النازعات ٣٠

وَ الْأَرْضَ‌ بَعْدَ ذٰلِکَ‌ دَحَاهَا

ترجمه

و زمین را بعد از آن گسترش داد،

|و پس از آن زمين را بگسترد

و پس از آن، زمين را با غلتانيدن گسترد،

و زمین را پس از آن بگسترانید.

و زمین را پس از آن گسترانید،

و پس از آن زمين را بگسترد،

و بعد از آن زمین را گستراند

و زمين را پس از آن بگسترانيد.

و پس از آن، زمین را غلتاند و (به شکل بیضی در آورد و) گستراند.

و پس از آن (حرکات ناهموار)، زمین را حرکتی هموار داد.

و زمین را از آن پس گسترانیدش‌

النازعات ٢٩	آیه ٣٠	النازعات ٣١
سوره : سوره النازعات نزول : ٣ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٥ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«دَحَاهَا»: آن را پرت کرد و غلتاند. آن را به شکل بیضی درآورد و گستراند. چون اغلب تفسیرها و فرهنگها (دحو) را تنها به معنی (گسترانیدن) ذکر کرده‌اند، چند جمله را برای تأکید معنی غلتاندن و قِل دادن از دو تفسیر عیناً ذکر می‌نمائیم: أَصْلُ الدَّحْوِ الإِزالَةُ لِلشَّیْء مِنْ مَکانٍ إِلی مَکانٍ، وَ مِنْهُ یُقالُ: إِنَّ الصَّبِیَّ یَدْحُو بِالْکُرَةِ، أَیْ یَقْذِفُهَا عَلی وَجْهِ الأرْضِ (نگا: تفسیر کبیر). دَحَاهَا: بَسَطَهَا وَ أَوْسَعَهَا لِسُکْنی أَهْلِها، أَوْ جَعَلَهَا عَلی شَکْلِ دِحْیَةٍ وَ هِیَ الْبَیْضَةُ (نگا: تفسیر و بیان مفردات القرآن). همچنین (نگا: فرهنگهای: محیط‌المحیط، لسان‌العرب. تفسیرهای: المصحف‌المیسّر، پرتوی از قرآن، المنار جلد اوّل صفحه .

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

هُوَ الَّذِي‌ خَلَقَ‌ لَکُمْ‌ مَا فِي‌... (۱) قُلْ‌ أَ إِنَّکُمْ‌ لَتَکْفُرُونَ‌... (۱)

تفسیر

• آيات ۱ - ۴۱، سوره نازعات
• اقوال مختلف درباره مراد از پنج سوگند آغاز سوره نازعات : ((و النازعات غرقا والناشطات نشطا...))
• نقد و بررسى اقوال فوق
• بيان اينكه در اين پنج سوگند به ملائكه سوگند ياد شده است
• (در ذيل آيه فالمدبرات امرا)
• عدم منافات بين واسطه بودن ملائكه و استناد حوادث به ايشان ، به استناد آنها به خداىتعالى و به اسباب ظاهرى
• معناى اينكه درباره قيامت فرمود: ((يوم ترجف الراجفه تتبعها الرادفة ))
• حكايت سخن كفار در استبعاد معاد
• داستان موسى (عليه السلام ) و فرعون و آنچه اشاره به اين داستان در اين مقام افاده مىكند
• معناى ((هل لك الى ان تزكى و اهديك الى ربك فتخشى )) كه موسى (عليه السلام )ماءمور شد به فرعون بگويد
• مراد فرعون از اينكه خطاب به مردم مصر گفت : ((انا ربكم الاعلى ))
• چند وجه در معناى ((فاخذه الله نكال الاخره و الاولى ))
• رفع استبعاد معاد در خطاب و استفهام توبيخى ((ءاءنتم اشد خلقا ام السماء بنيها...))
• تسميه قيامت به ((الطامه الكبرى ))
• تقسيم مردم به دو دسته : طاغى دوزخى ، او خائف از مقام پروردگار كه بهشت ماءواى اواست و بيان ضابطه براى صفات هر يك
• لوازم و آثار طغيان و خوف از مقام رب
• مقصود از مقام پروردگار و خوف از آن
• (رواياتى درباره سوگندهاى سوره نازعات ، استعباد معاد توسط كفار،خوف از مقامپروردگار،پيروى از هوى )

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - خداوند، پس از آفرینش آسمان و ایجاد شب و روز، زمین را گسترده ساخت. (و الأرض بعد ذلک دحیها) «دحو» به معناى بسط دادن و گستراندن است. «بعد ذلک» دلالت دارد که این مرحله از تغییرات زمین، پس از تعدیل آسمان و آفرینش تاریکى و روشنى بوده است. مراد از بسط زمین - به قرینه آیات بعد - آماده سازى و سامان دادن آن براى زندگانى جانداران است.

۲ - زمین، همچون گوى پرتاب شده در فضا است.* (دحیها) یکى از معانى «دحو»، بازى با پرتاب سنگ، گردو و ... به سوى حفره اى است که از پیش به همین منظور حفر شده است. آن حفره را «اُدحیّه» و سنگ را «مِدحاة» مى نامند (لسان العرب). بر این اساس جمله «دحاها»، حاکى از پرتاب شدن زمین در فضا است.

۳ - توجّه به مراحل پیدایش زمین و تحوّل آن به جایگاهى قابل استفاده جانداران، مایه پى بردن انسان به قدرت خداوند و زمینه باور داشتن معاد (ءأنتم أشدّ ... و الأرض بعد ذلک دحیها)

۴ - فراهم شدن شرایط زندگانى در زمین، با آغاز آفرینش آن و پیدایش آسمان و شب و روز هم زمان نبوده است. (و الأرض بعد ذلک دحیها) فعل «دحاها» دلالت بر وجود زمین قبل از بسط آن دارد و قید «بعد ذلک»، نشانگر آن است که گسترش زمین و آمادگى آن براى زندگانى انسان، از دوران ایجاد آسمان و شب و روز مؤخر بوده است.

موضوعات مرتبط

• آسمان: آغاز خلقت آسمان ۴; خالق آسمان ۱
• ایمان: ایمان به قدرت خدا ۳; ایمان به معاد ۳; زمینه ایمان ۳
• تشبیهات قرآن: تشبیه به توپ پرتاپ شده ۲; تشبیه زمین ۲
• خدا: خالقیت خدا ۱
• دحوالأرض :۱
• ذکر: آثار ذکر مراحل خلقت زمین ۳
• روز: آغاز خلقت روز ۴; خالق روز ۱
• زمین: آغاز خلقت زمین ۴; استفاده از زمین ۳; تاریخ زمین ۴; خالق زمین ۱; زندگى در زمین ۴; منشأ گسترش زمین ۱
• شب: آغاز خلقت شب ۴; خالق شب ۱
• قرآن: تشبیهات قرآن ۲