روایت:الکافی جلد ۱ ش ۴۳۶

آدرس: الكافي، جلد ۱، كِتَابُ الْحُجَّة

عده من اصحابنا عن احمد بن محمد عن احمد بن محمد بن ابي نصر عن ثعلبه بن ميمون عن زراره قال :

سَأَلْتُ‏ أَبَا جَعْفَرٍ ع‏ عَنْ قَوْلِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ وَ كََانَ رَسُولاً نَبِيًّا مَا اَلرَّسُولُ وَ مَا اَلنَّبِيُّ قَالَ اَلنَّبِيُّ اَلَّذِي يَرَى فِي مَنَامِهِ وَ يَسْمَعُ اَلصَّوْتَ‏ وَ لاَ يُعَايِنُ اَلْمَلَكَ وَ اَلرَّسُولُ اَلَّذِي يَسْمَعُ اَلصَّوْتَ‏ وَ يَرَى فِي اَلْمَنَامِ وَ يُعَايِنُ اَلْمَلَكَ قُلْتُ اَلْإِمَامُ مَا مَنْزِلَتُهُ قَالَ يَسْمَعُ اَلصَّوْتَ وَ لاَ يَرَى وَ لاَ يُعَايِنُ اَلْمَلَكَ‏ ثُمَّ تَلاَ هَذِهِ اَلْآيَةَ وَ مََا أَرْسَلْنََا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ وَ لاََ نَبِيٍ‏ وَ لاَ مُحَدَّثٍ‏

ترجمه

کمره ای, اصول کافی ترجمه کمره ای جلد ۲, ۴۳

زراره گويد: از امام باقر (ع) پرسيدم از قول خداى عز و جل (۵۴ سوره مريم): «و بود رسول پيغمبر» رسول چيست و پيغمبر چيست؟ فرمود: پيغمبر كسى است كه در خواب مى‏بيند و آواز را مى‏شنود و فرشته را به چشم نبيند و رسول كسى است كه آواز فرشته را بشنود و در خواب ببيند و فرشته را هم به چشم بنگرد، گفتم: امام چه مقامى دارد؟ گفت: آواز فرشته را مى‏شنود و رؤيا و معاينه فرشته ندارد. سپس اين آيه را خواند (۵۲ سوره حج): «و نفرستاديم پيش از تو هيچ رسولى و هيچ پيغمبرى و هيچ محدثى»- دنبال آيه اين است- «جز اينكه اگر خود را به دست آرزو سپرد شيطان در آرزويش مداخله كرد». تنبيه: كلمه محدث در قرآن نيست، بعضى گفته‏اند كه در قرائت اهل بيت وارد است، و ممكن است در اينجا بعنوان تفسير و تأويل آن را اضافه كرده باشد.

مصطفوى‏, اصول کافی ترجمه مصطفوی جلد ۱, ۲۴۸

زرارة گويد از امام باقر (ع) در باره قول خداى عز و جل كه فرمايد «و او رسول بود و نبى» سؤال كردم: رسول چيست و نبى چيست؟ فرمود: نبى كسى است كه در خواب ميبيند و صدا را ميشنود و فرشته را نمى‏بيند و رسول كسى است كه صدا را مى‏شنود و در خواب مى‏بيند و فرشته را هم مشاهده ميكند، عرضكردم: امام در چه پايه است؟ فرمود صدا را ميشنود ولى نه در خواب بيند و نه فرشته را مشاهده كند سپس آيه (۵۲ سوره ۲۲) را قرائت فرمود «پيش از تو هيچ رسول و نبى و محدثى نفرستاديم» (مگر اينكه وقتى قرائت كرد شيطان در قرائتش القا كرد- كلمه محدث در قرآن نيست و از تفسير امام است).

محمدعلى اردكانى, تحفة الأولياء( ترجمه أصول كافى) - جلد ۱, ۵۵۵

چند نفر از اصحاب ما روايت كرده‏اند، از احمد بن محمد، از احمد بن محمد بن ابى نصر، از ثعلبة بن ميمون، از زراره كه گفت: از امام محمد باقر عليه السلام سؤال كردم از قول خداى عزّوجلّ: «وَ كانَ رَسُولًا نَبِيًّا» «۲»، يعنى: «و بود موسى فرستاده‏اى از نزد حضرت عزت» (كه خبر دهنده خلق بود از جانب جناب احديت با بلندى قدر و علو منزلت). كه رسول چيست و نبى چه معنى دارد؟ و حضرت فرمود كه: «نبى، آن است كه فرشته را در خواب مى‏بيند، و در بيدارى آواز را مى‏شنود، و فرشته را معاينه نمى‏بيند، و رسول، آن است كه آواز را مى‏شنود، و فرشته را در خواب مى‏بيند، و در بيدارى معاينه او را مى‏بيند». عرض كردم كه: منزلت امام چيست كه در بيدارى آواز را مى‏شنود، و فرشته را در خواب نمى‏بيند، و در بيدارى او را معاينه نمى‏نمايد؟ پس اين آيه را تلاوت فرمود: «وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ وَ لا نَبِيٍّ» «۳» ولا محدّث، يعنى: «و نفرستاديم پيش از فرستادن تو، هيچ رسولى و __________________________________________________

(۲). مريم، ۵۱.
(۳). حج، ۵۲. در اين روايت و برخى روايات ديگر باب، لفظ «مُحِّدث» در ادامه آيه آمده، در حالى كه جزء آيه نيست، وتوضيح و تفسير است. به اين معنا كه در ادامه در يافت وحى و الهامات الاهى، كسانى هستند نيز كه از نوعى الهام و علم ويژه برخوردار مى‏شوند كه از خطا مصون است.

و چنين ذكر شدن آن، براى توضيح تفاوت سه مقام نبوت و رسالت و محدث بودن، از سوى امام عليه السلام است. هيچ پيغمبرى و هيچ محدثى را، مگر آن‏كه چون تلاوت مى‏كرد، يا آرزو مى‏نمود، مى‏افكند شيطان در تلاوت، يا آرزوى او، آنچه را كه مى‏خواست».