أُمّيّون

آیات شامل این کلمه

«أُمِّیُّون» جمع «امّى» در اینجا به معناى «درس نخوانده» است.

ریشه کلمه

• امم‌ (۱۲۴ بار)
• يى‌ (۴۰ بار)

قاموس قرآن

درس ناخوانده. راغب گويد: اُمّى كسى است كه نوشتن و خواندن بلد نيست و از قُطْرَب نقل مى‏كند كه: اُمّية بمعنى غفلت و جهالت است، و اُمّى از آن معنى است، در الميزان فرمايد: اُمّى به اُمّ (مادر) است زيرا مهربانى مادر مانع از آن مى‏شد كه فرزندش را بدست معلّم بسپارد، فرزند فقط به تربيت مادر اكتفا مى‏كرد. [بقره:78]، يعنى قسمتى از يهود بيسوادند، كتاب را جز دروغ هائى كه علماءِ آنها مى‏سازند، نمى‏دانند. كلمه اُمّى در دو جا، صفت حضرت رسول «صلى اللّه عليه و آله» آمده [اعراف:157-158]، اُمّى و درس ناخوانده بودن، يكى از نبّوت و من عنداللّه بودن آن حضرت است زيرا كه نبوّت عاليترين احكام و علوم را آورد و دنيا را عوض كرد. و اين كار از درس ناخوانده محال است مگر آن كه اين موهبت از جانب خدا باشد، آيه‏ى [عنكبوت:48]، هم معنى اُمّى را درباره آن حضرت روشن مى‏كند و هم دلالت بر نبّوتش را، يعنى تو پيش از نزول وحى، كتابى نخواندى و با دست نمى‏نوشتى و اگر غير آن بود، اهل باطل در كار تو شكّ مى‏كردند و مى‏گفتند در اثر خواندن و نوشتن چنين چيزها را آورده است. [جمعه:2]، او كسى است كه در ميان درس ناخوانده‏ها، پيغمبرى از خودشان بر انگيخت، مراد از اُميّين، اهل حجاز است. يهود ظاهراً غير يهود را اُميّين مى‏خواندند چنان كه قرآن از آنها نقل مى‏كند [آل عمران:75]. در الميزان فرمايد: اهل كتاب مشتركين عرب را اُميّين مى‏خواندند و آيه‏ى فوق را شاهد مى‏آورد ولى گفتيم از آيه به نظر مى‏آيد كه يهود، مطلق غير يهود را اُميّين و خيانت به آنها بر ما مسئوليّتى نيست، پس قهراً منظورشان مطلق غير يهود است نه فقط مشركين عرب. در جوامع الجامع فرموده: مى‏گفتند در كتاب ما، غير يهود را حرمتى نيست.

در حال بارگیری...