روایت:الکافی جلد ۱ ش ۹۱۹

آدرس: الكافي، جلد ۱، كِتَابُ الْحُجَّة

الحسين بن محمد عن المعلي بن محمد عن محمد بن علي قال اخبرني سماعه بن مهران قال اخبرني الكلبي النسابه قال :

دَخَلْتُ‏ اَلْمَدِينَةَ وَ لَسْتُ أَعْرِفُ شَيْئاً مِنْ هَذَا اَلْأَمْرِ فَأَتَيْتُ‏ اَلْمَسْجِدَ فَإِذَا جَمَاعَةٌ مِنْ‏ قُرَيْشٍ‏ فَقُلْتُ أَخْبِرُونِي عَنْ عَالِمِ أَهْلِ هَذَا اَلْبَيْتِ فَقَالُوا عَبْدُ اَللَّهِ بْنُ اَلْحَسَنِ‏ فَأَتَيْتُ مَنْزِلَهُ فَاسْتَأْذَنْتُ فَخَرَجَ إِلَيَّ رَجُلٌ ظَنَنْتُ أَنَّهُ غُلاَمٌ لَهُ فَقُلْتُ لَهُ اِسْتَأْذِنْ لِي عَلَى مَوْلاَكَ فَدَخَلَ ثُمَّ خَرَجَ فَقَالَ لِيَ اُدْخُلْ فَدَخَلْتُ فَإِذَا أَنَا بِشَيْخٍ مُعْتَكِفٍ‏ شَدِيدِ اَلاِجْتِهَادِ فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَقَالَ لِي مَنْ أَنْتَ فَقُلْتُ أَنَا اَلْكَلْبِيُّ اَلنَّسَّابَةُ فَقَالَ مَا حَاجَتُكَ فَقُلْتُ جِئْتُ أَسْأَلُكَ فَقَالَ أَ مَرَرْتَ بِابْنِي‏ مُحَمَّدٍ قُلْتُ بَدَأْتُ بِكَ فَقَالَ سَلْ فَقُلْتُ أَخْبِرْنِي عَنْ رَجُلٍ قَالَ لاِمْرَأَتِهِ أَنْتِ طَالِقٌ عَدَدَ نُجُومِ اَلسَّمَاءِ فَقَالَ تَبِينُ بِرَأْسِ اَلْجَوْزَاءِ وَ اَلْبَاقِي وِزْرٌ عَلَيْهِ وَ عُقُوبَةٌ فَقُلْتُ فِي نَفْسِي وَاحِدَةٌ فَقُلْتُ مَا يَقُولُ اَلشَّيْخُ فِي اَلْمَسْحِ عَلَى اَلْخُفَّيْنِ فَقَالَ قَدْ مَسَحَ قَوْمٌ صَالِحُونَ‏ وَ نَحْنُ أَهْلَ اَلْبَيْتِ لاَ نَمْسَحُ فَقُلْتُ فِي نَفْسِي ثِنْتَانِ فَقُلْتُ مَا تَقُولُ فِي أَكْلِ اَلْجِرِّيِّ أَ حَلاَلٌ هُوَ أَمْ حَرَامٌ فَقَالَ حَلاَلٌ إِلاَّ أَنَّا أَهْلَ اَلْبَيْتِ‏ نَعَافُهُ فَقُلْتُ فِي نَفْسِي ثَلاَثٌ فَقُلْتُ فَمَا تَقُولُ فِي شُرْبِ اَلنَّبِيذِ فَقَالَ حَلاَلٌ إِلاَّ أَنَّا أَهْلَ اَلْبَيْتِ لاَ نَشْرَبُهُ فَقُمْتُ فَخَرَجْتُ مِنْ عِنْدِهِ وَ أَنَا أَقُولُ هَذِهِ اَلْعِصَابَةُ تَكْذِبُ عَلَى أَهْلِ هَذَا اَلْبَيْتِ فَدَخَلْتُ‏ اَلْمَسْجِدَ فَنَظَرْتُ إِلَى جَمَاعَةٍ مِنْ‏ قُرَيْشٍ‏ وَ غَيْرِهِمْ مِنَ اَلنَّاسِ‏ فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِمْ ثُمَّ قُلْتُ لَهُمْ مَنْ أَعْلَمُ أَهْلِ هَذَا اَلْبَيْتِ فَقَالُوا عَبْدُ اَللَّهِ بْنُ اَلْحَسَنِ‏ فَقُلْتُ قَدْ أَتَيْتُهُ فَلَمْ أَجِدْ عِنْدَهُ شَيْئاً فَرَفَعَ رَجُلٌ مِنَ اَلْقَوْمِ رَأْسَهُ فَقَالَ اِئْتِ‏ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ ع‏ فَهُوَ أَعْلَمُ أَهْلِ هَذَا اَلْبَيْتِ فَلاَمَهُ‏ بَعْضُ مَنْ كَانَ بِالْحَضْرَةِ فَقُلْتُ إِنَّ اَلْقَوْمَ إِنَّمَا مَنَعَهُمْ مِنْ إِرْشَادِي إِلَيْهِ أَوَّلَ مَرَّةٍ اَلْحَسَدُ فَقُلْتُ لَهُ وَيْحَكَ إِيَّاهُ أَرَدْتُ فَمَضَيْتُ حَتَّى صِرْتُ إِلَى مَنْزِلِهِ فَقَرَعْتُ اَلْبَابَ فَخَرَجَ غُلاَمٌ لَهُ فَقَالَ اُدْخُلْ يَا أَخَا كَلْبٍ‏ فَوَ اَللَّهِ لَقَدْ أَدْهَشَنِي‏ فَدَخَلْتُ وَ أَنَا مُضْطَرِبٌ وَ نَظَرْتُ فَإِذَا شَيْخٌ عَلَى مُصَلًّى بِلاَ مِرْفَقَةٍ وَ لاَ بَرْدَعَةٍ فَابْتَدَأَنِي بَعْدَ أَنْ سَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَقَالَ لِي مَنْ أَنْتَ فَقُلْتُ فِي نَفْسِي يَا سُبْحَانَ اَللَّهِ‏ غُلاَمُهُ يَقُولُ لِي بِالْبَابِ اُدْخُلْ يَا أَخَا كَلْبٍ‏ وَ يَسْأَلُنِي اَلْمَوْلَى مَنْ أَنْتَ‏ فَقُلْتُ لَهُ أَنَا اَلْكَلْبِيُ‏ اَلنَّسَّابَةُ فَضَرَبَ بِيَدِهِ عَلَى جَبْهَتِهِ‏ وَ قَالَ كَذَبَ اَلْعَادِلُونَ بِاللَّهِ وَ ضَلُّوا ضَلاََلاً بَعِيداً وَ خَسِرُوا خُسْرََاناً مُبِيناً يَا أَخَا كَلْبٍ‏ إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ وَ عََاداً وَ ثَمُودَ وَ أَصْحََابَ اَلرَّسِ‏ وَ قُرُوناً بَيْنَ ذََلِكَ كَثِيراً أَ فَتَنْسُبُهَا أَنْتَ‏ فَقُلْتُ لاَ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَقَالَ لِي أَ فَتَنْسُبُ نَفْسَكَ قُلْتُ نَعَمْ أَنَا فُلاَنُ بْنُ فُلاَنِ بْنِ فُلاَنٍ حَتَّى