يَقْطِين

آیات شامل این کلمه

«یَقْطِین» از مادّه «قُطْن» به طورى که بسیارى از ارباب لغت و مفسران گفته اند: هر گیاهى است که ساقه ندارد، و داراى برگ هاى پهن است; مانند بوته خربزه و کدو و خیار و امثال آن. ولى بسیارى از مفسران و روات حدیث، در اینجا تصریح کرده اند که منظور خصوص «کدوبُن» است باید توجّه داشت که «شجره» در لغت عرب، هم به نباتاتى گفته مى شود که داراى ساقه و شاخه است و هم بدون ساقه و شاخه، و به تعبیر دیگر اعم از درخت و گیاه است، حتى در اینجا حدیثى از پیامبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله)نقل کرده اند که: شخصى به آن حضرت عرض کرد: اِنَّکَ تُحِبُّ الْقَرْعَ؟: «شما کدو را دوست مى دارید»، فرمود: أَجَلْ! هِىَ شَجَرَةُ اَخِی یُونُسَ: «آرى آن گیاه برادرم یونس است».

ریشه کلمه

• يقطن‌ (۱ بار)
• يقطين‌ (۱ بار)

قاموس قرآن

[صافات:145-146]. مراد از يقطين در آيه چنانكه گفته‏اند كدو است درخت و بوته كدو در زمين پهن شده و داراى برگهاى گرد و بزرگ است در اقرب الموارد گويد: يقطين گياهى است كه ساق ندارد مثل بوته حنظل و خيار ولى در عرف در كدوى گرد مانند خربوزه به كار رود طبرسى فرمايد: آن كدو است و به قولى هر گياه بى ساق. آيه در باره يونس «عليه السلام» است چون از شكم ماهى به زمين افتاد در سايه برگهاى كدو استراحت كرد وگرنه آفتاب او را مى‏سوزاند كه در شكم ماهى پوست بدنش كاملاً نازك شده بود، لفظ «أَنْبَتْنا» نشان مى‏دهد روئيدن آن به طور خارق العاده بوده است. يعنى: او را از شكم ماهى بيرون انداختيم كه مريض بود و درخت كدوئى بر وى رويانديم. اين لفظ فقط يكبار در قرآن مجيد به كار رفته است.

در حال بارگیری...