البقرة ٢٦٧: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۴:۴۶

کپی متن آیه

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ‌ طَيِّبَاتِ‌ مَا کَسَبْتُمْ‌ وَ مِمَّا أَخْرَجْنَا لَکُمْ‌ مِنَ‌ الْأَرْضِ‌ وَ لاَ تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ‌ مِنْهُ‌ تُنْفِقُونَ‌ وَ لَسْتُمْ‌ بِآخِذِيهِ‌ إِلاَّ أَنْ‌ تُغْمِضُوا فِيهِ‌ وَ اعْلَمُوا أَنَ‌ اللَّهَ‌ غَنِيٌ‌ حَمِيدٌ

ترجمه

ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از قسمتهای پاکیزه اموالی که (از طریق تجارت) به دست آورده‌اید، و از آنچه از زمین برای شما خارج ساخته‌ایم (از منابع و معادن و درختان و گیاهان)، انفاق کنید! و برای انفاق، به سراغ قسمتهای ناپاک نروید در حالی که خود شما، (به هنگام پذیرش اموال،) حاضر نیستید آنها را بپذیرید؛ مگر از روی اغماض و کراهت! و بدانید خداوند، بی‌نیاز و شایسته ستایش است.

اى مؤمنان! از بهترين آنچه به دست آورده‌ايد و از آنچه از زمين برايتان برآورده‌ايم انفاق كنيد، و [چيزهاى‌] پست را كه خودتان جز با چشم‌پوشى نمى‌پذيريد براى انفاق منظور نكنيد و بدانيد كه خدا بى‌نياز ستوده است

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، از چيزهاى پاكيزه‌اى كه به دست آورده‌ايد، و از آنچه براى شما از زمين برآورده‌ايم، انفاق كنيد، و در پى ناپاك آن نرويد كه [از آن‌] انفاق نماييد، در حالى كه آن را [اگر به خودتان مى‌دادند] جز با چشم‌پوشى [و بى‌ميلى‌] نسبت به آن، نمى‌گرفتيد، و بدانيد كه خداوند، بى‌نيازِ ستوده [صفات‌] است.

ای اهل ایمان، انفاق کنید از بهترین آنچه اندوخته‌اید، و از آنچه برای شما از زمین می‌رویانیم، و بدها را برای انفاق در نظر نگیرید، در صورتی که خود شما جنس بد را نستانید مگر آنکه از بدی آن چشم پوشی کنید؛ و بدانید که خدا بی‌نیاز و ستوده صفات است.

ای اهل ایمان! از پاکیزه های آنچه [از راه داد و ستد] به دست آورده اید، و آنچه [از گیاهان و معادن] برای شما از زمین بیرون آورده ایم، انفاق کنید و برای انفاق کردن دنبال مال ناپاک و بی ارزش و معیوب نروید، در حالی که اگر آن را به عنوان حقّ شما به خود شما می دادند، جز [با] چشم پوشی [و دلسردی] نمی گرفتید و بدانید که خدا، بی نیاز و ستوده است.

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، از دستاوردهاى نيكوى خويش و از آنچه برايتان از زمين رويانيده‌ايم انفاق كنيد، نه از چيزهاى ناپاك و بد، كه خود آنها را جز از روى اغماض نمى‌ستانيد. و بدانيد كه خدا بى‌نياز و ستودنى است.

ای مؤمنان از دستاورد خویش و از آنچه از زمین برایتان برآورده‌ایم، پاکیزه‌هایش را انفاق کنید و [حاشا که‌] قصد بخشیدن [چیزهای‌] بد و بیهوده را نکنید، چرا که خود شما نیز ستاننده آن نیستید، مگر آنکه چشم‌پوشی کنید، و بدانید که خداوند بی‌نیاز ستوده است‌

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، از چيزهاى پاك و نيكو كه به دست آورده‌ايد و از آنچه از زمين براى شما بيرون آورده‌ايم انفاق كنيد، و آهنگ انفاق از پليد و ناپاك آن- كه خود نمى‌گيريد مگر با چشم‌پوشى- مكنيد، و بدانيد كه خداوند بى نياز و ستوده است.

ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از قسمتهای پاکیزه‌ی اموالی که (از طریق تجارت) به دست آورده‌اید و از آنچه از زمین برای شما بیرون آورده‌ایم (از قبیل منابع و معادن زیرزمینی) ببخشید و به سراغ چیزهای ناپاک نروید تا از آن ببخشید؛ در حالی که خود شما حاضر نیستید آن چیزهای پلید را دریافت کنید مگر با اغماض و چشم‌پوشی در آن، و بدانید که خداوند بی‌نیاز و شایسته‌ی ستایش است.

هان ای کسانی که ایمان آوردید! از چیزهای پاکیزه‌ای که به دست آوردید و از آنچه برای شما از زمین بر آورده‌ایم، انفاق کنید؛ و آنچه را خود ناخوش دارید هرگز مجویید (که از آن) انفاق کنید، در حالی که (اگر آن را به خودتان بدهند) جز با چشم‌پوشی (و بی‌میلی) گیرنده‌ی آن نیستید. و بدانید که خدا بی‌نیازی ستوده است.

ای گروه مؤمنان ببخشید از پاکیزه‌های آنچه فراهم کردید و از آنچه بیرون آوردیم از زمین و آهنگ پلید نکنید که از آن انفاق کنید و نیستید ستاننده آن جز با فروخواباندن چشم در آن و بدانید که خدا است بی‌نیاز ستوده‌

O you who believe! Give of the good things you have earned, and from what We have produced for you from the earth. And do not pick the inferior things to give away, when you yourselves would not accept it except with eyes closed. And know that Allah is Sufficient and Praiseworthy.

ترتیل:

ترجمه:

البقرة ٢٦٦

آیه ٢٦٧

البقرة ٢٦٨


سوره :	سوره البقرة
نزول :	٩ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات :	٣٤
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«لا تَیَمَّمُوا»: قصد نکنید. روی نیاورید. «خَبِیثَ»: ناپاک. مراد از آن، چیز بی‌مقدار و بدردنخور است؛ نه چیز حرام. زیرا چیز حرام، اندوختن یا بخشیدن را نشاید. «حَمِیدٌ»: ستوده. فَعِیل به معنی مَفْعُول است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

لَنْ‌ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّى‌... (۳)

لَنْ‌ يَنَالَ‌ اللَّهَ‌ لُحُومُهَا وَ... (۰)

نزول

محل نزول:

این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. ^[۱]

شأن نزول:^[۲]

«شیخ طوسی» گوید: امام على مرتضى عليه‌السلام و براء بن عازب و حسن بصرى و قتادة گويند: كه اين آيه درباره كسانى نازل گرديد كه از ميوه هاى مانده و پست و بد، صدقه مي‌دادند.^[۳]^[۴]^[۵]

تفسیر

تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

«267» يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّباتِ ما كَسَبْتُمْ وَ مِمَّا أَخْرَجْنا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ لا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَ لَسْتُمْ بِآخِذِيهِ إِلَّا أَنْ تُغْمِضُوا فِيهِ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! از پاكيزه‌ترين چيزهايى كه بدست آورده‌ايد و از آنچه ما براى شما از زمين رويانيده‌ايم، انفاق كنيد وبراى انفاق به سراغ قسمت‌هاى ناپاك (وپست) نرويد، در حالى كه خود شما هم حاضر نيستيد آنها را بپذيريد مگر از روى اغماض (وناچارى) و بدانيد خداوند بى‌نياز وستوده است.

نکته ها

آيات قبل، شرايط انفاق كننده را مطرح كرد و اين آيه شرايط چيزهايى را بيان مى‌كند كه به محرومان انفاق مى‌شود.

امام باقر عليه السلام ذيل اين آيه فرمودند: بعضى از مسلمانان درآمدهاى حرامى مانند ربا داشتند كه صرف فقرا مى‌كردند، اين آيه آنان را نهى نمود. «1»

پیام ها

1- هدف از انفاق، رهايى از بخل است، نه رهايى از اشياى بى‌ارزش و نامطلوب.

«أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّباتِ ما كَسَبْتُمْ»

2- در انفاق، تفاوتى ميان پول نقد يا كالا نيست. «ما كَسَبْتُمْ ... مِمَّا أَخْرَجْنا»

3- بخششِ بادآورده‌ها مهم نيست، بلكه بخشش از دست‌رنج، داراى ارزش است. «ما كَسَبْتُمْ»

4- در انفاق بايد كرامت محرومان محفوظ بماند. «وَ لا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ»

5- نه تنها از چيزهاى ناپاك و پست انفاق نكنيد، بلكه به فكر آن نيز نيفتيد. «وَ لا تَيَمَّمُوا»

«1». تفسير برهان، ج 1، ص 255 وراهنما.

جلد 1 - صفحه 425

6- وجدان انسان، بهترين معيار براى شناخت پسنديده و ناپسند است. هر آنچه را مى‌پسندى كه به تو انفاق كنند، شايسته است كه انفاق كنى و اگر آنرا دوست نمى‌دارى، شايسته‌ى انفاق نيست. «لَسْتُمْ بِآخِذِيهِ إِلَّا أَنْ تُغْمِضُوا»

7- هر فرد ثروتمندى احتمال فقير شدن خود را بدهد، شايد روزى دستِ دهنده شما، دستِ گيرنده شد. «آخذيه»

8- گرفتن مال نامرغوب، نشانه رضايت فقرا نيست، بلكه نشانه‌ى استيصال آنان است. «تغمضوا» يعنى شما هم با اغماض وسختى ممكن است چيزى را بگيريد، ولى اين نشانه‌ى رضايت شما نيست.

