الأنبياء ٦١

قَالُوا فَأْتُوا بِهِ‌ عَلَى‌ أَعْيُنِ‌ النَّاسِ‌ لَعَلَّهُمْ‌ يَشْهَدُونَ‌

ترجمه

(جمعیّت) گفتند: «او را در برابر دیدگان مردم بیاورید، تا گواهی دهند!»

|گفتند: پس او را در برابر چشم مردم حاضر كنيد تا آنها [به جرم او] گواهى دهند

گفتند: «پس او را در برابر ديدگان مردم بياوريد، باشد كه آنان شهادت دهند.»

قوم گفتند: او را حاضر سازید در حضور جماعت تا بر این کار او گواهی دهند.

گفتند: پس او را در برابر دیدگان مردم بیاورید تا آنان [به این کار او] شهادت دهند.

گفتند: او را به محضر مردم بياوريد، تا شهادت دهند.

گفتند او را در پیش چشمان مردم حاضر کنید تا آنان حاضر و ناظر باشند

گفتند: پس او را به ديدار چشم مردم بياريد شايد گواهى دهند- كه اين است كه از بتها نكوهش مى‌كند-.

(بزرگان قوم) گفتند: او را در برابر مردم حاضر کنید تا (دادگاهی شود و آگاهان) گواهی دهند.

گفتند: «پس او را برابر دیدگان مردمان بیاورید، شاید آنان (او را) بنگرند.»

گفتند بیاریدش پیش چشم مردم شاید گواه باشند

الأنبياء ٦٠	آیه ٦١	الأنبياء ٦٢
سوره : سوره الأنبياء نزول : ٦ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«عَلَی أَعْیُنِ النَّاسِ»: در برابر دید مردم.

تفسیر

---

• آيات ۴۸ - ۷۷ سوره انبياء
• اشاره به وجه تسميه ((تورات (( به : فرقان ، ضياء و ذكر
• مقصود از اينكه قرآن ((ذكر مبارك (( است
• مقصود از اينكه فرمود: ما به ابراهيم رشد او را داديم
• گفتگوى ابراهيم (عليه السلام ) با قوم بت پرست خود
• ابراهيم (ع ) بتها را قطعه قطعه كرد مگر بزرگترين آنها را
• محاجه آن جناب (عليه السلام ) با قوم خود بعد از شكستن بتها:((قال بل فعله كبيرهم ...((
• تنبه مردم بعد از شنيدن كلام ابراهيم (ع )
• اشاره به اينكه ((برد(( و ((سلام (( شدن آتش براى ابراهيم (عليه السلام ) به امرتكوينى خداى تعالى خارج از محدوده اطلاعات ما از سلسله علل و اسباب است
• بيان اينكه در جمله :((و جعلنا هم ائمة يهدون بامرنا(( مراد از هدايت رساندن به مقصد ومراد از ((امر(( امر تكوينى است
• توضيح اينكه مراد از وحى در آيه : ((واوحينا اليهمفعل الخيرات ...(( وحى تسديد است نه وحى تشريع و مؤ يد بودن ائمه به تسديد وتاءييد الهى را افاده مى كند
• بحث روايتى
• چند روايت راجع به اينكه خداوند امامت را در ابراهيم (عليه السلام ) و ذريه او قرار داد

---

• تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

قالُوا فَأْتُوا بِهِ عَلى‌ أَعْيُنِ النَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَشْهَدُونَ «61»

(بزرگان قوم) گفتند: پس او را در پيش چشم مردم بياوريد تا آنها (بر مجرم بودن او) گواهى دهند.

