زَحْفا

آیات شامل این کلمه

«زَحْف» در اصل به معناى حرکت کردن به سوى چیزى است آن چنان که پاها به روى زمین کشیده شود، همانند حرکت کودک قبل از آن که راه بیافتد و یا شتر به هنگام خستگى که پاى خود را به روى زمین مى کشد; سپس به حرکت لشکر انبوه نیز گفته شده است; زیرا از دور چنان به نظر مى رسد که گویى روى زمین مى لغزند و به پیش مى آیند.

در آیه فوق به کار بردن کلمه «زَحْف» اشاره به این است، که هر چند دشمن از نظر نفرات و تجهیزات فراوان، و شما در اقلیت، اما نباید از میدان مبارزه فرار کنید همان گونه که نفرات دشمن در میدان «بدر» چند برابر شما بود، پایدارى به خرج دادید و سرانجام پیروز شدید.

ریشه کلمه

• زحف‌ (۱ بار)

قاموس قرآن

نزديك شدن به تدريج (مجمع) [انفال:15]. راغب گويد: اصل آن برخاستن است با كشيدن پا مثل طفلى كه هنوز راه رفتن نمى‏تواند و مثل شتريكه خسته شده است نا گفته نماند گوئى در آن يك گونه سنگينى و كندى ملحوظ است در اقرب گويد: زحف العسكر الى عدوّهم» آنگاه كه لشكر به سوى دشمن با كندى و تدريج برود كه زياد و كثير است. بايد دانست رحف در معناى جهاد و روبرو شدن با دشمن نيز بكار رفته است در نهايه در حديث «اللهم اغفر له وان كان فرّمن الزحف» آن را جهاد معنى كرده و در روايات كافى در تعداد گناهان كبيره آمده «الفرار من الزحف» يعنى فرار از جنگ و اين مخالف معناى اولى نيست كه جهاد با دشمنان همان نزديك شدن است براى جنگ. و نيز رحف به معنى لشكر آمده است چنانكه زمخشرى گفته و جمع آن زحوف است طبرسى از ليث نقل مى‏كند زحف جماعتى است كه به سوى دشمن حركت مى‏كنند و جمعش زحوف است. بهتر است «زَحْفاً» در آيه به معنى قتال و نيز مفعول له باشد براى «لَقيتُمْ» چنانكه از زجّاج نقل شده است يعنى: چون با كفّار از براى جنگ روبرو شديد به آنهاپشت نكنيد و فرار ننمائيد اين كلمه تنها يكبار در قرآن آمده است.

کلمات نزدیک مکانی

الّذِين کَفَرُوا فَلا تُوَلّوهُم وَ لَقِيتُم الْأَدْبَار مَن إِذَا يُوَلّهِم آمَنُوا يَوْمَئِذ دُبُرَه أَيّهَا يَا

تکرار در هر سال نزول

در حال بارگیری...