلیدى ۳
• دین: بى منطقى تکذیب دین ۲; تبلیغ دین ۶; موانع تکذیب دین ۴
• ذکر: آثار ذکر ۴; ذکر انحطاط انسانها ۴; ذکر خلقت انسانها ۴; ذکر گمراهى انسانها ۴
• قیامت: آثار تکذیب قیامت ۳; بى منطقى تکذیب قیامت ۲; شگفتى تکذیب قیامت ۱; هشدار از قیامت ۶
• کیفر: موانع کیفر اخروى ۴
• مؤمنان: پاداش بى منت مؤمنان ۵; جاودانگى پاداش مؤمنان ۵; حتمیت پاداش مؤمنان ۵; عمل صالح مؤمنان ۵
• محمد(ص): بى منطقى تکذیب محمد(ص) ۱; تبلیغ محمد(ص) ۶; شگفتى تکذیب محمد(ص) ۱; هشدارهاى محمد(ص) ۶