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

قالُوا فَأْتُوا بِهِ عَلى‌ أَعْيُنِ النَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَشْهَدُونَ (61)

بعد از آن ذكر فرمايد آنچه جارى شد ميان ابراهيم عليه السلام و قومش:

قالُوا فَأْتُوا بِهِ عَلى‌ أَعْيُنِ النَّاسِ‌: گفتند قوم پس بياوريد ابراهيم را بر چشمان مردمان، يعنى بر منظره مردمان و رءوس الاشهاد. لَعَلَّهُمْ يَشْهَدُونَ‌: براى اينكه مردمان شهادت دهند به آنچه گفته است آن را تا اين حجت باشد بر او به آنچه بجا آورده. يا بياوريد او را بر نظاره مردمان تا حاضر باشند عذاب او را و ببينند آنچه بجا آورده مى‌شود به او.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

وَ لَقَدْ آتَيْنا إِبْراهِيمَ رُشْدَهُ مِنْ قَبْلُ وَ كُنَّا بِهِ عالِمِينَ (51) إِذْ قالَ لِأَبِيهِ وَ قَوْمِهِ ما هذِهِ التَّماثِيلُ الَّتِي أَنْتُمْ لَها عاكِفُونَ (52) قالُوا وَجَدْنا آباءَنا لَها عابِدِينَ (53) قالَ لَقَدْ كُنْتُمْ أَنْتُمْ وَ آباؤُكُمْ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ (54) قالُوا أَ جِئْتَنا بِالْحَقِّ أَمْ أَنْتَ مِنَ اللاَّعِبِينَ (55)

قالَ بَلْ رَبُّكُمْ رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ الَّذِي فَطَرَهُنَّ وَ أَنَا عَلى‌ ذلِكُمْ مِنَ الشَّاهِدِينَ (56) وَ تَاللَّهِ لَأَكِيدَنَّ أَصْنامَكُمْ بَعْدَ أَنْ تُوَلُّوا مُدْبِرِينَ (57) فَجَعَلَهُمْ جُذاذاً إِلاَّ كَبِيراً لَهُمْ لَعَلَّهُمْ إِلَيْهِ يَرْجِعُونَ (58) قالُوا مَنْ فَعَلَ هذا بِآلِهَتِنا إِنَّهُ لَمِنَ الظَّالِمِينَ (59) قالُوا سَمِعْنا فَتًى يَذْكُرُهُمْ يُقالُ لَهُ إِبْراهِيمُ (60)

قالُوا فَأْتُوا بِهِ عَلى‌ أَعْيُنِ النَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَشْهَدُونَ (61)

ترجمه‌

- و بتحقيق داديم به ابراهيم رشادتش را از پيش و بوديم باو دانايان‌

چون گفت بپدر و كسانش چيست اين تمثالهائى كه شمائيد مر آنها را براى عبادت اقامت كنندگان‌

گفتند يافتيم پدرانمان را براى آنها عبادت كنندگان‌

گفت بتحقيق باشيد شما و پدرانتان در گمراهى آشكار

گفتند آيا آمدى نزد ما براستى يا توئى از شوخى كنندگان‌

گفت بلى پروردگار شما پروردگار آسمانها و زمين است كه آفريد آنها را و منم بر آن از گواهان‌

و بخدا هر آينه چاره جوئى كنم البتّه‌

---

جلد 3 صفحه 558

براى بتهاى شما بعد از آنكه روى گردانيد از آنها پشت كنندگان‌

پس گردانيد آنها را پاره پاره مگر بت بزرگى را كه بود از براى آنها، باشد كه آنها باو رجوع كنند

گفتند كه كرد اين عمل را بخدايان ما همانا او باشد هر آينه از ستمكاران‌

گفتند شنيديم جوانى را كه ببدى ياد ميكرد آنها را كه گفته ميشود باو ابراهيم‌

گفتند پس بياوريد او را در برابر چشمهاى مردم شايد كه آنها گواهى دهند.