اِرْتَفَعْتُ‏ فَقَالَ لِي قِفْ لَيْسَ حَيْثُ تَذْهَبُ‏ وَيْحَكَ‏ أَ تَدْرِي مَنْ فُلاَنُ بْنُ فُلاَنٍ‏ قُلْتُ نَعَمْ فُلاَنُ بْنُ فُلاَنٍ قَالَ إِنَّ فُلاَنَ بْنَ فُلاَنٍ اِبْنُ فُلاَنٍ اَلرَّاعِي اَلْكُرْدِيِّ إِنَّمَا كَانَ فُلاَنٌ اَلرَّاعِي اَلْكُرْدِيُّ عَلَى جَبَلِ آلِ فُلاَنٍ فَنَزَلَ إِلَى فُلاَنَةَ اِمْرَأَةِ فُلاَنٍ مِنْ جَبَلِهِ اَلَّذِي كَانَ يَرْعَى غَنَمَهُ عَلَيْهِ فَأَطْعَمَهَا شَيْئاً وَ غَشِيَهَا فَوَلَدَتْ فُلاَناً وَ فُلاَنُ بْنُ فُلاَنٍ مِنْ فُلاَنَةَ وَ فُلاَنِ بْنِ فُلاَنٍ‏ ثُمَّ قَالَ أَ تَعْرِفُ هَذِهِ اَلْأَسَامِيَ قُلْتُ لاَ وَ اَللَّهِ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَإِنْ رَأَيْتَ أَنْ تَكُفَّ عَنْ هَذَا فَعَلْتَ فَقَالَ إِنَّمَا قُلْتَ فَقُلْتُ فَقُلْتُ إِنِّي لاَ أَعُودُ قَالَ لاَ نَعُودُ إِذاً وَ اِسْأَلْ عَمَّا جِئْتَ لَهُ‏فَقُلْتُ لَهُ أَخْبِرْنِي عَنْ رَجُلٍ قَالَ لاِمْرَأَتِهِ أَنْتِ طَالِقٌ عَدَدَ نُجُومِ اَلسَّمَاءِ فَقَالَ وَيْحَكَ أَ مَا تَقْرَأُ سُورَةَ اَلطَّلاَقِ‏ قُلْتُ بَلَى قَالَ فَاقْرَأْ فَقَرَأْتُ فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَ أَحْصُوا اَلْعِدَّةَ قَالَ أَ تَرَى هَاهُنَا نُجُومَ اَلسَّمَاءِ قُلْتُ لاَ قُلْتُ فَرَجُلٌ قَالَ لاِمْرَأَتِهِ أَنْتِ طَالِقٌ ثَلاَثاً قَالَ تُرَدُّ إِلَى‏ كِتَابِ اَللَّهِ‏ وَ سُنَّةِ نَبِيِّهِ ص‏ ثُمَّ قَالَ لاَ طَلاَقَ إِلاَّ عَلَى طُهْرٍ مِنْ غَيْرِ جِمَاعٍ بِشَاهِدَيْنِ مَقْبُولَيْنِ فَقُلْتُ فِي نَفْسِي وَاحِدَةٌ ثُمَّ قَالَ سَلْ قُلْتُ مَا تَقُولُ فِي اَلْمَسْحِ عَلَى اَلْخُفَّيْنِ فَتَبَسَّمَ‏ ثُمَّ قَالَ إِذَا كَانَ‏ يَوْمُ اَلْقِيَامَةِ وَ رَدَّ اَللَّهُ كُلَّ شَيْ‏ءٍ إِلَى شَيْئِهِ‏ وَ رَدَّ اَلْجِلْدَ إِلَى اَلْغَنَمِ فَتَرَى أَصْحَابَ اَلْمَسْحِ‏ أَيْنَ يَذْهَبُ‏ وُضُوؤُهُمْ فَقُلْتُ فِي نَفْسِي ثِنْتَانِ ثُمَّ اِلْتَفَتَ إِلَيَّ فَقَالَ سَلْ فَقُلْتُ أَخْبِرْنِي عَنْ أَكْلِ اَلْجِرِّيِّ فَقَالَ إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ مَسَخَ طَائِفَةً مِنْ‏ بَنِي إِسْرَائِيلَ‏ فَمَا أَخَذَ مِنْهُمْ بَحْراً فَهُوَ اَلْجِرِّيُّ وَ اَلْمَارْمَاهِي وَ اَلزِّمَّارُ وَ مَا سِوَى ذَلِكَ وَ مَا أَخَذَ مِنْهُمْ بَرّاً فَالْقِرَدَةُ وَ اَلْخَنَازِيرُ وَ اَلْوَبْرُ وَ اَلْوَرَكُ‏ وَ مَا سِوَى ذَلِكَ فَقُلْتُ فِي نَفْسِي ثَلاَثٌ ثُمَّ اِلْتَفَتَ إِلَيَّ فَقَالَ سَلْ وَ قُمْ فَقُلْتُ مَا تَقُولُ فِي اَلنَّبِيذِ فَقَالَ حَلاَلٌ‏ فَقُلْتُ إِنَّا نَنْبِذُ فَنَطْرَحُ فِيهِ اَلْعَكَرَ وَ مَا سِوَى ذَلِكَ وَ نَشْرَبُهُ فَقَالَ شَهْ شَهْ‏ تِلْكَ اَلْخَمْرَةُ اَلْمُنْتِنَةُ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَأَيَّ نَبِيذٍ تَعْنِي فَقَالَ إِنَ‏ أَهْلَ‏ اَلْمَدِينَةِ شَكَوْا إِلَى‏ رَسُولِ اَللَّهِ ص‏ تَغْيِيرَ اَلْمَاءِ وَ فَسَادَ طَبَائِعِهِمْ فَأَمَرَهُمْ أَنْ يَنْبِذُوا فَكَانَ اَلرَّجُلُ يَأْمُرُ خَادِمَهُ أَنْ يَنْبِذَ لَهُ فَيَعْمِدُ إِلَى كَفٍّ مِنَ اَلتَّمْرِ فَيَقْذِفُ بِهِ فِي اَلشَّنِ‏ فَمِنْهُ شُرْبُهُ وَ مِنْهُ طَهُورُهُ فَقُلْتُ وَ كَمْ كَانَ عَدَدُ اَلتَّمْرِ اَلَّذِي كَانَ فِي اَلْكَفِّ فَقَالَ مَا حَمَلَ اَلْكَفُّ فَقُلْتُ وَاحِدَةٌ وَ ثِنْتَانِ فَقَالَ رُبَّمَا كَانَتْ وَاحِدَةً وَ رُبَّمَا كَانَتْ ثِنْتَيْنِ فَقُلْتُ وَ كَمْ كَانَ يَسَعُ اَلشَّنُّ فَقَالَ مَا بَيْنَ اَلْأَرْبَعِينَ إِلَى اَلثَّمَانِينَ إِلَى مَا فَوْقَ ذَلِكَ فَقُلْتُ بِالْأَرْطَالِ فَقَالَ نَعَمْ أَرْطَالٌ بِمِكْيَالِ‏ اَلْعِرَاقِ‏ قَالَ‏ سَمَاعَةُ قَالَ‏ اَلْكَلْبِيُ‏ ثُمَّ نَهَضَ ع وَ قُمْتُ فَخَرَجْتُ وَ أَنَا أَضْرِبُ بِيَدِي عَلَى اَلْأُخْرَى وَ أَنَا أَقُولُ إِنْ كَانَ شَيْ‏ءٌ فَهَذَا فَلَمْ يَزَلِ‏ اَلْكَلْبِيُ‏ يَدِينُ اَللَّهَ بِحُبِّ آلِ هَذَا اَلْبَيْتِ حَتَّى مَاتَ‏

