الشعراء ٧٨

الَّذِي‌ خَلَقَنِي‌ فَهُوَ يَهْدِينِ‌

ترجمه

همان کسی که مرا آفرید، و پیوسته راهنمائیم می‌کند،

|همان كسى كه مرا آفريده و او هدايتم مى‌كند

آن كس كه مرا آفريده و همو راهنماييم مى‌كند،

همان خدایی که مرا بیافرید و به راه راستم هدایت می‌فرماید.

همان کسی که مرا آفرید و هم او مرا هدایت می کند،

آن كه مرا بيافريده سپس راهنماييم مى‌كند،

همان کسی که مرا آفریده است و همو که هدایتم می‌کند

آن كه مرا آفريد پس همو را هم نمايد،

(پروردگار جهانیانی) که مرا آفریده است، و هم او مرا (به سوی سعادت دنیا و آخرت) راهنمائی می‌سازد (و در سراسر زندگی من حضور دارد و لحظه‌ای از من غافل نیست).

«آن کس که مرا آفرید، پس همو راهنمایی‌ام می‌کند؛»

آنکه مرا آفرید پس رهبریم کند

الشعراء ٧٧	آیه ٧٨	الشعراء ٧٩
سوره : سوره الشعراء نزول : ٣ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یَهْدِینِ»: مرا راهنمائی می‌کند و دستگیرم او است (نگا: طه / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

إِنَ‌ وَلِيِّيَ‌ اللَّهُ‌ الَّذِي‌... (۰) لَکُمْ‌ دِينُکُمْ‌ وَ لِيَ‌ دِينِ‌ (۰)

تفسیر

• آيات ۶۹ - ۱۰۴، سوره شعرا
• سؤ ال و جواب و مهاجه ابراهيم عليه السّلام با پدر و قوم خود درباره پرستش بتها
• توضيحى در باره حقيقت بت پرستى و اينكه بت بصورت قبله اى براى عبادت خداىسبحان نبوده است
• اعتراض ابراهيم عليه السّلام بر بت پرستى قوم خود
• ابراهيم عليه السّلام رب العالمين را با وصف خلق و هدايت (تدبير) معرفى و توصيف مىكند (الذى خلقنى فهو يهدين ...)
• اشاره ابراهيم عليه السّلام به نعمتهاى مادى خداوند
• وجه اينكه ابراهيم عليه السّلام فرمود به مغفرت خدا طمع دارم ، و مراد از خطيئه اى كهبه خود نسبت دارد
• مقصود از ((حكم )) و الحاق به صالحين كه ابراهيم عليه السّلام (از پروردگار خودتقاضا كرد (رب هب لى حكما والحقتى بالصالحين )
• مراد از ((لسان صدق در آخرين )) در دعاى ابراهيم عليه السّلام : ((واجعل لى لسان صدق فى الاخرين ))
• بيان اينكه سود نداشتن مال و فرزندان در قيامت نتيجه انحلال اجتماع مدنى و بطلان اسباب اعتبارى در آن روز است
• وجوه مختلف در باره مفاد و نوع استثناء ((الا من اتى اللّه بقلب سليم )) در آيه : يوم لاينفع ...))
• فرجام بد مشركان و جنود ابليس در قيامت
• بحث روايتى (رواياتى درباره ((لسان صدوق فى الاخرين ))، استغفار ابراهيم عليهالسّلام براى پدر، قلب سليم ، شفاعت و...)
• دو روايت در ذيل ((و اغفر لابى )) و تصويرحال فرزند مؤ من و پدر مشرك در قيامت
• بيزارى مجرمين در روز قيامت از يكديگر
• دو روايت در ذيل ((فما لنا من شافئين ...)) و نااميدى كافران از شفاعت روز جزا
• آيات ۶۹ - ۱۰۴، سوره شعرا
• سؤ ال و جواب و مهاجه ابراهيم عليه السّلام با پدر و قوم خود درباره پرستش بتها
• توضيحى در باره حقيقت بت پرستى و اينكه بت بصورت قبله اى براى عبادت خداىسبحان نبوده است
• اعتراض ابراهيم عليه السّلام بر بت پرستى قوم خود
• ابراهيم عليه السّلام رب العالمين را با وصف خلق و هدايت (تدبير) معرفى و توصيف مىكند (الذى خلقنى فهو يهدين ...)
• اشاره ابراهيم عليه السّلام به نعمتهاى مادى خداوند
• وجه اينكه ابراهيم عليه السّلام فرمود به مغفرت خدا طمع دارم ، و مراد از خطيئه اى كهبه خود نسبت دارد
• مقصود از ((حكم )) و الحاق به صالحين كه ابراهيم عليه السّلام (از پروردگار خودتقاضا كرد (رب هب لى حكما والحقتى بالصالحين )
• مراد از ((لسان صدق در آخرين )) در دعاى ابراهيم عليه السّلام : ((واجعل لى لسان صدق فى الاخرين ))
• بيان اينكه سود نداشتن مال و فرزندان در قيامت نتيجه انحلال اجتماع مدنى و بطلان اسباب اعتبارى در آن روز است
• وجوه مختلف در باره مفاد و نوع استثناء ((الا من اتى اللّه بقلب سليم )) در آيه : يوم لاينفع ...))
• فرجام بد مشركان و جنود ابليس در قيامت
• بحث روايتى (رواياتى درباره ((لسان صدوق فى الاخرين ))، استغفار ابراهيم عليهالسّلام براى پدر، قلب سليم ، شفاعت و...)
• دو روايت در ذيل ((و اغفر لابى )) و تصويرحال فرزند مؤ من و پدر مشرك در قيامت
• بيزارى مجرمين در روز قيامت از يكديگر
• دو روايت در ذيل ((فما لنا من شافئين ...)) و نااميدى كافران از شفاعت روز جزا