9- اثر انفاق به خود شما بر مى‌گردد، وگرنه خداوند غنى و بى‌نياز است. «أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ»

10- غناى الهى همراه با كمالات ومحبوبيّت است. «غَنِيٌّ حَمِيدٌ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّباتِ ما كَسَبْتُمْ وَ مِمَّا أَخْرَجْنا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ لا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَ لَسْتُمْ بِآخِذِيهِ إِلاَّ أَنْ تُغْمِضُوا فِيهِ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ (267)

بعد از آن مؤمنين را به انفاق حلال امر مى‌فرمايد:

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا: اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد به خدا و پيغمبر و معتقدات حقه، أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّباتِ ما كَسَبْتُمْ‌: انفاق كنيد در راه خدا بعض از حلال آنچه كسب كنيد از تجارت و صناعت. طيب در لسان شارع بدو معنى اطلاق شده: 1- پاكيزه. 2- حلال، و به هر دو روايت وارد شده. وَ مِمَّا أَخْرَجْنا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ‌: و نيز انفاق كنيد بعض از آنچه بيرون آورديم براى شما از زمين مانند غلات و ثمار كه زكات در آن واجب باشد و از معادن كه خمس نيز در آن واجب است.

در منهج- ابن عباس روايت نموده كه حضرت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله‌

«1» اصول كافى، كتاب الايمان و الكفر، باب الرياء، حديث هشتم بنقل از امير المؤمنين (ع) (جلد 2 صفحه 295)

تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 488

و سلّم فرمود: بدرستى كه در اموال شما براى خدا حقى باشد، چون مال شما به آن حد رسيد زكات بايد بدهيد. پس اغنياى انصار به وقت رسيدن خرما آنچه پاكيزه بود به مسجد آورده در گوشه‌اى مى‌نهادند تا فقراى مهاجرين آن را تناول كنند. روزى يكى از اغنياى مال دوست، صاعى از خرما كه هيچ ارزش نداشت آورده در ميان خرماهاى نيكو ريخت و كالاى خبيث خود را با آن متاع طيب برآميخت، حق تعالى از آن نهى فرمود كه: وَ لا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ‌: «1» و قصد مكنيد تباه فاسد و حرام را از آن چيز در حالتى كه انفاق كنيد. يا خبيث و فاسد و ضايع مال را انفاق مكنيد بلكه طيب و صالح و طاهر را براى خدا دهيد.

وَ لَسْتُمْ بِآخِذِيهِ‌: و حال آنكه شما هم نيستيد گيرنده مال بد و فاسد و نخواهيد اخذ كنيد آن را. إِلَّا أَنْ تُغْمِضُوا فِيهِ‌: مگر آنكه چشم بپوشيد در گرفتن آن به جهت كراهت طبع از آن و مسامحه و مساهله نمائيد، پس آنچه به خود نپسنديد به ديگران نپسنديد. و عادت نيكان بر اينست كه آنچه خير و صلاح براى خود خواهد اكمل آن را براى غير خودخواهان باشد.

وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ: و بدانيد بدرستى كه خداى تعالى بى‌نياز است از قبول صدقه ناپاك و حرام. ستاينده است آن را كه از مال طيب دهد. يا غنى است از انفاق شما و امر به آن به جهت انتفاع شما است حميد است به قبول و ثواب بر آن.

تبصره: اصح آنست كه انفاق اعم است از واجب و مستحب، و شرط طيب بودن در هر دو لازم است و احاديث در آن وارد است:

1- در منهج- از حضرت رسالت صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مروى است: بدرستى كه خداى تعالى تقسيم فرموده ميان شما اخلاق شما را چنانچه قسمت نموده ارزاق شما را، و بتحقيق خدا پاك و منزه است، قبول نفرمايد مگر طيب را. و هيچ بنده نباشد كه مال حرام جمع كند و از آن‌

«1» منهج الصادقين، جلد دوّم، صفحه 126.

تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 489

صدقه دهد مگر آنكه قبول نشود و اگر بگذارد و بال آخرت او باشد. «1» 2- ابو امامه از آن حضرت روايت نموده كه فرمود: خير ده جزء است و فاضل‌ترين آن ده جزء تجارت است، چون حق بگيرد و در حق انفاق كند. « «2»» 3- در وسائل- از حضرت صادق عليه السّلام از آيه‌ (وَ لا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ) سؤال شد فرمود: مردم وقتى مسلمان شدند نزد آنها مالهاى ربا و خبيثه بود داخل در مال و صدقه دادند، پس خدا نهى فرمود از آن و بدرستى كه صدقه صلاحيت ندارد مگر از حلال طيب. «3» 4- حضرت صادق عليه السّلام فرمايد: اگر مردم بگيرند آنچه امر فرموده است خدا به آن پس انفاق نمايند در آنچه نهى فرموده، قبول نفرمايد از ايشان. و اگر اخذ كنند آنچه را كه نهى فرموده پس انفاق نمايند در آنچه امر فرموده، قبول نفرمايد از آنها مگر آنكه از محل حق بگيرند و به حق خرج كنند. «4»

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّباتِ ما كَسَبْتُمْ وَ مِمَّا أَخْرَجْنا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ لا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَ لَسْتُمْ بِآخِذِيهِ إِلاَّ أَنْ تُغْمِضُوا فِيهِ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ (267)

ترجمه‌

اى كسانى كه ايمان آورديد انفاق كنيد از پاكيزه‌هاى آنچه به دست آورديد و از آنچه بيرون آورديم براى شما از زمين و قصد مكنيد پليد را كه از آن انفاق كنيد با آنكه نيستيد گيرندگان آن مگر آنكه چشم بپوشيد در آن و بدانيد كه خداوند بى‌نياز و ستوده است..

تفسير

انفاق بايد از مال حلال و پاكيزه باشد و آنچه خداوند از زمين بيرون آورده است براى بندگان اعم است از ميوه‌جات و حبوبات و رياحين و معادن و امثال اينها كه گاهى بسبب تجارت بدست ميآيد و گاهى بسبب زراعت و كسب شامل هر دو ميشود ولى غالبا در تجارت استعمال ميشود لذا محصولات زمين را عطف بر آن‌

جلد 1 صفحه 344

فرموده است تا ضمنا اشاره باشد بآنكه اين اشياء را ما براى شما از زمين بيرون آورديم نبايد از انفاق آن در راه ما مضايقه داشته باشيد در كافى از حضرت صادق (ع) روايت نموده كه مردم در زمان جاهليت كسب‌هاى بدى داشتند بعد از آنكه اسلام اختيار نمودند خواستند آن اموالى را كه از آن راهها بدست آوردند از مال خودشان خارج نموده صدقه بدهند و خدا ابا فرمود و امر شد كه صدقه بايد از مال حلال باشد و نيز در آن كتاب و عياشى از آنحضرت نقل نموده كه چون پيغمبر (ص) امر بزكوة خرما فرمود طائفه بودند كه بعضى انواع خرماى بدرا مى‌آوردند كه برسم زكوة بدهند آن حضرت قبول نفرمود و اين آيه نازل شد و قريب باين مضمونرا عياشى و مجمع از حضرت باقر (ع) و امير المؤمنين (ع) با اختلاف در نوع خرماى بد نقل نموده‌اند و در ذيل آيه اشاره بآن شده است كه اگر بنا باشد كسى ده يك ميوه باغ خود را مثلا بشما بدهد و در موقع تحويل دادن ميوهاى بد باغ را در مقابل حق مشروع شما جمع آورى نموده بپردازد قبول نخواهيد كرد مگر آنكه از حق خود غمض عين نمائيد و مسامحه كنيد ولى پيغمبر (ص) كه ولىّ فقرا است نميتواند از حق آنها اغماض نموده چشم بپوشد و مسامحه فرمايد و شما هم در مقابل كريمى كه هستى و تمام اموال شما از آن او است و بشما كرم فرموده و فقط سهم مختصرى از بعضى اموال براى فقراى شما منظور نموده نبايد آنسهم را هم از جنس پست ادا نمائيد با آنكه منافع انفاق هم در دنيا و آخرت عايد شما خواهد شد و خداوند بى‌نياز است از مال شما و منافع آن و ستوده است بايد ستوده را براى تقرب پيشكش او نمود تا قبول فرمايد.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

يا أَيُّهَا الَّذِين‌َ آمَنُوا أَنفِقُوا مِن‌ طَيِّبات‌ِ ما كَسَبتُم‌ وَ مِمّا أَخرَجنا لَكُم‌ مِن‌َ الأَرض‌ِ وَ لا تَيَمَّمُوا الخَبِيث‌َ مِنه‌ُ تُنفِقُون‌َ وَ لَستُم‌ بِآخِذِيه‌ِ إِلاّ أَن‌ تُغمِضُوا فِيه‌ِ وَ اعلَمُوا أَن‌َّ اللّه‌َ غَنِي‌ٌّ حَمِيدٌ (267)

اي‌ كساني‌ ‌که‌ ايمان‌ آورده‌ايد انفاق‌ كنيد ‌از‌ چيزهاي‌ پاكيزه‌ ‌که‌ بدست‌ ميآوريد ‌از‌ راه‌ كسب‌ و تجارت‌ و ‌از‌ چيزهايي‌ ‌که‌ ‌براي‌ ‌شما‌ ‌از‌ زمين‌ خارج‌ نموديم‌ ‌از‌ حبوب‌ و ثمار و قصد نكنيد ‌در‌ انفاق‌ ‌از‌ چيزهاي‌ پست‌ و پليد زيرا ‌خود‌ ‌شما‌ نميگيريد ‌آنها‌ ‌را‌ مگر ‌از‌ راه‌ مسامحه‌ و مساهله‌ و ‌از‌ راه‌ اغماض‌ و بدانيد خداوند بي‌نياز ‌است‌ ‌از‌ انفاق‌ ‌شما‌ و جزاي‌ خير مي‌دهد.