ترجمه

کمره ای, اصول کافی ترجمه کمره ای جلد ۲, ۶۰۷

كلبى نسّابه گويد: من وارد مدينه شدم و از امر امامِ وقت چيزى نمى‏دانستم به مسجد رفتم و به گروهى از قريش بر خوردم و گفتم: مرا از دانشمند اهل البيت (ع) مطّلع كنيد، گفتند: عبد الله بن الحسن است، من به منزل او رفتم و اجازه ورود خواستم، مردى بيرون آمد كه به گمانم غلام او بود، به او گفتم: براى من اجازه بگير براى ورود به مولايت، رفت و برگشت و گفت: بفرما. من وارد شدم و ديدم پير مردى است ملازم عبادت و در آن كوشا بوده است بر او سلام دادم، به من گفت: تو كيستى؟ گفتم: كلبى نسّابه، فرمود: چه كار دارى؟ گفتم: آمدم مسأله‏اى بپرسيم از شما، گفت: نزد پسرم محمد رفتى؟ گفتم: اول خدمت شما رسيدم، گفت: بپرس، گفتم: بفرمائيد از اين كه مردى به زنش بگويد: (انتِ طالق) به شماره ستاره‏هاى آسمان؟ جواب گفت: سه طلاق آن واجب مى شود (به شماره ستاره‏هاى رأس الجوزاء) و باقى و بال و عقوبت بر او است، با خود گفتم: اين يك مسأله كه (نمى‏داند). گفتم: شيخ چه مى‏فرمايد در مسح روى موزه براى وضوء؟ گفت: يك مردم خوبى بر آن مسح مى‏كرده‏اند ولى ما اهل البيت بر آن مسح نكنيم، با خود گفتم: اين دو تا (كه نمى‏داند)، گفتم: چه مى‏فرمائيد در خوردن گوشت جِرَى (مار ماهى) حلال است يا حرام؟ گفت: حلال است ولى ما اهل البيت آن را بد داريم، با خود گفتم: (اين سه مسأله مخالف با شيعه)، گفتم: چه مى‏فرمائيد در نوشيدن شراب خرما؟ فرمود: حلالست ولى ما خاندان ننوشيم. من برخاستم و بيرون آمدم و مى‏گفتم: اين جمعيت به اهل البيت دروغ بستند و به مسجد رفتم و جمعى از قريش را ديدم و مردم ديگرى را، بر آنها سلام دادم و گفتم: اعلم اهل البيت كيست؟ گفتند: عبد الله بن الحسن، گفتم: من نزد او رفتم چيزى نداشت، يكى از آن مردم سر بلند كرد و گفت: برو نزد جعفر بن محمد كه او اعلم اهل البيت است، يكى از حاضران او را ملامت كرد، دانستم كه از اول حسد مانع آنها بوده كه مرا به آن حضرت ارشاد كنند، من به او گفتم: واى بر تو، من هم او را مى‏خواستم. من رفتم تا به منزل او رسيدم و در را زدم و غلامى آمد و گفت: اى اخا كلب بفرما، به خدا در هراس شدم (كه نديده مرا شناخته) با دل طپان وارد شدم، ديدم آن آقا روى جانماز خود نشسته، نه پشتى دارد و نه توشك و پلاس پس از سلام رو به من كرد و فرمود: تو كيستى؟ با خود گفتم: يا سبحان الله، غلامش مرا بر در خانه شناخت و گفت: اى مرد كلبى وارد شود و آقايش به من مى‏گويد: تو كيستى؟ گفتم: من كلبى نسّابه‏ام، با دست خود به پيشانيش زد و فرمود: «دروغ گفتند آنها كه از خدا گذشتند و سخت گمراه شدند و سخت به زيان آشكارى گرفتار گرديدند». اى اخا كلب به راستى خدا عز و جل فرمايد (۳۸ سوره فرقان): «عاد و ثمود و اصحاب رس و ملتهاى بسيارى در اين ميان». تو (كه خود را داناى ماهر به انساب مى‏دانى) (نسب آنها را مى‏دانى؟ گفتم: قربانت، نه، فرمود: نسب خود را مى‏دانى؟ گفتم: آرى من‏ فلان بن فلان بن فلان و بالا رفتم، تا آنكه به من فرمود: آرام باش اين طور نيست كه تو به حساب مى‏آورى، واى بر تو، مى‏دانى فلان بن فلان پسر فلان چوپان كرد است (نه آنكه تو مى‏گوئى)، آن فلان چوپان كُردى در كوه آل فلان بود، از آن كوهى كه گوسفند در آن مى‏چرانيد، نزد فلانه زن، فلان فرود آمد و چيزى به او اطعام كرد و بر او در آمد و آن زن فلانى را زائيد و فلان بن فلان (يكى از اجداد تو) از فلان زن و فلان بن فلان است (يعنى آن چوپان كُرد)، فرمود: تو اين نامها را مى‏دانى؟ گفت: نه، خواهش دارم از اين صحبت صرف نظر كنيد، امام فرمود: همانا تو گفتى و مرا به سخن آوردى، كلبى گويد: من گفتم: ديگر از اين سخن‏ها نمى گويم، فرمود: از اين حرفها مگو و از آنچه به خاطر آن آمدى بپرس گفتم: بفرمائيد از مردى كه به زنش گويد: (انت طالق) به شماره ستاره‏هاى آسمان؟ فرمود: واى بر تو، سوره طلاق را نخواندى؟ گفتم: چرا، فرمود: بخوان، اين آيه را خواندم (۱ سوره طلاق):

