الملك ١٤

أَ لاَ يَعْلَمُ‌ مَنْ‌ خَلَقَ‌ وَ هُوَ اللَّطِيفُ‌ الْخَبِيرُ

ترجمه

آیا آن کسی که موجودات را آفریده از حال آنها آگاه نیست؟! در حالی که او (از اسرار دقیق) باخبر و آگاه است!

|آيا كسى كه آفريده است نمى‌داند؟ حال آن كه او باريك‌بين آگاه است

آيا كسى كه آفريده است نمى‌داند؟ با اينكه او خود باريك بين آگاه است.

آیا آن خدایی که خلق را آفریده عالم به اسرار آنها نیست؟ و حال آنکه او بر باطن و ظاهر همه امور عالم آگاه است.

آیا کسی که [همه موجودات را] آفریده است، نمی داند؟ و حال آنکه او لطیف و آگاه است.

آيا آن كه آفريده نمى‌داند؟ حال آنكه او باريك‌بين و آگاه است.

آیا کسی که آفریده است، علم ندارد؟ و اوست باریک‌بین آگاه‌

آيا كسى كه آفريده است نمى‌داند- آيا آفريدگار از آفريده خود با خبر نيست-، و حال آنكه باريكدان و آگاه است؟!

مگر کسی که (مردمان را) می‌آفریند (حال و وضع ایشان را) نمی‌داند، و حال این که او دقیق و باریک بین بس آگاهی است؟!

آیا کسی که (جهان را) آفریده است نمی‌داند؟ در حالی که او بس باریک‌بینِ آگاه است‌.

آیا نداند آنکه بیافریده است و او است تیزبین کارآگاه‌

الملك ١٣	آیه ١٤	الملك ١٥
سوره : سوره الملك نزول : ٧ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَلا یَعْلَمُ؟»: مگر نمی‌داند؟ استفهام انکاری است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

لاَ تُدْرِکُهُ‌ الْأَبْصَارُ وَ هُوَ... (۲)

هُوَ الَّذِي‌ خَلَقَ‌ لَکُمْ‌ مَا فِي‌... (۲)

تفسیر

• آيات ۱ - ۱۴، سوره ملك
• اشاره به غرض سوره مباركه ملك
• افاده كمال تسلط خدا بر ملك در جمله ((بيده الملك ))
• وجه اينكه فرمود: ((خلق الموت ...))
• مفاد اينكه درر تعليل آفرينش موت و حيات فرمود: ((ليبلوكم ايكم احسن عملا))
• بيان اينكه مقصود از نبوت تفاوت در خلق ارتباط واتصال اجزاء عالم و وحدت نظام جارى در آن است
• تاءكيدى بر وحدت نظام عالم و اتصال و ارتباط اجزاء آن
• اشاره به مراد از اينكه فرمود ستارگان را رجوم براى شياطين قرار داديم
• وصف جهنم و حكايت سؤ ال و جواب ملائكه موكل بر دوزخ با دوزخيان
• موارد استعمال ((سمع )) و وجه اينكه دوزخيان در جواب فرشتگان گفتند: ((لو كنا نسمعاو نعقل ..))
• جواب به شبهه اى درباره معاد، با بيان علم فراگير و احاطه مطلق خداوند براعمال و احوال موجودات
• (رواياتى در ذيل جمله :((ليبلوكم ايكم احسن عملا)) و درذيل برخى ديگر از آيات گذشته )

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - خداوند، آگاه به تمامى آفریده هاى خویش است. (ألا یعلم من خلق)

۲ - خداوند، خالق و آفریدگار انسان و جهان است. (ألا یعلم من خلق)

۳ - خالقیت خداوند نسبت به انسان و جهان، نشانه و دلیل احاطه علمى او به تمامى حقایق جهان و نیز راز دل ها و ضمیر انسان ها است. (إنّه علیم بذات الصدور . ألا یعلم من خلق) عبارت «ألا یعلم من خلق» در مقام تبیین چگونگى آگاهى خداوند، از راز دل ها و ضمیر انسان ها است; یعنى، خداوند چون خالق و آگاه به خلق خویش است، پس به راز دل ها و نهان آدمیان آگاهى دارد.

۴ - خداوند، لطیف (آگاه به پدیده هاى دقیق و ظریف و ریزه کارى هاى آنها) است. (و هو اللطیف) «لطیف»، از مصدر«لطافة»به معناى دقیق و از مصدر «لطف»، به معناى اهل رفق و مدارات است. توصیف خداوند به «لطیف» کنایه از آن است که خداوند در دل و جان اشیا نفوذ مى کند و بر آنها احاطه علمى دارد، به گونه اى که کسى آن را احساس نمى کند. گفتنى است برداشت یاد شده، بر مبناى معناى اول است.

۵ - رفق و مداراى خداوند، نسبت به عموم انسان ها (و هو اللطیف)

۶ - خداوند، «خبیر» (بر احوال انسان ها و از همه امور با خبر) است. (الخبیر)

روایات و احادیث

۷ - «عن أبى الحسن الرّضا(ع): ...و أمّا اللطیفُ فلیس على قِلَّة و قَضافَة و صِغَر و لکن ذلک على النَّفاذ فى الأشیاء و الامتناع من أن یُدْرَکَ ... و أمّا الخبیر فالذى لایعزُبُ عنه شىءٌ و لایفوتُه...; از امام رضا(ع) روایت شده است: ... اما این که خداوند لطیف است، به این معنا نیست که کم و نحیف و کوچک است; بلکه لطیف بودن خدا به این معنا است که در اشیا نفوذ دارد و درک او ممتنع است... . اما خبیر است به این معنا که هیچ چیز از او پنهان نیست و از او فوت نمى شود...».

موضوعات مرتبط

• آفرینش: حقایق آفرینش ۳; خالق آفرینش ۲، ۳
• اسماء و صفات: خبیر ۶; لطیف ۴; مراد از خبیر ۷; مراد از لطیف ۷
• انسان: خالق انسان ۲، ۳; رازهاى انسان ۳
• خدا: خالقیت خدا ۲، ۳; دلایل احاطه علمى خدا ۳; علم خدا به موجودات ۱; علم غیب خدا ۱; وسعت لطف خدا ۵