يا أَيُّهَا الَّذِين‌َ آمَنُوا خطاب‌ بجميع‌ مؤمنين‌ ‌تا‌ دامنه‌ قيامت‌ بنحو قضاياي‌ حقيقيّة ‌که‌ محمولات‌ حمل‌ ‌بر‌ موضوعات‌ مقدّرة الوجود ‌است‌ چنانچه‌ مسائل‌ علميّه‌ ‌در‌ تمام‌ علوم‌ ‌از‌ ‌اينکه‌ قبيل‌ ‌است‌ و توضيح‌ ‌آن‌ ‌را‌ ‌در‌ مقدّمات‌ ‌اينکه‌ كتاب‌ بيان‌ كرده‌ايم‌.

أَنفِقُوا مِن‌ طَيِّبات‌ِ ما كَسَبتُم‌ طيّب‌ بمعني‌ پاك‌ اشاره‌ بحلال‌ ‌است‌ ‌يعني‌ انفاق‌ بايد ‌از‌ كسب‌ حلال‌ ‌باشد‌ ‌از‌ تجارت‌ و صناعت‌ و ساير طرق‌ مشروعه‌، و امّا انفاق‌ ‌از‌ مكاسب‌ محرّمه‌ علاوه‌ ‌بر‌ اينكه‌ جايز و مشروع‌ نيست‌ و باطل‌ ‌است‌ اشتغال‌ ذمّه‌ ‌هم‌ دارد و عنوان‌ غصب‌ ‌هم‌ ‌بر‌ ‌او‌ صادق‌ ‌است‌ و معصيت‌ بسيار بزرگ‌ ‌است‌ و فقير ‌هم‌ مالك‌ نمي‌شود و واجب‌ ‌است‌ ردّ بمالك‌ نمود و ‌اگر‌ معلوم‌ نيست‌ ردّ مظالم‌ نمود.

وَ مِمّا أَخرَجنا لَكُم‌ مِن‌َ الأَرض‌ِ اشاره‌ بزراعت‌ و غرس‌ اشجار ‌از‌ راه‌ مشروع‌ بلكه‌ مي‌توان‌ ‌گفت‌ ‌که‌ شامل‌ اخراج‌ معادن‌ ‌هم‌ ‌باشد‌ و ‌بر‌ فرض‌ ‌که‌ بگوئيم‌ لفظ منصرف‌

جلد 3 - صفحه 49

بهمان‌ حبوب‌ و فواكه‌ ‌است‌ لكن‌ مناط قطعي‌ ‌در‌ دست‌ ‌است‌ و بالجمله‌ ‌هر‌ مال‌ حلالي‌ ‌را‌ شامل‌ ‌است‌.

وَ لا تَيَمَّمُوا الخَبِيث‌َ مِنه‌ُ تُنفِقُون‌َ تيمّموا ‌از‌ ماده‌ يمم‌ بمعني‌ تعمّد و قصد ‌است‌ و خبيث‌ مال‌ حرام‌ ‌است‌ ‌يعني‌ ‌از‌ مال‌ حرام‌ تعمّدا و قصدا انفاق‌ نكنيد و ‌آيه‌ شريفه‌ فَتَيَمَّمُوا صَعِيداً طَيِّباً نساء ‌آيه‌ 43، قصد كنيد زمين‌ پاك‌ ‌را‌ و ‌در‌ اصطلاح‌ شرع‌ طهارت‌ ترابيّه‌ ‌است‌ مقابل‌ غسل‌ و وضو ‌که‌ طهارت‌ مائيّه‌ ‌است‌.

و كلام‌ ‌در‌ اينكه‌ رافع‌ حدث‌ ‌است‌ ‌ يا ‌ مبيح‌ صلوة، حق‌ اينست‌ ‌که‌ رافع‌ ‌است‌ لكن‌ موقّتيه‌ ‌ما دام‌ بقاء العذر بخلاف‌ غسل‌ و وضوء ‌که‌ دائميّه‌ ‌است‌ نظير نكاح‌ دائميّه‌ و منقطعه‌.

وَ لَستُم‌ بِآخِذِيه‌ِ ‌يعني‌ ‌شما‌ مالي‌ ‌که‌ ‌از‌ ممرّ حرام‌ ‌است‌ قبول‌ نميكنيد و نمي‌ گيريد إِلّا أَن‌ تُغمِضُوا فِيه‌ِ مگر آنكه‌ ‌لا‌ ابالي‌ باشيد و ‌در‌ بند حلال‌ و حرام‌ نباشيد و چشم‌ پوشي‌ كنيد.

و ممكن‌ ‌است‌ مراد ‌از‌ خبيث‌ پست‌ و ردي‌ّ و فاسد ‌باشد‌ مقابل‌ جيّد و صحيح‌ ‌يعني‌ اطيب‌ اموال‌ ‌خود‌ ‌را‌ انفاق‌ كنيد و پست‌ و ردي‌ّ ندهيد چنانچه‌ ‌خود‌ ‌هم‌ قبول‌ نمي‌كنيد، چنانچه‌ ميفرمايد لَن‌ تَنالُوا البِرَّ حَتّي‌ تُنفِقُوا مِمّا تُحِبُّون‌َ آل‌ عمران‌ ‌آيه‌ 92، چه‌ ‌در‌ انفاقات‌ واجبه‌ ‌ يا ‌ مندوبه‌، بنا ‌بر‌ معناي‌ اول‌ نهي‌ تحريمي‌ ‌است‌ و ‌بر‌ معناي‌ ثاني‌ تنزيهي‌ ‌است‌.

وَ اعلَمُوا أَن‌َّ اللّه‌َ غَنِي‌ٌّ ‌از‌ انفاقات‌ ‌شما‌ حميد نيك‌ جزاء مي‌دهد ‌هر‌ چه‌ خوبتر ‌باشد‌ جزاء ‌آن‌ بيشتر و بهتر ‌است‌.

50

برگزیده تفسیر نمونه

اشاره

(آیه 267)

شأن نزول:

از امام صادق علیه السّلام نقل شده که این آیه در باره جمعی نازل شد که ثروتهایی از طریق رباخواری در زمان جاهلیت جمع آوری کرده بودند و از آن در راه خدا انفاق می‌کردند، خداوند آنها را از این کار نهی کرد، و دستور داد از اموال پاک و حلال در راه خدا انفاق کنند.

تفسیر:

از چه اموالی باید انفاق کرد؟ در این آیه که ششمین آیه، از سلسله آیات در باره انفاق است، سخن از چگونگی اموالی است که باید انفاق گردد.

نخست می‌فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده‌اید از اموال پاکیزه‌ای که (از طریق تجارت) به دست آورده‌اید و از آنچه از زمین برای شما خارج کرده‌ایم (از منابع و معادن زیر زمینی و از کشاورزی و زراعت و باغ) انفاق کنید» (یا أَیُّهَا الَّذِینَ

ج1، ص241

آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَیِّباتِ ما کَسَبْتُمْ وَ مِمَّا أَخْرَجْنا لَکُمْ مِنَ الْأَرْضِ)

.در واقع قرآن می‌گوید، ما منابع اینها را در اختیار شما گذاشتیم بنابراین نباید از انفاق کردن بخشی از طیّبات و پاکیزه‌ها و «سر گل» آن در راه خدا دریغ کنید.

سپس برای تأکید هر چه بیشتر می‌افزاید: «به سراغ قسمتهای ناپاک نروید تا از آن انفاق کنید در حالی که خود شما حاضر نیستید آنها را بپذیرید، مگر از روی اغماض و کراهت» (وَ لا تَیَمَّمُوا الْخَبِیثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَ لَسْتُمْ بِآخِذِیهِ إِلَّا أَنْ تُغْمِضُوا فِیهِ).

از آنجا که بعضی از مردم عادت دارند همیشه از اموال بی‌ارزش و آنچه تقریبا از مصرف افتاده و قابل استفاده خودشان نیست انفاق کنند این جمله صریحا مردم را از این کار نهی می‌کند.

در حقیقت، آیه به نکته لطیفی اشاره می‌کند که انفاق در راه خدا، یک طرفش مؤمنان نیازمندند، و طرف دیگر خدا و با این حال اگر عمدا اموال پست و بی‌ارزش انتخاب شود، از یک سو تحقیری است نسبت به نیازمندان که ممکن است علی رغم تهیدستی مقام بلندی از نظر ایمان و انسانیت داشته باشند و روحشان آزرده شود و از سوی دیگر سوء ادبی است نسبت به مقام شامخ پروردگار.

