يَسْتَحْسِرُون: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
=== ریشه کلمه ===
=== ریشه کلمه ===
*[[ریشه حسر | حسر]] (۱۲ بار) [[کلمه با ریشه:: حسر| ]]
*[[ریشه حسر | حسر]] (۱۲ بار) [[کلمه با ریشه:: حسر| ]]
=== قاموس قرآن ===
كشف و انكشاف (قاموس) در مجمع گويد: اصل حسر به معنى كشف است گوئى: «حَسَرْتُ الْعَمامَةَ عَنْ رَاْسى» عمامه از سرم كنار كردم . راغب گويد به شخص خسته، حاسر و محسور گويند به تصوّر آنكه نيروى خود را از خويش كنار كرده و يا اينكه رنج نيرويش را از او برده است. [انبیاء:19] آيه درباره ملائكه است يعنى از بندگى خدا بزرگى نمى‏كنند و خسته نمى‏شوند [ملك:4] چشم به تو بر مى‏گردد در حاليكه خسته است ونيروى ديدش از آن بر كنار شده [اسراء:29] تا بنشينى ملامت ديده و بريده از مردم يا از معاش. صدر آيه مى‏گويد: در انفاق زياده روى نكن تا محسور نباشى يعنى هرچه داشته باشى از تو كنار شود و از دستت برود . حسرت به معنى اندوه و غم است بر انچه از دست رفته گوئى نادانيى كه بر ارتكاب عمل قبيح وادارش كرده بود از وى رفته يا نيرويش از فرط غصّه زايل شده است (مفردات) [آل عمران:156] تا خدا آن را در قلوبشان غم و اندوه گرداند. [حاقة:50] كفّار كه به قرآن عمل نمى‏كنند و بى اعتنااند، روز قيامت قرآن بر آنها مايه اندوه مى‏گردد. [بقره:167] حسرات حال است از اعمالشان را در حاليكه يكپارچه اندوه و غصّه باشد به آنها نشان مى‏دهد. [فاطر:8] حسرات مفعول له «تذهب» است يعنى جانت از حسرت و اندوه بر آنها از دست نرود.ناگفته نماند به عقيده راغب اصل حسر، كشف و بر كنار كردن لباس از محل خود است «حسر عن قميصه» يعنى دامن خود را بالا زد.


[[رده:كلمات قرآن]]
[[رده:كلمات قرآن]]

نسخهٔ ‏۲۴ تیر ۱۳۹۳، ساعت ۱۶:۲۲

آیات شامل این کلمه

«یَسْتَحْسِرُون» از مادّه «حسر» در اصل به معناى بازگشودن چیز پوشیده و کنار زدن پرده است، سپس به معناى خستگى و ضعف به کار رفته، گویى نیروهاى انسان در چنین حالتى همگى آشکار و مصرف مى گردد و چیزى از آنها در بدن او مکتوم نمى ماند.

ریشه کلمه

قاموس قرآن

كشف و انكشاف (قاموس) در مجمع گويد: اصل حسر به معنى كشف است گوئى: «حَسَرْتُ الْعَمامَةَ عَنْ رَاْسى» عمامه از سرم كنار كردم . راغب گويد به شخص خسته، حاسر و محسور گويند به تصوّر آنكه نيروى خود را از خويش كنار كرده و يا اينكه رنج نيرويش را از او برده است. [انبیاء:19] آيه درباره ملائكه است يعنى از بندگى خدا بزرگى نمى‏كنند و خسته نمى‏شوند [ملك:4] چشم به تو بر مى‏گردد در حاليكه خسته است ونيروى ديدش از آن بر كنار شده [اسراء:29] تا بنشينى ملامت ديده و بريده از مردم يا از معاش. صدر آيه مى‏گويد: در انفاق زياده روى نكن تا محسور نباشى يعنى هرچه داشته باشى از تو كنار شود و از دستت برود . حسرت به معنى اندوه و غم است بر انچه از دست رفته گوئى نادانيى كه بر ارتكاب عمل قبيح وادارش كرده بود از وى رفته يا نيرويش از فرط غصّه زايل شده است (مفردات) [آل عمران:156] تا خدا آن را در قلوبشان غم و اندوه گرداند. [حاقة:50] كفّار كه به قرآن عمل نمى‏كنند و بى اعتنااند، روز قيامت قرآن بر آنها مايه اندوه مى‏گردد. [بقره:167] حسرات حال است از اعمالشان را در حاليكه يكپارچه اندوه و غصّه باشد به آنها نشان مى‏دهد. [فاطر:8] حسرات مفعول له «تذهب» است يعنى جانت از حسرت و اندوه بر آنها از دست نرود.ناگفته نماند به عقيده راغب اصل حسر، كشف و بر كنار كردن لباس از محل خود است «حسر عن قميصه» يعنى دامن خود را بالا زد.