«طلاق دهيد آنها را براى عدّه‏شان و عدّه شماره كنيد» فرمود: در اين جا نجوم سماء را مى‏بينى؟ گفتم: نه، گفتم: مردى به زنش گويد:
(انت طالق ثلاثاً)، فرمود: بايد به كتاب خدا و سنّت پيغمبر بر گردد (يعنى يك طلاق محسوب است)، سپس فرمود: طلاق درست نيست مگر در طهر زن كه جماعى در آن نشده با حضور دو گواه مقبول، با خود گفتم: اين يكى.

سپس فرمود: بپرس، گفتم: چه مى‏فرمائيد در باره مسح بر روى موزه در وضوء؟ لبخندى زد و فرمود: چون روز قيامت شود و خدا هر چه را به اصل خود برگرداند و پوستى كه موزه است به گوسفند برگردد، ملاحظه مى‏كنى كسانى كه مسح بر آن كرده‏اند وضوى آنها به كجا مى‏رود، با خود گفتم: اين دو نشانى. سپس رو به من كرد و فرمود: بپرس، گفتم: بفرمائيد خوردن مار ماهى چه صورت دارد؟ فرمود: خدا طائفه‏اى را بنى اسرائيل را مسخ كرد، هر كدام به دريا افتادند، جرّى و زمّار و مار ماهى شدند و جز آنها، و هر كدام به بيابان افتادند، ميمون و خوك و وَبَر (حيوانى شبيه گربه) و وَرَك (ورل خ ل حيوانى شبيه سوسمار) و جز آن شدند، با خود گفتم: اين سه تا. باز رو به من كرد و فرمود: بپرس و برخيز، گفتم: چه مى‏فرمائيد در نبيذ (آبى كه خرما در آن ريزند)، فرمود: حلال است، من گفتم: ما خرما را در آب مى‏ريزيم و در دى و ته‏مانده در آن مى‏پاشم و جز آن، و آن را مى‏نوشيم، فرمود: شه، شه، اين كه شراب گندى مى شود، گفتم: قربانت، پس شما چه نبيذى را مى‏فرمائيد؟ فرمود: اهل مدينه به رسول خدا (ص) شكايت كردند از بدى آب و فساد طبيعت خود، به آنها دستور داد آب را نبيذ كنند، هر مردى به خادمش مى گفت: براى او نبيذ بسازد او هم يك مشت خرما را در يك مشك آب مى‏ريخت و از او مى‏نوشيد و با آن وضوء مى‏گرفت، گفتم: چند دانه خرما در مشت بود؟ فرمود: هر چه مشت بگيرد، گفتم: همان يك مشت يا دو مشت؟ فرمود: بسا يك مشت بسا دو مشت، گفتم: آن مشك چه اندازه آب مى‏گرفت؟ فرمود: از چهل تا هشتاد رطل عراقى (۱۲ تا ۲۴ كيلو) يا بيشتر. سماعه راوى حديث گويد: كلبى مى‏گفت: پس از آن، امام‏ برخاست و من هم برخاستم و بيرون آمدم و دست به دست مى‏زدم و مى‏گفتم: اگر چيزى باشد اين است، و هميشه كلبى به دوستى و پيروى اهل البيت خداپرستى مى‏كرد تا مُرد.