و در پایان آیه می‌فرماید: «بدانید خداوند بی‌نیاز و شایسته ستایش است» (وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ حَمِیدٌ).

یعنی نه تنها نیازی به انفاق شما ندارد، و از هر نظر غنی است، بلکه تمام نعمتها را او در اختیار شما گذارده و لذا حمید و شایسته ستایش است.

تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - باید انفاق از دستاوردهاى پاکیزه و مرغوب باشد. (انفقوا من طیّبات ما کسبتم)

۲ - مؤمنان، موظّف به انفاق از دستاوردهاى پاکیزه و برداشتهاى خود از زمین هستند. (یا ایّها الّذین امنوا انفقوا من طیّبات ما کسبتم و ممّا اخرجنا لکم من الارض)

۳ - خداوند برآورنده ثمرات و محصولات از زمین، براى بهره گیرى انسان از آن نعمتهاست. (و ممّا اخرجنا لکم من الارض)

۴ - حکم انفاق، شامل تمامى درآمدهاى تجارى، کشاورزى و معدنى (انفقوا من طیّبات ما کسبتم و ممّا اخرجنا لکم من الارض) مراد از «ما کسبتم»، درآمدهاى بدست آمده از تجارت و مراد از «ممّا اخرجنا ... »، درآمدهاى به دست آمده از زمین (مانند محصولات کشاورزى و یا معادن) است.

۵ - لزوم پرهیز مؤمنان از تمایل به چیزهاى نامرغوب و بى ارزش براى انفاق (و لا تیمّموا الخبیث منه تنفقون) «لا تیمّموا» از «تیمّم» به معناى قصد و تمایل است.

۶ - وجود چیزهاى نامرغوب در بین اموال انفاق شده بدون تعمّد و قصد و نیّت نسبت به آن، مانعى ندارد. (انفقوا من طیّبات ما کسبتم ... و لا تیمّموا الخبیث) جمله «و لا تیمّموا ... » علاوه بر اینکه خود حکم مستقلى است و ضرورت پرهیز از انفاق کالاى نامرغوب را بیان مى کند; به لحاظ اینکه متعلّق نهى، تمایل و قصد به نامرغوب است، مى تواند توضیحى باشد براى «من طیّبات». یعنى اگر در بین اموال انفاق شده کالاى نامرغوبى نیز یافت شود ولى شما قصد آنرا نداشتید، از مصداق «انفقوا من طیّبات» خارج نشده اید.

۷ - احاله انفاق کننده به داورى وجدان خویش، در پرهیز از اموال نامرغوب (و لا تیمّموا الخبیث منه تنفقون و لستم باخذیه)

۸ - به داورى گرفتن وجدان، از روشهاى قرآن براى پرهیز از کارهاى ناروا و تربیت انسانها و رعایت احکام و مقررات دینى (و لا تیمّموا الخبیث منه تنفقون و لستم باخذیه)

۹ - عدم پذیرش و کراهت وجدان آدمى از گرفتن پاره اى اموال، نشانه اى براى تشخیص نامرغوب از مرغوب (و لا تیمّموا الخبیث منه تنفقون و لستم باخذیه)

۱۰ - خداوند، غنى و حمید است. (اَنَّ اللّه غنىّ حمید)

۱۱ - خداوند، ستایشگر انفاق کنندگان، در عین بى نیازى از انفاق آنان (اَنّ اللّه غنىّ حمید) «حمید» در برداشت فوق به معناى حامد (ستایش کننده) گرفته شده است.

۱۲ - خداوند، سزاوار ستایش (اَنّ اللّه غنىّ حمید) «حمید» در برداشت فوق به معناى محمود (ستایش شده) گرفته شده است.

۱۳ - توجّه به غناى الهى و ستایش وى از انفاق کنندگان، برانگیزنده آدمى به انفاق از اموال پاکیزه خویش (و اعلموا اَنّ اللّه غنىّ حمید) مقصود از توجّه دادن مؤمنان به بى نیازى خداوند و نیز ستایش وى از انفاق کنندگان، ایجاد انگیزه انفاق صحیح در آنان است.

۱۴ - آنچه براى خود نمى پسندید، براى دیگران نیز نپسندید. (و لا تیمّموا ... و لستم باخذیه)

روایات و احادیث

۱۵ - انفاق از مال رَبَوى، مصداقى براى انفاق از اموال خبیث و مورد نهى خداوند (و لا تیمّموا الخبیث) امام باقر (ع) درباره آیه «و لا تیمّموا ... » فرمود: کان النّاس حین اسلموا عندهم مکاسب من الربا ... فکان الرجل یتعمّدها من بین ماله فتصدّق بها فنهاهم اللّه عن ذلک ...^[۶] .

موضوعات مرتبط

ارزیابى: ملاک ارزیابى ۷، ۹، ۱۴
اسماء و صفات: صفات جلال ۱۱ ; حمید ۱۰ ; غنىّ ۱۰
انفاق: آداب انفاق ۱، ۲، ۵، ۶، ۱۳، ۱۵ ; انفاق از خبایث ۱۵ ; انفاق از دوست داشتنیها ۱، ۲، ۵، ۷، ۱۳ ; فضیلت انفاق ۱۱ ; محدوده انفاق ۴
انگیزش: عوامل انگیزش ۱۳
تربیت: روش تربیت ۸
تکلیف: زمینه عمل به تکلیف ۸، ۱۳
خدا: بىنیازى خدا ۱۱، ۱۳ ; حمد خدا ۱۲ ; نعمتهاى خدا ۳
زمین: فواید زمین ۳
طیّبات: ملاک تشخیص طیّبات ۹
علم: علم و عمل ۱۳
عمل: زمینه عمل صالح ۸ ; شرایط صحت عمل ۶
مؤمنان: مسؤولیّت مؤمنان ۲، ۵
نظام اخلاقى: ۱۴
نیّت: نقش نیّت ۶
وجدان: ارزش وجدان ۹ ; قضاوت وجدان ۷، ۸

منابع

↑ طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌۱، ص ۱۱۱.
↑ محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص ۹۸.
↑ حاكم و ترمذى و ابن ماجه و ديگران از علماى عامه از براء و نيز ابوداود و نسائى از سهل بن حنيف همين موضوع را با اندك اختلافى ذكر نموده اند.
↑ عياشى در تفسير خود از عبدالله بن سنان او از امام صادق عليه‌السلام نقل نمايد كه در زمان پيامبر عده اى از خرماهاى بسيار بد به نام جعرور و معافارة تصدق مي‌نمودند. سپس اين آيه درباره آنان نازل گرديد و نيز نظير اين حديث در تفسير برهان از ابوبصير و رفاعة از امام صادق عليه‌السلام هم روايت گرديده است و صاحب تفسير مجمع البيان از امام صادق عليه‌السلام روايت كرده كه اين آيه درباره قومى نازل گرديد كه از رباهائى كه در جاهليت گرفته بودند، تصدق مي‌دادند و خداوند آن‌ها را نهى فرمود و دستور داد كه صدقه را از مال پاك و حلال بدهند.
↑ حاكم از جابر روايت كند كه رسول خدا صلى الله عليه و آله دستور فرموده بود كه زكات فطره را به صاعى از تمر بدهيم، مردى خرماى پست و بدى آورده بود و اين آيه نازل گرديد و نيز ابن ابى‌حاتم از ابن عباس نقل نمايد كه اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله از طعام ارزان خريدارى مي‌كردند و تصدق مي‌دادند سپس اين آيه نازل گرديد.
↑ تفسیر عیاشى، ج ۱، ص ۱۴۹، ح ۴۹۲ ; تفسیر برهان، ج ۱، ص ۲۵۵، ح ۶ و ۷.

[1] طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌۱، ص ۱۱۱.

[2] محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص ۹۸.

[3] حاكم و ترمذى و ابن ماجه و ديگران از علماى عامه از براء و نيز ابوداود و نسائى از سهل بن حنيف همين موضوع را با اندك اختلافى ذكر نموده اند.

[4] عياشى در تفسير خود از عبدالله بن سنان او از امام صادق عليه‌السلام نقل نمايد كه در زمان پيامبر عده اى از خرماهاى بسيار بد به نام جعرور و معافارة تصدق مي‌نمودند. سپس اين آيه درباره آنان نازل گرديد و نيز نظير اين حديث در تفسير برهان از ابوبصير و رفاعة از امام صادق عليه‌السلام هم روايت گرديده است و صاحب تفسير مجمع البيان از امام صادق عليه‌السلام روايت كرده كه اين آيه درباره قومى نازل گرديد كه از رباهائى كه در جاهليت گرفته بودند، تصدق مي‌دادند و خداوند آن‌ها را نهى فرمود و دستور داد كه صدقه را از مال پاك و حلال بدهند.

[5] حاكم از جابر روايت كند كه رسول خدا صلى الله عليه و آله دستور فرموده بود كه زكات فطره را به صاعى از تمر بدهيم، مردى خرماى پست و بدى آورده بود و اين آيه نازل گرديد و نيز ابن ابى‌حاتم از ابن عباس نقل نمايد كه اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله از طعام ارزان خريدارى مي‌كردند و تصدق مي‌دادند سپس اين آيه نازل گرديد.