تفسير

- خداوند متعال بعد از ذكر حضرت موسى و هارون شروع بقصّه حضرت ابراهيم عليه السّلام فرمود باين تقريب كه ما به ابراهيم عطا نموديم رشد و صلاح و كفايت و فلاح و كليّه استعدادات لازمه مقام رسالت را كه در خور او بود و قابليّت آنرا داشت پيش از موسى و هارون و پيش از بروز كمالات حضرت ختمى مرتبت در عالم شهود با آنكه ميدانستيم او قابل و لايق اين خلعت است و بايد علم توحيد را در جهان افراشته نمايد در وقتى كه بعمو يا جدّ مادرى خود آزر و اقوام خويش بعنوان توبيخ و تحقير فرمود اين مجسمه‌هاى بى‌شعور چيست كه شما معتكف در گاه و خاضع در پيشگاه آنها شديد و در برابرشان بخاك مى‌افتيد و سجده ميكنيد گفتند ما تقليد از رويّه و طريقه آباء و اجدادمان مينمائيم كه بعبادت آنها قيام داشتند فرمود تحقيقا شما و پدرانتان در گمراهى و ضلالت واضح و آشكارى بوده و ميباشيد چون دليلى بر ادّعاء خودتان كه اينها مستحق پرستش و ستايشند نداشته و نداريد حضرات چون گمان نميكردند كسى از رويّه آنها جدّا تكذيب نمايد و نسبت گمراهى بآنها دهد تصوّر كردند حضرت ابراهيم با آنها شوخى و ملاعبه مينمايد لذا پرسيدند كه آيا براستى و از روى جد اين سخنان را ميگوئى يا مقصودت شوخى و ملعبه است حضرت فرمود اين چه تصوّر باطلى است شما ميكنيد كه من ملاعبه ميكنم و اينها خدايان شما هستند پروردگار شما پروردگار آسمانها و زمين است كه تمام آنها و موجوداتشان را از مكمن غيب بى‌سابقه بعرصه شهود آورده و من بگفته خود يقين دارم بحجّت و برهان بلكه بمشاهده و عيان و قسم بخدا فكر اساسى و تدبير مفيدى براى از بين بردن بتهاى شما خواهم نمود بعد از آنكه شما از آنها رو گردان شويد و پشت به بتها كنيد و بجانب صحرا براى مراسم عيد متوجّه گرديد چون گفته‌اند حضرات عيدى داشتند كه سالى يكروز براى تفريح و

---

جلد 3 صفحه 559

گردش بيرون ميرفتند و در مراجعت بحضور در معابد و سجده بتها ميپرداختند و اين فرمايش بعد از قسم را حضرت ابراهيم محرمانه ببعضى از آنها فرموده بود و در آنروز با آنها بيرون نرفت و عذرى آورد يا او را نمرود مستحفظ بتها قرار داده بود و او تمام بتها را با تبر خرد و پاره پاره كرد و بت بزرگ آنها را بحال خود باقى گذارد و تبر را بگردن او آويخت براى آنكه در مراجعت آنها از گردشگاه و مراجعه بآنحضرت بفرمايد اين كار را او كرده و نتيجه بگيرد كه بعدا ذكر خواهد شد و بنابر اين ضمير در اليه ممكن است بآنحضرت عود نمايد و ممكن است به بت بزرگ بعد از ارجاع آنحضرت آنان را بآن و مراجعه آنها باو و توجّه بحالش كه قابل پرسش نيست چه رسد بپرستش و گفته‌اند تاء قسم كه براى افاده تعجب است اينجا از آسان شدن اين كار بزرگ است بخواست خدا براى او و كلمه جذاذ بر وزن و بمعناى حطام است و بكسر نيز قرائت شده و چون قوم از صحرا مراجعت نمودند و اوضاع را دگرگون مشاهده كردند گفتند كه اين عمل ناروا را با خدايان ما نموده مسلّما چنين كسى ظلم بخود كرده كه مستوجب عقوبت شده و همان بعض كه شنيده بودند از حضرت ابراهيم آن جمله محرمانه را يا كسانيكه حضرت آنها را ملامت فرموده بود بر ستايش و پرستش بتها گفتند ما از جوانيكه باو ابراهيم ميگفتند شنيديم كه ميگفت من چنين قصدى دارم يا ملامت ميكرد ما و مردم را بر ستايش و پرستش بتها و ميگفت اينها مجسمه‌هاى بى‌روحى بيش نيستند و نميتوانند نفع و ضررى بكسى برسانند و نبايد در برابر آنها سجده نمود خلاصه آنكه صحبت بتها را ميكرد و در مقام عيب گيرى و چاره‌جوئى براى آنها بود و در نتيجه رأى دادند بأحضار حضرت و گفتند برويد او را بياوريد در حضور مردم استنطاق كنيد تا اقرارى كه ميكند مردم بشنوند و شهادت بدهند و حجّت بر تقصير او تمام شود يا مشاهده نمايند عقوبتى را كه ما بر او وارد مينمائيم و موجب عبرت شود.