مصطفوى‏, اصول کافی ترجمه مصطفوی جلد ۲, ۱۵۶

كلبى نسابه گويد: من وارد مدينه شدم و از امر امامت اطلاعى نداشتم، بمسجد آمدم و جماعتى از قريش را ديدم، بآنها گفتم: بمن بگوئيد عالم (امام) اهل بيت (پيغمبر صلّى اللَّه عليه و آله) كيست؟ گفتند: عبد اللَّه بن حسن است. من بمنزلش رفتم و اجازه خواستم، مردى بيرون آمد كه من گمان كردم نوكر آقاست، باو گفتم از آقايت برايم اجازه بگير، او رفت و بيرون آمد و گفت: درآى، من داخل شدم، پير مردى را ديدم با جديت بسيار بعبادت چسبيده است، من سلامش كردم، بمن گفت: كيستى؟ گفتم: من كلبى نسابه هستم. گفت: چه ميخواهى؟ گفتم: آمده‏ام از شما مسأله بپرسم، گفت: بپسرم محمد برخوردى؟ گفتم: اول نزد شما آمدم. گفت بپرس، گفتم: بفرمائيد: مرديكه بزنش بگويد «انت طالق عدد نجوم السماء» تو طلاق داده‏ئى بشماره ستاره‏هاى آسمان، حكمش چيست؟ گفت: بشماره سر جوزا طلاق واقع مى‏شود (يعنى سه طلاق واقع مى‏شود، زيرا جوزا برج سوم سالست) و باقى (تا بعدد ستاره‏هاى آسمان برسد) و بال و كيفر بر اوست. كلبى گويد: با خود گفتم: اين يك مسأله (كه ندانست). سپس گفتم: جناب شيخ در باره مسح كردن روى موزه چه ميفرمايند؟ گفت: مردم صالح مسح كرده‏اند ولى ما اهل بيت نميكنيم. با خود گفتم: اين دو مسأله. باز پرسيدم، در باره خوردن ماهى جرى (بى‏فلس) چه ميفرمائيد: آيا حلالست يا حرام؟ گفت: حلالست جز اينكه ما اهل بيت از آن كراهت داريم، من با خود گفتم: اين سه مسأله، سپس گفتم: راجع بنوشيدن نبيذ (شراب خرما) چه ميفرمائيد؟ گفت حلالست، جز اينكه ما اهل بيت نمى‏آشاميم. من برخاستم و بيرون آمدم و با خود ميگفتم: اين جمعيت باهل بيت دروغ بسته‏اند، وارد مسجد شدم‏ و جماعتى از قريش و ساير مردم را ديدم، بآنها سلام كردم و گفتم: أعلم اهل بيت (پيغمبر صلّى اللَّه عليه و آله) كيست؟ گفتند عبد اللَّه بن حسن است گفتم: من نزدش رفتم و چيزى (از علم و دانش) در او نيافتم. مردى سربلند كرد و گفت: نزد جعفر بن محمد عليهما السلام برو كه او أعلم اهل بيت است، يكى از حضار او را نكوهش نمود، من فهميدم كه تنها حسد آن مردم را از راهنمائى من در مرتبه اول باز داشت پس باو گفتم: واى بر تو، من همان او را ميخواستم پس براه افتادم تا بمنزل آن حضرت رسيدم و در زدم، غلامى بيرون آمد و گفت: اخا كلب! بفرما، بخدا مرا هيبت و هراسى گرفت (كه غلام مرا نديده شناخت) وارد شدم ولى مضطرب بودم، ديدم پير مردى بدون تكيه‏گاه و زير انداز در جاى نماز خود نشسته، بعد از آنكه سلامش كردم، او شروع بسخن كرد و گفت: تو كيستى؟ من با خود گفتم: سبحان اللَّه! غلامش در خانه بمن گفت: اخا كلب! بفرما و آقا از من ميپرسد تو كيستى؟ پس گفتم: من كلبى نسابه‏ام، با دستش بپيشانيش زد و فرمود: دروغ گفتند كسانى كه براى خدا همدوش و شريكى گرفتند و بگمراهى دورى افتادند و زبان آشكارى نمودند، اى اخا كلب! همانا خداى عز و جل ميفرمايد: «و مردم عاد و ثمود و اهل چاه رس و ملتهاى بسيارى در آن ميان- ۳۸ سوره ۲۵-» تو (كه خود را نسابه يعنى عالم بأنساب ميخوانى) نسب اينها را ميدانى؟ عرضكردم: نه قربانت گردم. پس فرمود: نسب خودت را ميدانى؟ عرضكردم: آرى، من فلان بن فلان بن فلانم و تا چندين پشت بالا رفتم، بمن فرمود آرام باش، اين طور كه ميشمارى نيست واى بر تو، ميدانى فلان بن فلان (كه يكى از اجداد تو هست) كيست؟ گفتم: آرى، فلان پسر فلان، فرمود فلان پسر فلان چوپان كرد است (نه آنكه تو گفتى) همانا آن چوپان كرد بر سر كوه فلان قبيله بود، از آنجا پائين آمد و نزد فلانه زن فلان مرد از اهل آن كوه كه گوسفندان او را در آنجا ميچرانيد آمد، چيزى خوراكى باو داد و با او نزديكى كرد و آن فلان زائيده شد و فلان بن فلان (كه تو ميگوئى جد منست) از همان زن و همان مرد پسر فلان (چوپان كرد) است، سپس فرمود. اين نامها را ميشناسى؟ گفتم: نه بخدا قربانت گردم، اگر صلاح ميدانيد از اين موضوع درگذريم، فرمود: تو سر سخن را باز كردى من هم دنبالش را گفتم، عرضكردم: من صرف نظر كردم. فرمود ما هم صرف نظر كرديم، بپرس از آنچه براى آن اينجا آمده‏ئى. عرضكردم: مرديكه بزنش بگويد: «تو طلاق داده‏ئى بشماره ستاره‏هاى آسمان» حكمش چيست؟ فرمود: واى بر تو، مگر سوره طلاق را نخوانده‏ئى؟ گفتم: چرا، فرمود: بخوان، من خواندم: «زنان را وقتى كه عده توانند داشت طلاق دهيد- ۱ سوره ۶۵-» فرمود: در اين آيه ستاره‏هاى آسمان ميبينى؟ عرضكردم نه، بفرمائيد حكم مردى را كه بزنش بگويد، «تو طلاق داده‏ئى سه بار» فرمود: بكتاب خدا و سنت پيغمبرش برميگردد (يعنى يك طلاق بحساب مى‏آيد) سپس فرمود: هيچ طلاقى درست نيست، مگر در حال پاكى زن كه با او نزديكى نشده و دو شاهد عادل حاضر باشند، من با خود گفتم: اين يكى (كه درست فرمود) سپس فرمود: بپرس. عرضكردم: در باره مسح كشيدن روى موزه چه ميفرمائيد؟ حضرت لبخندى زد و فرمود: چون روز قيامت شود و خدا هر چيزى را باصلش برگرداند و پوست (روى موزه) را بگوسفندانش برگرداند، عقيده دارى كسانى كه روى موزه مسح كنند، وضويشان بكجا ميرود؟ (يعنى كسانى كه روى پوست پا مسح كنند، وضوء آنها باقى ميماند و پاداشش را ميگيرند ولى آنها كه روى موزه مسح كرده‏اند، اثرى از عملشان‏ در آن روز باقى نميماند، زيرا پوستى كه موزه را از آن ساخته‏اند بخود گوسفند برگشته است) من با خود گفتم اين دو، سپس متوجه من شد و فرمود بپرس. عرضكردم: راجع بخوردن ماهى جرى بمن بفرمائيد، فرمود: همانا خداى عز و جل جماعتى از بنى اسرائيل را مسخ فرمود، آنها كه راه دريا گرفتند، جرى و زمار (نوعى ماهى بى‏فلس) و مار ماهى و غير از اينهاست، و آنها كه راه خشكى گرفتند، ميمون و خوك و وبر (حيوانى است كوچكتر از گربه) و ورك (خزنده‏ايست مثل سوسمار) و غير از اينهاست، با خود گفتم: اين سه، سپس متوجه من شد، و فرمود بپرس و برخيز، عرضكردم: در باره نبيذ چه ميفرمائيد؟ فرمود: حلالست: گفتم ما در ميان آن درده زيت و غير آن ميريزيم و مى‏آشاميم، فرمود: أه، أه، آن كه شراب بدبو است، عرضكردم: پس شما چه نبيذى را ميفرمائيد (حلالست)؟، فرمود: همانا اهل مدينه از دگرگونى آب و خرابى مزاج خود بپيغمبر صلّى اللَّه عليه و آله شكايت كردند، حضرت امر فرمود: نبيذ بسازند، پس هر مردى بخادمش دستور ميداد براى او نبيذ بسازد او يك مشت خرماى خشك برميداشت و در مشك آب ميريخت، پس آن مرد از آن مشك آب مى‏آشاميد و وضو ميگرفت، عرضكردم: چند دانه خرما در مشت ميگرفت؟ فرمود: باندازه گنجايش مشت، عرضكردم: يك مشت ميريخت يا دو مشت؟ فرمود: گاهى يك مشت و گاهى دو مشت. عرضكردم: آن مشك چه اندازه گنجايش داشت؟ فرمود: بين چهل تا هشتاد و بيشتر، عرضكردم: بواحد أرطال؟ فرمود: بارطال پيمانه عراقى، (هر رطل عراقى سيصد و چند گرم است). سماعه گويد: كلبى گفت: سپس حضرت عليه السلام برخاست و من هم برخاستم و بيرون آمد و دستم را روى‏ دست ديگر ميزدم و ميگفتم: اگر چيزى باشد اينست، و كلبى هميشه با محبت اهل بيت پيغمبر خدا را پرستش ميكرد تا وفات يافت.

