الغاشية ٦

لَيْسَ‌ لَهُمْ‌ طَعَامٌ‌ إِلاَّ مِنْ‌ ضَرِيعٍ‌

ترجمه

غذائی جز از ضَریع [= خار خشک تلخ و بدبو] ندارند؛

طعامى جز از خار تلخ ندارند

خوراكى جز خار خشك ندارند،

طعامی غیر ضریع دوزخ (که علفی بد طعم و بوست) غذای آنها نیست.

برای آنان طعامی جز خار خشک و زهرآگین وجود ندارد

طعامى جز خار ندارند،

خوراکی غیر از خار خشک زهردار ندارند

آنها را هيچ خوردنى نيست مگر خار درشت تلخ- كه هيچ چارپايى نمى‌خورد-،

آنان خوراکی جز ضریع نخواهند داشت.

خوراکی جز آنچه به تضرعشان آوَرَد ندارند؛

نیستشان خوراکی جز از خار

الغاشية ٥	آیه ٦	الغاشية ٧
سوره : سوره الغاشية نزول : ٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٦ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«ضَرِیعٍ»: گیاه‌خارداری که شبرق نامیده می‌شود. خشکیده آن را ضَریع می‌گویند. گویا ناگوارترین و تهوّع‌آورترین گیاه است و هیچ حیوانی آن را نمی‌چرد، جز شتر که تا تَر است آن را می‌خورد و چون خشکید از آن کناره‌گیری می‌کند. اگر در جاهائی طعام دوزخیان منحصر به زقّوم (نگا: صافّات / ، دخان / ، واقعه / ) و در موردی محدود به غِسْلین (نگا: حاقّه / ) شده است، بدان خاطر است که دوزخیان مختلفند و عذاب هم دارای انواع و اقسام است، و هر یک از آنها برای گروهی از ایشان است. یا این که این الفاظ، تعبیرها و تمثیلهائی از غذای دوزخیان است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

فَإِنَّهُمْ‌ لَآکِلُونَ‌ مِنْهَا... (۰)

تفسیر

• آيات ۱ - ۲۶، سوره غاشيه
• وجه تسميه قيامت به ((غاشيه فراگيرنده )) و معناى اينكه در قيامت وجوهى خاشعه اندو ((عاملة و ناصبة ))
• وصف جنّت عاليه اى كه چهره هاى ناعمه در قيامت در آن جاى دارند
• دعوت به نظر در مظهر تدبير الهى
• توضيحى راجع به استثناء ((الّا من تولّى و كغر)) از ((فذّكر انّما انت مذّكر))
• (رواياتى در ذيل آيات ((عاملة ناصبة )) ((فذّكر انّما انت مذكر)) و درباره حساباعمال )

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - دوزخیان، گرفتار گرسنگى و نیازمند غذا خواهند شد. (لیس لهم طعام)

۲ - تنها خوراک موجود براى برخى از دوزخیان، گیاه خاردار و بى ارزش و بدبوى جهنم است. (لیس لهم طعام إلاّ من ضریع) «ضریع» (از ریشه «مضارعة» به معناى «مشابهة») خارى است که شتر آن را، از خارهاى مشابه تشخیص نمى دهد و خوردن آن به او صدمه مى زند و سودى نمى رساند (مجمع البیان). برخى آن را خار ساقه و تنه درخت خرما و برخى دیگر، گیاه بدبویى دانسته اند که بر اثر موج دریا بیرون مى افتد. این کلمه به معناى پوشش نازک روى استخوان نیز استعمال شده است. (قاموس)

۳ - بى غذایى و تن در دادن دوزخیان به خوردن خار بى ارزش و صدمه زننده، از شکنجه ها و عذاب هاى جهنّم است. (لیس لهم طعام إلاّ من ضریع)

روایات و احادیث

۴ - «قال رسول اللّه(ص): الضریع شئ یکون فى النار یشبه الشَّوْکَ أمرّ من الصَّبِر و أنتن من الجیفة و أشدّ حرّاً من النار; رسول خدا(ص) فرمود: ضریع چیزى است در آتش [جهنم] که به بوته خاردار شباهت دارد و تلخ تر از صَبِر (عصاره گیاهى تلخ) و متعفّن تر از مردار و داغ تر از آتش است».

موضوعات مرتبط

• تشبیهات قرآن: تشبیه به گیاه خاردار ۴; تشبیه خوردنیهاى جهنم ۴
• جهنم: تعفن خوردنیهاى جهنم ۲، ۴; تل‌ى خوردنیهاى جهنم ۴; گیاه خاردار جهنم ۲; ویژگیهاى جهنم ۲، ۳; ویژگیهاى خوردنیهاى جهنم ۴
• جهنمیان: خوردنیهاى جهنمیان ۲، ۳; عذابهاى جهنمیان ۳; گرسنگى جهنمیان ۱، ۳
• عذاب: عذاب با گیاه خاردار ۳