[6] تفسیر عیاشى، ج ۱، ص ۱۴۹، ح ۴۹۲ ; تفسیر برهان، ج ۱، ص ۲۵۵، ح ۶ و ۷.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

گمنام

جستجو

البقرة ٢٦٧: تفاوت میان نسخه‌ها

فضاهای نام

بیشتر

عملکردهای صفحه

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۴:۴۶

معنی کلمات و عبارات

فهرست

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نزول

تفسیر

تفسیر نور (محسن قرائتی)

نکته ها

پیام ها

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

برگزیده تفسیر نمونه

نکات آیه

روایات و احادیث

موضوعات مرتبط

منابع

ناوبری

پرش به آیه

ناوبری

دسترسی آسان

اندروید

ابزارهای ویکی

ابزارهای ویکی

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::يَا|يَا]] [[شامل این ریشه::يا| ]][[شامل این کلمه::أَيّهَا|أَيُّهَا]] [[شامل این ریشه::ايى‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[شامل این کلمه::الّذِين|الَّذِينَ‌]] [[شامل این ریشه::الذين‌| ]][[شامل این کلمه::آمَنُوا|آمَنُوا]] [[کلمه غیر ربط::آمَنُوا| ]] [[شامل این ریشه::امن‌| ]][[ریشه غیر ربط::امن‌| ]][[شامل این کلمه::أَنْفِقُوا|أَنْفِقُوا]] [[کلمه غیر ربط::أَنْفِقُوا| ]] [[شامل این ریشه::نفق‌| ]][[ریشه غیر ربط::نفق‌| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنْ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::طَيّبَات|طَيِّبَاتِ‌]] [[کلمه غیر ربط::طَيّبَات| ]] [[شامل این ریشه::طيب‌| ]][[ریشه غیر ربط::طيب‌| ]][[شامل این کلمه::مَا|مَا]] [[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این کلمه::کَسَبْتُم|کَسَبْتُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::کَسَبْتُم| ]] [[شامل این ریشه::کسب‌| ]][[ریشه غیر ربط::کسب‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::مِمّا|مِمَّا]] [[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::أَخْرَجْنَا|أَخْرَجْنَا]] [[کلمه غیر ربط::أَخْرَجْنَا| ]] [[شامل این ریشه::خرج‌| ]][[ریشه غیر ربط::خرج‌| ]][[شامل این کلمه::لَکُم|لَکُمْ‌]] [[شامل این ریشه::کم‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنَ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::الْأَرْض|الْأَرْضِ‌]] [[کلمه غیر ربط::الْأَرْض| ]] [[شامل این ریشه::ارض‌| ]][[ریشه غیر ربط::ارض‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::لا|لاَ]] [[شامل این ریشه::لا| ]][[شامل این کلمه::تَيَمّمُوا|تَيَمَّمُوا]] [[کلمه غیر ربط::تَيَمّمُوا| ]] [[شامل این ریشه::يمم‌| ]][[ریشه غیر ربط::يمم‌| ]][[شامل این کلمه::الْخَبِيث|الْخَبِيثَ‌]] [[کلمه غیر ربط::الْخَبِيث| ]] [[شامل این ریشه::خبث‌| ]][[ریشه غیر ربط::خبث‌| ]][[شامل این کلمه::مِنْه|مِنْهُ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[شامل این کلمه::تُنْفِقُون|تُنْفِقُونَ‌]] [[کلمه غیر ربط::تُنْفِقُون| ]] [[شامل این ریشه::نفق‌| ]][[ریشه غیر ربط::نفق‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::لَسْتُم|لَسْتُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::لَسْتُم| ]] [[شامل این ریشه::ليس‌| ]][[ریشه غیر ربط::ليس‌| ]][[شامل این کلمه::بِآخِذِيه|بِآخِذِيهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::بِآخِذِيه| ]] [[شامل این ریشه::اخذ| ]][[ریشه غیر ربط::اخذ| ]][[شامل این ریشه::ب‌| ]][[ریشه غیر ربط::ب‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این کلمه::إِلاّ|إِلاَّ]] [[شامل این ریشه::الا| ]][[شامل این کلمه::أَن|أَنْ‌]] [[شامل این ریشه::ان‌| ]][[شامل این کلمه::تُغْمِضُوا|تُغْمِضُوا]] [[کلمه غیر ربط::تُغْمِضُوا| ]] [[شامل این ریشه::غمض‌| ]][[ریشه غیر ربط::غمض‌| ]][[شامل این کلمه::فِيه|فِيهِ‌]] [[شامل این ریشه::فى‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::اعْلَمُوا|اعْلَمُوا]] [[کلمه غیر ربط::اعْلَمُوا| ]] [[شامل این ریشه::علم‌| ]][[ریشه غیر ربط::علم‌| ]][[شامل این کلمه::أَن|أَنَ‌]] [[شامل این ریشه::انن‌| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهَ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::غَنِي|غَنِيٌ‌]] [[کلمه غیر ربط::غَنِي| ]] [[شامل این ریشه::غنى‌| ]][[ریشه غیر ربط::غنى‌| ]][[شامل این کلمه::حَمِيد|حَمِيدٌ]] [[کلمه غیر ربط::حَمِيد| ]] [[شامل این ریشه::حمد| ]][[ریشه غیر ربط::حمد| ]]'''}}
+{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed"
+	  !کپی متن آیه
+|-
+|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ‌ طَيِّبَاتِ‌ مَا کَسَبْتُمْ‌ وَ مِمَّا أَخْرَجْنَا لَکُمْ‌ مِنَ‌ الْأَرْضِ‌ وَ لاَ تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ‌ مِنْهُ‌ تُنْفِقُونَ‌ وَ لَسْتُمْ‌ بِآخِذِيهِ‌ إِلاَّ أَنْ‌ تُغْمِضُوا فِيهِ‌ وَ اعْلَمُوا أَنَ‌ اللَّهَ‌ غَنِيٌ‌ حَمِيدٌ
+|}
 '''ترجمه '''
 <tabber>
@@ خط ۱۵: / خط ۱۸: @@
 |-|صادقی تهرانی=هان ای کسانی که ایمان آوردید! از چیزهای پاکیزه‌ای که به دست آوردید و از آنچه برای شما از زمین بر آورده‌ایم، انفاق کنید؛ و آنچه را خود ناخوش دارید هرگز مجویید (که از آن) انفاق کنید، در حالی که (اگر آن را به خودتان بدهند) جز با چشم‌پوشی (و بی‌میلی) گیرنده‌ی آن نیستید. و بدانید که خدا بی‌نیازی ستوده است.
 |-|معزی=ای گروه مؤمنان ببخشید از پاکیزه‌های آنچه فراهم کردید و از آنچه بیرون آوردیم از زمین و آهنگ پلید نکنید که از آن انفاق کنید و نیستید ستاننده آن جز با فروخواباندن چشم در آن و بدانید که خدا است بی‌نیاز ستوده‌
-|-|</tabber><br />
+|-|english=<div id="qenag">O you who believe! Give of the good things you have earned, and from what We have produced for you from the earth. And do not pick the inferior things to give away, when you yourselves would not accept it except with eyes closed. And know that Allah is Sufficient and Praiseworthy.</div>
-{{آيه | سوره = سوره البقرة | نزول =  | نام = [[شماره آیه در سوره::267|٢٦٧]] | قبلی = البقرة ٢٦٦ | بعدی = البقرة ٢٦٨  | کلمه = [[تعداد کلمات::34|٣٤]] | حرف =  }}
+|-|</tabber>
+<div class="audiotable">
+ <div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/002267.mp3"></sound></div>
+ <div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/002267.mp3"></sound></div>
+</div>
+{{آيه | سوره = سوره البقرة | نزول = [[نازل شده در سال::21|٩ هجرت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::267|٢٦٧]] | قبلی = البقرة ٢٦٦ | بعدی = البقرة ٢٦٨  | کلمه = [[تعداد کلمات::34|٣٤]] | حرف =  }}
 ===معنی کلمات و عبارات===
 «لا تَیَمَّمُوا»: قصد نکنید. روی نیاورید. «خَبِیثَ»: ناپاک. مراد از آن، چیز بی‌مقدار و بدردنخور است؛ نه چیز حرام. زیرا چیز حرام، اندوختن یا بخشیدن را نشاید. «حَمِیدٌ»: ستوده. فَعِیل به معنی مَفْعُول است.