محمدعلى اردكانى, تحفة الأولياء( ترجمه أصول كافى) - جلد ۲, ۲۰۹

حسين بن محمد، از معلّى بن محمد، از محمد بن على روايت كرده است كه گفت: خبر داد مرا سَماعة بن مهران و گفت: خبر داد مرا (حسين بن علوان كه معروف است به) كلبى نسّابه (كه به غايت معرفت به نسب مردم داشت). و گفت كه: داخل مدينه شدم و از امر امامت چيزى را نمى‏دانستم. پس به مسجد رسول آمدم، ديدم كه جماعتى از قريش در مسجداند. گفتم: مرا از عالم و امام اهل بيت پيغمبر خبر دهيد. گفتند: عبداللَّه بن حسن. به منزل عبداللَّه آمدم و رخصت طلبيدم، مردى به سوى من بيرون آمد و من گمان كردم كه غلام عبداللَّه است. به او گفتم كه: براى من رخصت طلب كن تا بر آقاى تو داخل شوم. آن مرد داخل شد و بيرون آمد و به من گفت كه: داخل شو. چون داخل شدم، ديدم كه پيرى بر روى جانماز نشسته، متوجه عبادت است و آثار عبادت و مشقت آن، در او پيداست. بر او سلام كردم، بعد از جواب سلام، به من گفت كه: تو كيستى؟ گفتم: منم كلبى نسّابه. گفت: چه حاجت دارى؟ گفتم: آمده‏ام كه از تو سؤال كنم. گفت: به پسرم محمد گذشتى و او را ديدى؟ گفتم: به تو ابتدا نمودم، و غير تو كسى را نديدم. گفت: سؤال كن از آنچه مى‏خواهى. گفتم: مرا خبر ده از مردى كه به زن خود گفته باشد كه تو طالق و رهايى به شماره ستارگان آسمان. گفت بائن و جدا مى‏شود از شوهر به سر جوزاء (يعنى: به سه طلاق، كه شماره سر جوزا است، چه سر آن جيم است و جيم به حساب ابجد، سه است، يا مراد از آن، سه ستاره است كه آن را رأس الجوزاء و سر آن مى‏گويند؛ زيرا كه جوزاء، در وسط آسمان نمودار مى‏شود، به صورت دو كودكى كه دست در گردن يكديگر كرده باشند، يا به صورت مردى كه او را كمربند و شمشيرى باشد و سر آن به جانب شمال و مشرق و پاى آن، به جانب مغرب و جنوب است و سر آن سه ستاره است، يعنى: آن زن سه طلاقه شود). و باقى وزر و وبال و عقوبت است بر شوهر. كلبى مى‏گويد كه: با خود گفتم كه: اين يك نشانه است براى آن‏كه عبداللَّه، عالم و امام نيست. بعد از آن، گفتم كه: شيخ چه مى‏گويد در باب مسح كردن بر موزه‏ها؟ گفت كه: گروه نيكان و شايستگان بر آن مسح كرده‏اند، و ما اهل بيت بر آن مسح نمى‏كنيم. با خود گفتم كه: اين دو نشان. پس گفتم: چه مى‏گويى در خوردن جرّى، آيا حلال است يا حرام؟ گفت: حلال است، مگر اين‏كه ما اهل بيت آن را كراهت داريم. با خود گفتم كه: اين، سه نشان. گفتم: چه مى‏گويى در نوشيدن شراب خرما؟ گفت: حلال است، مگر اين‏كه ما اهل بيت آن را نمى‏آشاميم. پس برخاستم و از پيش او بيرون رفتم و مى‏گفتم كه: اين گروه قريش دروغ مى‏گويند بر اهل بيت پيغمبر. بعد از آن، داخل مسجد شدم و نظر كردم به جماعتى از قريش و غير ايشان از مردمان، و بر ايشان سلام كردم و گفتم كه: داناترين اهل بيت پيغمبر كيست؟ گفتند عبداللَّه بن حسن. گفتم: به نزد او رفتم و چيزى در پيش او نيافتم (و او هيچ نمى‏داند). يكى از آن گروه، سر خود را برداشت و گفت: آيا به نزد جعفر بن محمد عليهما السلام رفته‏اى (و بنابر بعضى از نسخ برو به نزد او) كه او عالم اهل بيت پيغمبر است، و از همه داناتر، و بعضى از آنها كه در آنجا حاضر بودند، او را ملامت نمودند. (من دانستم، يا) با خود گفتم كه: جز اين نيست كه در اول بار، حسد آن قوم‏ را مانع شد از رهنمايى من به سوى آن حضرت، و به آن رهنما گفتم كه: رحمت بر تو، من غير از جعفر بن محمد كسى را اراده نداشتم. بعد از آن رفتم تا به منزل آن حضرت رسيدم و درِ خانه را كوبيدم، غلامى از آن حضرت بيرون آمد و گفت: اى مرد كلبى، داخل شو. پس به خدا سوگند كه اين سخن مرا به دهشت افكند، و داخل شدم و مضطرب بودم، و نظر كردم و ديدم كه پيرى بر بالاى جانمازى نشسته، نه بالشى در پيش اوست و نه فرشى در زير او. بعد از آن‏كه سلام كردم و جواب داد، مرا، ابتدا به سخن فرمود و فرمود كه: «تو كيستى؟» من از روى تعجب با خود گفتم كه: يا سبحان اللَّه! غلامش بر درِ خانه به من مى‏گويد كه: اى كلبى داخل شو، و آقايش از من مى‏پرسد كه: «تو كيستى». به آن حضرت عرض كردم كه: منم كلبى نسّابه. چون اين را شنيد، دست خود را بر پيشانى خويش زد و فرمود كه: «دروغ گفتند آنها كه خود را با خدا برابر ساختند، و گمراه شدند؛ گمراهى دور، و زيان كردند؛ زيانى آشكارا. اى كلبى، به درستى كه خداى عزّوجلّ مى‏فرمايد كه: «وَ عاداً وَ ثَمُودَ وَ أَصْحابَ الرَّسِّ وَ قُرُوناً بَيْنَ ذلِكَ كَثِيراً» «۱»، يعنى: و گردانيديم قصهّ عاد و هلاك كردن ايشان را به جهت تكذيب هود نشانه‏اى، تا مردمان از آن پند گيرند، و همچنين گروه ثمود را كه تكذيب صالح كردند و اصحاب چاه رسّ (كه درخت صنوبر را مى‏پرسيدند و پيغمبر خود را در آن چاه حبس كردند و او را به زجر تمام كشتند) و اهل قرن‏هاى بسيار» (كه در ميان اين قبايل عاد و ثمود و اصحاب رس يا ميان نوح و اصحاب رس بودند). پس حضرت فرمود كه: «تو نسب اينها را مى‏دانى؟» عرض كردم: نه فداى تو گردم. فرمود كه: «نسب خود را مى‏دانى؟» عرض كردم: آرى، منم فلان پسر فلان پسر فلان تا آن‏كه چند پُشته خود را بالا دادم. فرمود: «بايست كه امر چنان نيست كه تو گمان كرده‏اى. واى بر تو، آيا مى‏دانى كه فلان پسر فلان كيست؟» عرض كردم: آرى، فلان پسر فلان است. فرمود: «به درستى كه فلان پسر فلان، فلان شبان كُردى است. و جز اين نيست كه فلان شبان كُردى بر بالاى كوه فرزندان فلان بود، پس فرود آمد به سوى فلانه، زن فلان، از آن كوهى كه گوسفندان خود را بر سر آن كوه مى‏چرانيد، و به آن زن چيزى خورانيد، و با او مجامعت كرد، بعد از __________________________________________________

(۱). فرقان، ۳۸.