---

جلد 3 صفحه 560

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

قالُوا فَأتُوا بِه‌ِ عَلي‌ أَعيُن‌ِ النّاس‌ِ لَعَلَّهُم‌ يَشهَدُون‌َ (61)

گفتند: بايد ‌او‌ ‌را‌ بياوريد مقابل‌ چشم‌ تمام‌ مردم‌ ‌که‌ همه‌ حاضر باشند و مشاهده‌ كنند ‌در‌ استنطاق‌ ‌او‌ ‌که‌ ‌اگر‌ فعل‌ اوست‌ تمام‌ شريك‌ باشند ‌در‌ قتل‌ ‌او‌، و ‌اگر‌ بي‌تقصير ‌باشد‌ ‌او‌ ‌را‌ رها كنند. مردم‌ اجتماع‌ كردند و حضرت‌ ابراهيم‌ ‌را‌ آوردند مقابل‌ نمرود و نمروديان‌، و شجاعت‌ ابراهيم‌ بنحوي‌ ‌بود‌ ‌که‌ ابدا وحشتي‌ ‌در‌ ‌خود‌ راه‌ نداد و ‌با‌ كمال‌ شجاعت‌ آمد.

برگزیده تفسیر نمونه

---

]

(آیه 61)- اصولا معمول این است هنگامی که جنایتی در نقطه‌ای رخ می‌دهد برای پیدا کردن شخصی که آن را انجام داده به دنبال ارتباطهای خصومت‌آمیز می‌گردند، و مسلما در آن محیط کسی جز ابراهیم آشکارا با بتها گلاویز نبود، و لذا تمام افکار متوجه او شد جمعیت «گفتند: اکنون که چنین است پس (بروید) او را در برابر چشم مردم حاضر کنید تا آنها (که می‌شناسند و خبر دارند) گواهی دهند» (قالُوا فَأْتُوا بِهِ عَلی أَعْیُنِ النَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَشْهَدُونَ).

---

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- بت پرستان، خواهان احضار ابراهیم(ع) و بازجویى علنى از وى براى کشف شکننده بت ها (قالوا فأتوا به على أعین الناس )

۲- بت پرستان، حضرت ابراهیم(ع) را به منظور گواهى دادن مردم به مجرم بودن او در شکستن بت ها، احضار کردند. (فأتوا به ... لعلّهم یشهدون )

۳- بت پرستان، حضرت ابراهیم(ع) را به منظور نشان دادن کیفر بت شکنى او به عموم مردم، احضار کردند. (فأتوا به ... لعلّهم یشهدون ) برداشت یاد شده مبتنى بر این است که «یشهدون» به معناى «یحضرون» (حضور پیدا کنند) باشد. بر اساس این احتمال، مقصود از حضور مردم - به تناسب مورد آیه - حضور براى دیدن کیفر و عقوبت ابراهیم(ع) خواهد بود.

۴- گواهى دادن، وسیله اثبات جرم در میان قوم ابراهیم (فأتوا به ... لعلّهم یشهدون )

موضوعات مرتبط

• ابراهیم(ع): بازجویى آشکار ابراهیم(ع) ۱; درخواست بازجویى ابراهیم(ع) ۱; فلسفه احضار ابراهیم(ع) ۲، ۳; قصه ابراهیم(ع) ۱، ۲، ۳; کیفر بت شکنى ابراهیم(ع) ۳; گواهى علیه ابراهیم(ع) ۲
• جرم: ادله اثبات جرم ۴
• قوم ابراهیم: خواسته هاى قوم ابراهیم ۱; گواهى در قوم ابراهیم ۴
• گواهى: آثار گواهى ۴