@@ خط ۲۸: / خط ۳۶: @@
 [[الحج ٣٧ | لَنْ‌ يَنَالَ‌ اللَّهَ‌ لُحُومُهَا وَ...]] (۰)
 </div>
+== نزول ==
+'''محل نزول:'''
+این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. <ref> طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌۱، ص ۱۱۱.</ref>
+'''شأن نزول:'''<ref> محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص ۹۸.</ref>
+«شیخ طوسی» گوید: امام على مرتضى عليه‌السلام و براء بن عازب و حسن بصرى و قتادة گويند: كه اين آيه درباره كسانى نازل گرديد كه از ميوه هاى مانده و پست و بد، صدقه مي‌دادند.<ref> حاكم و ترمذى و ابن ماجه و ديگران از علماى عامه از براء و نيز ابوداود و نسائى از سهل بن حنيف همين موضوع را با اندك اختلافى ذكر نموده اند.</ref><ref> عياشى در تفسير خود از عبدالله بن سنان او از امام صادق عليه‌السلام نقل نمايد كه در زمان پيامبر عده اى از خرماهاى بسيار بد به نام جعرور و معافارة تصدق مي‌نمودند. سپس اين آيه درباره آنان نازل گرديد و نيز نظير اين حديث در تفسير برهان از ابوبصير و رفاعة از امام صادق عليه‌السلام هم روايت گرديده است و صاحب تفسير مجمع البيان از امام صادق عليه‌السلام روايت كرده كه اين آيه درباره قومى نازل گرديد كه از رباهائى كه در جاهليت گرفته بودند، تصدق مي‌دادند و خداوند آن‌ها را نهى فرمود و دستور داد كه صدقه را از مال پاك و حلال بدهند.</ref><ref> حاكم از جابر روايت كند كه رسول خدا صلى الله عليه و آله دستور فرموده بود كه زكات فطره را به صاعى از تمر بدهيم، مردى خرماى پست و بدى آورده بود و اين آيه نازل گرديد و نيز ابن ابى‌حاتم از ابن عباس نقل نمايد كه اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله از طعام ارزان خريدارى مي‌كردند و تصدق مي‌دادند سپس اين آيه نازل گرديد.</ref>
 == تفسیر ==
 <tabber>
 المیزان=
+{{ نمایش فشرده تفسیر|
 *[[تفسیر:المیزان جلد۲_بخش۴۶#link507 | آيات ۲۷۴ - ۲۶۱ ، سوره بقره]]
 *[[تفسیر:المیزان جلد۲_بخش۴۷#link508 | گفتارى پيرامون انفاق]]
@@ خط ۶۶: / خط ۸۵: @@
 *[[تفسیر:المیزان جلد۲_بخش۵۰#link539 | آيه شريفه در حق ابى بكر نازل شده است]]
+}}
 |-|نمونه=
+{{ نمایش فشرده تفسیر|
 *[[تفسیر:نمونه جلد۲_بخش۷۴#link263 | تفسیر آیات]]
+}}
+|-| تفسیر نور=
+===تفسیر نور (محسن قرائتی)===
+{{ نمایش فشرده تفسیر|
+«267» يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّباتِ ما كَسَبْتُمْ وَ مِمَّا أَخْرَجْنا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ لا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَ لَسْتُمْ بِآخِذِيهِ إِلَّا أَنْ تُغْمِضُوا فِيهِ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ
+اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! از پاكيزه‌ترين چيزهايى كه بدست آورده‌ايد و از آنچه ما براى شما از زمين رويانيده‌ايم، انفاق كنيد وبراى انفاق به سراغ قسمت‌هاى ناپاك (وپست) نرويد، در حالى كه خود شما هم حاضر نيستيد آنها را بپذيريد مگر از روى اغماض (وناچارى) و بدانيد خداوند بى‌نياز وستوده است.
+===نکته ها===
+آيات قبل، شرايط انفاق كننده را مطرح كرد و اين آيه شرايط چيزهايى را بيان مى‌كند كه به محرومان انفاق مى‌شود.
+امام باقر عليه السلام ذيل اين آيه فرمودند: بعضى از مسلمانان درآمدهاى حرامى مانند ربا داشتند كه صرف فقرا مى‌كردند، اين آيه آنان را نهى نمود. «1»
+===پیام ها===
+- هدف از انفاق، رهايى از بخل است، نه رهايى از اشياى بى‌ارزش و نامطلوب.
+«أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّباتِ ما كَسَبْتُمْ»
+- در انفاق، تفاوتى ميان پول نقد يا كالا نيست. «ما كَسَبْتُمْ ... مِمَّا أَخْرَجْنا»
+- بخششِ بادآورده‌ها مهم نيست، بلكه بخشش از دست‌رنج، داراى ارزش است. «ما كَسَبْتُمْ»
+- در انفاق بايد كرامت محرومان محفوظ بماند. «وَ لا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ»
+- نه تنها از چيزهاى ناپاك و پست انفاق نكنيد، بلكه به فكر آن نيز نيفتيد. «وَ لا تَيَمَّمُوا»
+----
+«1». تفسير برهان، ج 1، ص 255 وراهنما.
+جلد 1 - صفحه 425
+- وجدان انسان، بهترين معيار براى شناخت پسنديده و ناپسند است. هر آنچه را مى‌پسندى كه به تو انفاق كنند، شايسته است كه انفاق كنى و اگر آنرا دوست نمى‌دارى، شايسته‌ى انفاق نيست. «لَسْتُمْ بِآخِذِيهِ إِلَّا أَنْ تُغْمِضُوا»
+- هر فرد ثروتمندى احتمال فقير شدن خود را بدهد، شايد روزى دستِ دهنده شما، دستِ گيرنده شد. «آخذيه»
+- گرفتن مال نامرغوب، نشانه رضايت فقرا نيست، بلكه نشانه‌ى استيصال آنان است. «تغمضوا» يعنى شما هم با اغماض وسختى ممكن است چيزى را بگيريد، ولى اين نشانه‌ى رضايت شما نيست.
+- اثر انفاق به خود شما بر مى‌گردد، وگرنه خداوند غنى و بى‌نياز است. «أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ»
+- غناى الهى همراه با كمالات ومحبوبيّت است. «غَنِيٌّ حَمِيدٌ»
+}}
+|-|
+اثنی عشری=
+===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)===
+{{نمایش فشرده تفسیر|
+يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّباتِ ما كَسَبْتُمْ وَ مِمَّا أَخْرَجْنا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ لا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَ لَسْتُمْ بِآخِذِيهِ إِلاَّ أَنْ تُغْمِضُوا فِيهِ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ (267)
+بعد از آن مؤمنين را به انفاق حلال امر مى‌فرمايد:
+يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا: اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد به خدا و پيغمبر و معتقدات حقه، أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّباتِ ما كَسَبْتُمْ‌: انفاق كنيد در راه خدا بعض از حلال آنچه كسب كنيد از تجارت و صناعت. طيب در لسان شارع بدو معنى اطلاق شده: 1- پاكيزه. 2- حلال، و به هر دو روايت وارد شده. وَ مِمَّا أَخْرَجْنا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ‌: و نيز انفاق كنيد بعض از آنچه بيرون آورديم براى شما از زمين مانند غلات و ثمار كه زكات در آن واجب باشد و از معادن كه خمس نيز در آن واجب است.
+در منهج- ابن عباس روايت نموده كه حضرت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله‌
+----
+«1» اصول كافى، كتاب الايمان و الكفر، باب الرياء، حديث هشتم بنقل از امير المؤمنين (ع) (جلد 2 صفحه 295)
+تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 488
+و سلّم فرمود: بدرستى كه در اموال شما براى خدا حقى باشد، چون مال شما به آن حد رسيد زكات بايد بدهيد. پس اغنياى انصار به وقت رسيدن خرما آنچه پاكيزه بود به مسجد آورده در گوشه‌اى مى‌نهادند تا فقراى مهاجرين آن را تناول كنند. روزى يكى از اغنياى مال دوست، صاعى از خرما كه هيچ ارزش نداشت آورده در ميان خرماهاى نيكو ريخت و كالاى خبيث خود را با آن متاع طيب برآميخت، حق تعالى از آن نهى فرمود كه: وَ لا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ‌: «1» و قصد مكنيد تباه فاسد و حرام را از آن چيز در حالتى كه انفاق كنيد. يا خبيث و فاسد و ضايع مال را انفاق مكنيد بلكه طيب و صالح و طاهر را براى خدا دهيد.