آن، فلان را زاييد و فلان پسر فلان، از فلانه است و فلان پسر فلان، از فلان است». بعد از آن فرمود كه: «آيا اين نام‏ها را مى‏شناسى؟» عرض كردم: نه، به خدا سوگند، فداى تو گردم، پس اگر صلاح دانى كه از اين مرحله، باز ايستى و افشاى آن نكنى، چنين كن. حضرت فرمود كه: «تو گفتى من نسب خود را مى‏دانم. من گفتم كه نمى‏دانى». عرض كردم كه: من عود نمى‏كنم و ديگر ادعاى علم به نسب خود نمى‏كنم. حضرت فرمود كه: «در اين هنگام، من نيز عود نخواهم كرد. و سؤال كن از آنچه براى آن آمده‏اى». به آن حضرت عرض كردم كه: مرا خبر ده از مردى كه به زن خود گفته باشد كه تو طالق و رهايى به شماره ستارگان آسمان. فرمود كه: «واى بر تو، آيا سوره طلاق را نمى‏خوانى؟» عرض كردم: بلى، مى‏خوانم. فرمود: «بخوان». خواندم كه «فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَ أَحْصُوا الْعِدَّةَ» «۱»، يعنى: «پس طلاق دهيد زنان را در وقت عده ايشان (كه طهرى است كه به ايشان نزديكى نكرده باشيد، در آن؛ چه آن طهرى است كه از ايام عدّه ايشان است) و شمار و ضبط كنيد عدّه زنان را» (زيرا كه ايشان از ضبط آن عاجز يا پُر در بند آن نيستند). حضرت فرمود كه: «آيا در اين جا ستاره‏هاى آسمان را مى‏بينى؟» عرض كردم: نه، و عرض كردم كه: مردى به زن خود گفته باشد كه تو طالق و رهايى به سه طلاق. فرمود كه: «برگردانيده مى‏شود به سوى كتاب خدا و سنت پيغمبرش محمد»، و فرمود كه: «طلاق، درستى دست به هم نمى‏دهد، مگر آن طلاقى كه در حال پاكى زن واقع شود، بى آن‏كه در آن پاكى، با او مجامعت كرده باشد، در حضور دو شاهد مقبول الشهاده» (كه عادل باشند). من با خود گفتم كه: اين، يك نشانه است از براى آن‏كه حضرت، عالم و امام است. پس فرمود كه: «سؤال كن». عرض كردم كه: چه مى‏فرمايى در باب مسح كردن بر مُوزه‏ها؟ تبسّم فرمود و فرمود كه: «چون روز قيامت شود، و خدا هر چيزى را به اصل خودش برگرداند، و پوست را به گوسفند برگرداند، آنها كه بر موزه مسح مى‏كنند، خواهند ديد كه وضوى ايشان به كجا مى‏رود؟» من با خود گفتم كه: اين دو نشان. بعد از آن، به جانب من التفات نمود و فرمود كه: «سؤال كن». عرض كردم كه: مرا خبر ده از خوردن جرّى. فرمود: «به درستى كه خداى عزّوجلّ طائفه‏اى از بنى‏اسرائيل را مسخ نمود، __________________________________________________

(۱). طلاق، ۱.

پس آنچه از ايشان، راه دريا گرفت و به دريا رفت، جرّى است و زمّار و مارماهى و آنچه غير از اينها باشد، و آنچه از ايشان راه بيابان را گرفت، ميمون‏ها و خوك‏ها و وَبر و وَرَل شدند، و آنچه غير از اينها باشد». «۱» كلبى مى‏گويد كه: من با خود گفتم كه: اين سه نشان. پس به جانب من التفات نمود و فرمود كه: «سؤال كن و برخيز». عرض كردم كه: چه مى‏فرمايى در نبيذ؟ فرمود: «حلال است». عرض كردم كه: ما نبيذ مى‏سازيم و دُردى را در آن مى‏افكنيم، يا چيزى كه غير از آن باشد و آن را مى‏آشاميم. فرمود كه: «بسيار بد است و اينك همان شراب گنديده است». عرض كردم كه: فداى تو گردم، كدام نبيذ را قصد مى‏فرمايى؟ فرمود كه: «اهل مدينه به نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله از تغيير آب و تعفّن آن و فساد طبيعت‏هاى خويش، شكايت كردند. پس ايشان را امر فرمود كه: نبيذ بسازند و مردى خادم خود را امر مى‏كرد كه نبيذ از براى او بسازد. پس دست مى‏كرد و يك كف از خرما را بر مى‏داشت و آن را در مشك آب مى‏انداخت، و خوراك و وضوى او از آن آب بود». عرض كردم كه: شماره خرمايى كه در كف بود، چه قدر بود؟ فرمود كه: «آنچه كف آن را بر مى‏داشت». عرض كردم كه: يك كف يا دو كف؟ فرمود كه: «بسا بود كه يك كف بود، و بسا بود كه دو كف بود». عرض كردم: آن مشك آب، چقدر آب مى‏گرفت؟ فرمود كه: «ميان چهل تا هشتاد و آنچه زياده از اين بود». عرض كردم كه: به حساب رطل‏ها مى‏فرمايى؟ فرمود: «آرى، رطل‏ها كه به پيمانه و سنگ عراق باشد». «۲» سماعه مى‏گويد كه: كلبى گفت: پس حضرت عليه السلام برخاست و من برخاستم و بيرون آمدم، و دست خود را بر دست ديگر مى‏زدم و مى‏گفتم كه: اگر امامى باشد، اين مرد خواهد بود. بعد __________________________________________________

(۱). وَبر به فتح واو و سكون با، جانورى است به قدر گربه و خاكسترى رنگ، يا سفيد است و چشم‏هاى مقبولى دارد. و وَرَل به فتح اول و دويم، جانورى است مانند سوسمار يا كوچك‏تر، به شكل چلپاسه كه دم دراز و سر كوچكى دارد. و در بعضى از لغات معتبره، مسطور است كه جانورى است مانند ماهى سَقَنقور و به زبان بعضى از عجم، آن را خره‏كلاش گويند. (مترجم)
(۲). و رطل، به كسر را و فتح آن، با سكون طا در هر دو، بنا بر مشهور، صد و سى درهم است، و هر ده درهم، هفت مثقال شرعى و مثقال شرعى، سه ربع مثقال صيرفى است. پس هر رطلى از ارطال عراقى، شصت و هشت مثقال و چهار يك مثقال صيرفى است. پس مشك آبى كه چهل رطل آب در آن بوده، از قرار سنگ شاهى شانزده عباسى، دو من و پنجاه درم و ده مثقال صيرفى مى‏شود، و مشك آب هشتاد رطلى، چهار من و يك صد درم و بيست مثقال. و بر اين قياس آنچه كم‏تر و بيشتر بوده، معلوم مى‏شود. (مترجم)

از آن، هميشه كلبى خدا را با دوستى اهل بيت پيغمبر مى‏پرستيد تا وفات كرد.