فَتَهَجّد

آیات شامل این کلمه

«تَهَجَّدْ» از مادّه «هجود» در اصل ـ چنان که «راغب» در «مفردات» مى گوید ـ به معناى خواب است; ولى هنگامى که به باب «تفعل» مى رود معنا از بین بردن خواب و انتقال به حالت بیدارى است. ضمیر در «تَهَجَّدْ بِهِ» به قرآن برمى گردد (یعنى قسمتى از شب را بیدار باش و قرآن بخوان). ولى، این کلمه بعداً در لسان اهل شرع به معناى نماز شب به کار رفته است،و«مُتَهَجِّد» به کسى مى گویند که نماز شب مى خواند.

ریشه کلمه

• ف‌ (۲۹۹۹ بار)
• هجد (۱ بار)

قاموس قرآن

[اسراء:79]. هجود.به معنى خواب و هاجد به معنى خفته است «هَجَدْتُهُ فَتَجَهَّدَ» يعنى خواب او را از بين بردم به عبارت ديگر بيدارش كردم پس بيدار شد مثل مرّضئه يعنى مرضش را از بين بردم، متهجد كسى است كه در شب نماز مى‏خواند(راغب). يعنى: مقدارى از شب را باخواندن قرآن بيدار باش مثل [مزّمل:1-2]. آيه ترغيب به نماز شب است و تفصيل آن در «نفل» گذشت. اين كلمه فقط يكبار در قرآن مجيد آمده است در اقرب الموارد نقل شده «تهجّدالقوم: استيقظوا للصلاة اوغيرها».