+وَ لَسْتُمْ بِآخِذِيهِ‌: و حال آنكه شما هم نيستيد گيرنده مال بد و فاسد و نخواهيد اخذ كنيد آن را. إِلَّا أَنْ تُغْمِضُوا فِيهِ‌: مگر آنكه چشم بپوشيد در گرفتن آن به جهت كراهت طبع از آن و مسامحه و مساهله نمائيد، پس آنچه به خود نپسنديد به ديگران نپسنديد. و عادت نيكان بر اينست كه آنچه خير و صلاح براى خود خواهد اكمل آن را براى غير خودخواهان باشد.
+وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ: و بدانيد بدرستى كه خداى تعالى بى‌نياز است از قبول صدقه ناپاك و حرام. ستاينده است آن را كه از مال طيب دهد. يا غنى است از انفاق شما و امر به آن به جهت انتفاع شما است حميد است به قبول و ثواب بر آن.
+تبصره: اصح آنست كه انفاق اعم است از واجب و مستحب، و شرط طيب بودن در هر دو لازم است و احاديث در آن وارد است:
+- در منهج- از حضرت رسالت صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مروى است: بدرستى كه خداى تعالى تقسيم فرموده ميان شما اخلاق شما را چنانچه قسمت نموده ارزاق شما را، و بتحقيق خدا پاك و منزه است، قبول نفرمايد مگر طيب را. و هيچ بنده نباشد كه مال حرام جمع كند و از آن‌
+----
+«1» منهج الصادقين، جلد دوّم، صفحه 126.
+تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 489
+صدقه دهد مگر آنكه قبول نشود و اگر بگذارد و بال آخرت او باشد. «1» 2- ابو امامه از آن حضرت روايت نموده كه فرمود: خير ده جزء است و فاضل‌ترين آن ده جزء تجارت است، چون حق بگيرد و در حق انفاق كند. « «2»» 3- در وسائل- از حضرت صادق عليه السّلام از آيه‌ (وَ لا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ) سؤال شد فرمود: مردم وقتى مسلمان شدند نزد آنها مالهاى ربا و خبيثه بود داخل در مال و صدقه دادند، پس خدا نهى فرمود از آن و بدرستى كه صدقه صلاحيت ندارد مگر از حلال طيب. «3» 4- حضرت صادق عليه السّلام فرمايد: اگر مردم بگيرند آنچه امر فرموده است خدا به آن پس انفاق نمايند در آنچه نهى فرموده، قبول نفرمايد از ايشان. و اگر اخذ كنند آنچه را كه نهى فرموده پس انفاق نمايند در آنچه امر فرموده، قبول نفرمايد از آنها مگر آنكه از محل حق بگيرند و به حق خرج كنند. «4»
+}}
+|-|
+روان جاوید=
+===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)===
+{{نمایش فشرده تفسیر|
+يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّباتِ ما كَسَبْتُمْ وَ مِمَّا أَخْرَجْنا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ لا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَ لَسْتُمْ بِآخِذِيهِ إِلاَّ أَنْ تُغْمِضُوا فِيهِ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ (267)
+ترجمه‌
+اى كسانى كه ايمان آورديد انفاق كنيد از پاكيزه‌هاى آنچه به دست آورديد و از آنچه بيرون آورديم براى شما از زمين و قصد مكنيد پليد را كه از آن انفاق كنيد با آنكه نيستيد گيرندگان آن مگر آنكه چشم بپوشيد در آن و بدانيد كه خداوند بى‌نياز و ستوده است..
+تفسير
+انفاق بايد از مال حلال و پاكيزه باشد و آنچه خداوند از زمين بيرون آورده است براى بندگان اعم است از ميوه‌جات و حبوبات و رياحين و معادن و امثال اينها كه گاهى بسبب تجارت بدست ميآيد و گاهى بسبب زراعت و كسب شامل هر دو ميشود ولى غالبا در تجارت استعمال ميشود لذا محصولات زمين را عطف بر آن‌
+----
+جلد 1 صفحه 344
+فرموده است تا ضمنا اشاره باشد بآنكه اين اشياء را ما براى شما از زمين بيرون آورديم نبايد از انفاق آن در راه ما مضايقه داشته باشيد در كافى از حضرت صادق (ع) روايت نموده كه مردم در زمان جاهليت كسب‌هاى بدى داشتند بعد از آنكه اسلام اختيار نمودند خواستند آن اموالى را كه از آن راهها بدست آوردند از مال خودشان خارج نموده صدقه بدهند و خدا ابا فرمود و امر شد كه صدقه بايد از مال حلال باشد و نيز در آن كتاب و عياشى از آنحضرت نقل نموده كه چون پيغمبر (ص) امر بزكوة خرما فرمود طائفه بودند كه بعضى انواع خرماى بدرا مى‌آوردند كه برسم زكوة بدهند آن حضرت قبول نفرمود و اين آيه نازل شد و قريب باين مضمونرا عياشى و مجمع از حضرت باقر (ع) و امير المؤمنين (ع) با اختلاف در نوع خرماى بد نقل نموده‌اند و در ذيل آيه اشاره بآن شده است كه اگر بنا باشد كسى ده يك ميوه باغ خود را مثلا بشما بدهد و در موقع تحويل دادن ميوهاى بد باغ را در مقابل حق مشروع شما جمع آورى نموده بپردازد قبول نخواهيد كرد مگر آنكه از حق خود غمض عين نمائيد و مسامحه كنيد ولى پيغمبر (ص) كه ولىّ فقرا است نميتواند از حق آنها اغماض نموده چشم بپوشد و مسامحه فرمايد و شما هم در مقابل كريمى كه هستى و تمام اموال شما از آن او است و بشما كرم فرموده و فقط سهم مختصرى از بعضى اموال براى فقراى شما منظور نموده نبايد آنسهم را هم از جنس پست ادا نمائيد با آنكه منافع انفاق هم در دنيا و آخرت عايد شما خواهد شد و خداوند بى‌نياز است از مال شما و منافع آن و ستوده است بايد ستوده را براى تقرب پيشكش او نمود تا قبول فرمايد.
+}}
+|-|
+اطیب البیان=
+===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)===
+{{نمایش فشرده تفسیر|
+يا أَيُّهَا الَّذِين‌َ آمَنُوا أَنفِقُوا مِن‌ طَيِّبات‌ِ ما كَسَبتُم‌ وَ مِمّا أَخرَجنا لَكُم‌ مِن‌َ الأَرض‌ِ وَ لا تَيَمَّمُوا الخَبِيث‌َ مِنه‌ُ تُنفِقُون‌َ وَ لَستُم‌ بِآخِذِيه‌ِ إِلاّ أَن‌ تُغمِضُوا فِيه‌ِ وَ اعلَمُوا أَن‌َّ اللّه‌َ غَنِي‌ٌّ حَمِيدٌ (267)
+اي‌ كساني‌ ‌که‌ ايمان‌ آورده‌ايد انفاق‌ كنيد ‌از‌ چيزهاي‌ پاكيزه‌ ‌که‌ بدست‌ ميآوريد ‌از‌ راه‌ كسب‌ و تجارت‌ و ‌از‌ چيزهايي‌ ‌که‌ ‌براي‌ ‌شما‌ ‌از‌ زمين‌ خارج‌ نموديم‌ ‌از‌ حبوب‌ و ثمار و قصد نكنيد ‌در‌ انفاق‌ ‌از‌ چيزهاي‌ پست‌ و پليد زيرا ‌خود‌ ‌شما‌ نميگيريد ‌آنها‌ ‌را‌ مگر ‌از‌ راه‌ مسامحه‌ و مساهله‌ و ‌از‌ راه‌ اغماض‌ و بدانيد خداوند بي‌نياز ‌است‌ ‌از‌ انفاق‌ ‌شما‌ و جزاي‌ خير مي‌دهد.
+يا أَيُّهَا الَّذِين‌َ آمَنُوا خطاب‌ بجميع‌ مؤمنين‌ ‌تا‌ دامنه‌ قيامت‌ بنحو قضاياي‌ حقيقيّة ‌که‌ محمولات‌ حمل‌ ‌بر‌ موضوعات‌ مقدّرة الوجود ‌است‌ چنانچه‌ مسائل‌ علميّه‌ ‌در‌ تمام‌ علوم‌ ‌از‌ ‌اينکه‌ قبيل‌ ‌است‌ و توضيح‌ ‌آن‌ ‌را‌ ‌در‌ مقدّمات‌ ‌اينکه‌ كتاب‌ بيان‌ كرده‌ايم‌.
+أَنفِقُوا مِن‌ طَيِّبات‌ِ ما كَسَبتُم‌ طيّب‌ بمعني‌ پاك‌ اشاره‌ بحلال‌ ‌است‌ ‌يعني‌ انفاق‌ بايد ‌از‌ كسب‌ حلال‌ ‌باشد‌ ‌از‌ تجارت‌ و صناعت‌ و ساير طرق‌ مشروعه‌، و امّا انفاق‌ ‌از‌ مكاسب‌ محرّمه‌ علاوه‌ ‌بر‌ اينكه‌ جايز و مشروع‌ نيست‌ و باطل‌ ‌است‌ اشتغال‌ ذمّه‌ ‌هم‌ دارد و عنوان‌ غصب‌ ‌هم‌ ‌بر‌ ‌او‌ صادق‌ ‌است‌ و معصيت‌ بسيار بزرگ‌ ‌است‌ و فقير ‌هم‌ مالك‌ نمي‌شود و واجب‌ ‌است‌ ردّ بمالك‌ نمود و ‌اگر‌ معلوم‌ نيست‌ ردّ مظالم‌ نمود.