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - هدایت و راهنمایى خلق، از شؤون ربوبیت و خالقیت خداوند (إلاّ ربّ العلمین . الذى خلقنى فهو یهدین) تفریع جمله «فهو یهدین» بر «ربّ العالمین» و «الذى خلقنى»، بیانگر برداشت یاد شده است; یعنى، چون او پروردگار جهانیان و نیز آفریننده من است; پس خود او هم مرا راهنمایى خواهد کرد.

۲ - اشاره ابراهیم(ع) به آفریدگارى و هدایت گرى خدا، براى معرفى پروردگار جهان براى بت پرستان (إلاّ ربّ العلمین . الذى خلقنى فهو یهدین)

۳ - خالق و راهنماى انسان، شایسته پرستش است; نه بت هاى بى شعور و ساخته دست بشر. (فإنّهم عدوٌّ لى إلاّ ربّ العلمین . الذى خلقنى فهو یهدین)

۴ - خالقیت و هدایت گرى خدا، جلوه دوستى و مهر و محبت او به خلق (فإنّهم عدوٌّ لى إلاّ ربّ العلمین . الذى خلقنى فهو یهدین) جمله «الذى خلقنى...» تعلیل بر آیه پیش و دلیل براى دوست بودن خدا براى انسان است.

۵ - نیاز مستمر موجودات هستى به هدایت خدا (الذى خلقنى فهو یهدین) تفریع «فهو یهدین» بر «الذى خلقنى»، بیانگر این نکته است که هر مخلوقى نیازمند هدایت است و چون خدا آن را خلق کرد، هدایتش هم خواهد کرد.

۶ - تدبیر حیات بشر، به دست آفریدگار او است و نه بت هاى ناتوان. (هل یسمعونکم ... فإنّهم عدوٌّ لى ... الذى خلقنى فهو یهدین) «فاء» تفریعیه در «فهو یهدین» مى رساند که تدبیر و هدایت، مترتب بر خلقت است و کار تدبیر از آفرینش جدا نیست تا این که خدا خالق باشد; ولى تدبیر امور انسان ها به دست موجودات دیگر.

۷ - توجه انسان به عامل پدیدآورنده(خالق) و تنظیم کننده نظام حیات او (هادى)، نخستین گام عقلانى و فطرى در جهت خداشناسى (الذى خلقنى فهو یهدین) برداشت یاد شده با توجه به این نکته است که حضرت ابراهیم(ع) در معرفى پروردگار جهانیان براى بت پرستان، نخست به خالقیت خدا و سپس به هدایت گرى او در تنظیم نظام حیات بشرى، اشاره کرده است.

موضوعات مرتبط

• ابراهیم(ع): تبلیغ ابراهیم(ع) ۲
• انسان: خالق انسان ۶; مدبّر انسان ۶; هدایت انسان ها ۱
• بت پرستان: هدایت بت پرستان ۲
• بتها: نقش بتها ۶
• خدا: آثار خالقیت خدا ۴; آثار هدایتگرى خدا ۴; خدا شناسى فطرى ۷; ربوبیت خدا ۲; زمینه خدا شناسى ۷; شؤون خالقیت خدا ۱; شؤون ربوبیت خدا ۱; نشانه هاى محبت خدا ۴; هدایتگرى خدا ۲
• ذکر: آثار ذکر خالقیت خدا ۷; آثار ذکر هدایتهاى خدا ۷
• معبودراستین: خالقیت معبودراستین ۳; ملاک معبودراستین ۳; هدایتگرى معبودراستین ۳
• موجودات: نیازهاى معنوى موجودات ۵
• نیازها: نیاز به هدایتهاى خدا ۵