+وَ مِمّا أَخرَجنا لَكُم‌ مِن‌َ الأَرض‌ِ اشاره‌ بزراعت‌ و غرس‌ اشجار ‌از‌ راه‌ مشروع‌ بلكه‌ مي‌توان‌ ‌گفت‌ ‌که‌ شامل‌ اخراج‌ معادن‌ ‌هم‌ ‌باشد‌ و ‌بر‌ فرض‌ ‌که‌ بگوئيم‌ لفظ منصرف‌
+جلد 3 - صفحه 49
+بهمان‌ حبوب‌ و فواكه‌ ‌است‌ لكن‌ مناط قطعي‌ ‌در‌ دست‌ ‌است‌ و بالجمله‌ ‌هر‌ مال‌ حلالي‌ ‌را‌ شامل‌ ‌است‌.
+وَ لا تَيَمَّمُوا الخَبِيث‌َ مِنه‌ُ تُنفِقُون‌َ تيمّموا ‌از‌ ماده‌ يمم‌ بمعني‌ تعمّد و قصد ‌است‌ و خبيث‌ مال‌ حرام‌ ‌است‌ ‌يعني‌ ‌از‌ مال‌ حرام‌ تعمّدا و قصدا انفاق‌ نكنيد و ‌آيه‌ شريفه‌ فَتَيَمَّمُوا صَعِيداً طَيِّباً نساء ‌آيه‌ 43، قصد كنيد زمين‌ پاك‌ ‌را‌ و ‌در‌ اصطلاح‌ شرع‌ طهارت‌ ترابيّه‌ ‌است‌ مقابل‌ غسل‌ و وضو ‌که‌ طهارت‌ مائيّه‌ ‌است‌.
+و كلام‌ ‌در‌ اينكه‌ رافع‌ حدث‌ ‌است‌ ‌ يا ‌ مبيح‌ صلوة، حق‌ اينست‌ ‌که‌ رافع‌ ‌است‌ لكن‌ موقّتيه‌ ‌ما دام‌ بقاء العذر بخلاف‌ غسل‌ و وضوء ‌که‌ دائميّه‌ ‌است‌ نظير نكاح‌ دائميّه‌ و منقطعه‌.
+وَ لَستُم‌ بِآخِذِيه‌ِ ‌يعني‌ ‌شما‌ مالي‌ ‌که‌ ‌از‌ ممرّ حرام‌ ‌است‌ قبول‌ نميكنيد و نمي‌ گيريد إِلّا أَن‌ تُغمِضُوا فِيه‌ِ مگر آنكه‌ ‌لا‌ ابالي‌ باشيد و ‌در‌ بند حلال‌ و حرام‌ نباشيد و چشم‌ پوشي‌ كنيد.
+و ممكن‌ ‌است‌ مراد ‌از‌ خبيث‌ پست‌ و ردي‌ّ و فاسد ‌باشد‌ مقابل‌ جيّد و صحيح‌ ‌يعني‌ اطيب‌ اموال‌ ‌خود‌ ‌را‌ انفاق‌ كنيد و پست‌ و ردي‌ّ ندهيد چنانچه‌ ‌خود‌ ‌هم‌ قبول‌ نمي‌كنيد، چنانچه‌ ميفرمايد لَن‌ تَنالُوا البِرَّ حَتّي‌ تُنفِقُوا مِمّا تُحِبُّون‌َ آل‌ عمران‌ ‌آيه‌ 92، چه‌ ‌در‌ انفاقات‌ واجبه‌ ‌ يا ‌ مندوبه‌، بنا ‌بر‌ معناي‌ اول‌ نهي‌ تحريمي‌ ‌است‌ و ‌بر‌ معناي‌ ثاني‌ تنزيهي‌ ‌است‌.
+وَ اعلَمُوا أَن‌َّ اللّه‌َ غَنِي‌ٌّ ‌از‌ انفاقات‌ ‌شما‌ حميد نيك‌ جزاء مي‌دهد ‌هر‌ چه‌ خوبتر ‌باشد‌ جزاء ‌آن‌ بيشتر و بهتر ‌است‌.
+}}
+|-|
+برگزیده تفسیر نمونه=
+===برگزیده تفسیر نمونه===
+{{نمایش فشرده تفسیر|
+اشاره
+(آیه 267)
+شأن نزول:
+از امام صادق علیه السّلام نقل شده که این آیه در باره جمعی نازل شد که ثروتهایی از طریق رباخواری در زمان جاهلیت جمع آوری کرده بودند و از آن در راه خدا انفاق می‌کردند، خداوند آنها را از این کار نهی کرد، و دستور داد از اموال پاک و حلال در راه خدا انفاق کنند.
+تفسیر:
+از چه اموالی باید انفاق کرد؟ در این آیه که ششمین آیه، از سلسله آیات در باره انفاق است، سخن از چگونگی اموالی است که باید انفاق گردد.
+نخست می‌فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده‌اید از اموال پاکیزه‌ای که (از طریق تجارت) به دست آورده‌اید و از آنچه از زمین برای شما خارج کرده‌ایم (از منابع و معادن زیر زمینی و از کشاورزی و زراعت و باغ) انفاق کنید» (یا أَیُّهَا الَّذِینَ
+ج1، ص241
+آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَیِّباتِ ما کَسَبْتُمْ وَ مِمَّا أَخْرَجْنا لَکُمْ مِنَ الْأَرْضِ)
+.در واقع قرآن می‌گوید، ما منابع اینها را در اختیار شما گذاشتیم بنابراین نباید از انفاق کردن بخشی از طیّبات و پاکیزه‌ها و «سر گل» آن در راه خدا دریغ کنید.
+سپس برای تأکید هر چه بیشتر می‌افزاید: «به سراغ قسمتهای ناپاک نروید تا از آن انفاق کنید در حالی که خود شما حاضر نیستید آنها را بپذیرید، مگر از روی اغماض و کراهت» (وَ لا تَیَمَّمُوا الْخَبِیثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَ لَسْتُمْ بِآخِذِیهِ إِلَّا أَنْ تُغْمِضُوا فِیهِ).
+از آنجا که بعضی از مردم عادت دارند همیشه از اموال بی‌ارزش و آنچه تقریبا از مصرف افتاده و قابل استفاده خودشان نیست انفاق کنند این جمله صریحا مردم را از این کار نهی می‌کند.
+در حقیقت، آیه به نکته لطیفی اشاره می‌کند که انفاق در راه خدا، یک طرفش مؤمنان نیازمندند، و طرف دیگر خدا و با این حال اگر عمدا اموال پست و بی‌ارزش انتخاب شود، از یک سو تحقیری است نسبت به نیازمندان که ممکن است علی رغم تهیدستی مقام بلندی از نظر ایمان و انسانیت داشته باشند و روحشان آزرده شود و از سوی دیگر سوء ادبی است نسبت به مقام شامخ پروردگار.
+و در پایان آیه می‌فرماید: «بدانید خداوند بی‌نیاز و شایسته ستایش است» (وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ حَمِیدٌ).
+یعنی نه تنها نیازی به انفاق شما ندارد، و از هر نظر غنی است، بلکه تمام نعمتها را او در اختیار شما گذارده و لذا حمید و شایسته ستایش است.
+}}
 |-|تسنیم=
+{{ نمایش فشرده تفسیر|
 *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]]
-|-|نور=
+}}
-*[[تفسیر:نور  | تفسیر آیات]]
 |-|</tabber>
@@ خط ۱۳۸: / خط ۳۳۵: @@
 [[رده:ملاک ارزیابى]][[رده:صفات جلال]][[رده:حمید]][[رده:غنى]][[رده:آداب انفاق]][[رده:انفاق از خبایث]][[رده:انفاق از دوست داشتنیها]][[رده:فضیلت انفاق]][[رده:محدوده انفاق]][[رده:عوامل انگیزش]][[رده:روش تربیت]][[رده:زمینه عمل به تکلیف]][[رده:بىنیازى خدا]][[رده:حمد خدا]][[رده:نعمتهاى خدا]][[رده:فواید زمین]][[رده:ملاک تشخیص طیبات]][[رده:علم و عمل]][[رده:زمینه عمل صالح]][[رده:شرایط صحت عمل]][[رده:مسؤولیت مؤمنان]][[رده:نقش نیت]][[رده:ارزش وجدان]][[رده:قضاوت وجدان]]
 [[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره البقرة ]]
+{{#seo:
+|title=آیه 267 سوره بقره
+|title_mode=replace
+|keywords=آیه 267 سوره بقره,بقره 267,يَا أَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ‌ طَيِّبَاتِ‌ مَا کَسَبْتُمْ‌ وَ مِمَّا أَخْرَجْنَا لَکُمْ‌ مِنَ‌ الْأَرْضِ‌ وَ لاَ تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ‌ مِنْهُ‌ تُنْفِقُونَ‌ وَ لَسْتُمْ‌ بِآخِذِيهِ‌ إِلاَّ أَنْ‌ تُغْمِضُوا فِيهِ‌ وَ اعْلَمُوا أَنَ‌ اللَّهَ‌ غَنِيٌ‌ حَمِيدٌ,ملاک ارزیابى,صفات جلال,حمید,غنى,آداب انفاق,انفاق از خبایث,انفاق از دوست داشتنیها,فضیلت انفاق,محدوده انفاق,عوامل انگیزش,روش تربیت,زمینه عمل به تکلیف,بىنیازى خدا,حمد خدا,نعمتهاى خدا,فواید زمین,ملاک تشخیص طیبات,علم و عمل,زمینه عمل صالح,شرایط صحت عمل,مسؤولیت مؤمنان,نقش نیت,ارزش وجدان,قضاوت وجدان,آیات قرآن سوره البقرة
+|description=يَا أَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ‌ طَيِّبَاتِ‌ مَا کَسَبْتُمْ‌ وَ مِمَّا أَخْرَجْنَا لَکُمْ‌ مِنَ‌ الْأَرْضِ‌ وَ لاَ تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ‌ مِنْهُ‌ تُنْفِقُونَ‌ وَ لَسْتُمْ‌ بِآخِذِيهِ‌ إِلاَّ أَنْ‌ تُغْمِضُوا فِيهِ‌ وَ اعْلَمُوا أَنَ‌ اللَّهَ‌ غَنِيٌ‌ حَمِيدٌ
+|image=Wiki_Logo.png
+|image_alt=الکتاب
+|site_name=الکتاب
+}}

گمنام

جستجو

البقرة ٢٦٧: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۴:۴۶

معنی کلمات و عبارات

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نزول

تفسیر

تفسیر نور (محسن قرائتی)

نکته ها

پیام ها

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

برگزیده تفسیر نمونه

نکات آیه

روایات و احادیث

موضوعات مرتبط

منابع

ناوبری

ابزارهای ویکی

ابزارهای صفحه

رده‌ها