الروم ١٢: تفاوت میان نسخه‌ها
(Edited by QRobot) |
(افزودن جزییات آیه) |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::يَوْم|يَوْمَ]] [[کلمه غیر ربط::يَوْم| ]] [[شامل این ریشه::يوم| ]][[ریشه غیر ربط::يوم| ]][[شامل این کلمه::تَقُوم|تَقُومُ]] [[کلمه غیر ربط::تَقُوم| ]] [[شامل این ریشه::قوم| ]][[ریشه غیر ربط::قوم| ]][[شامل این کلمه::السّاعَة|السَّاعَةُ]] [[کلمه غیر ربط::السّاعَة| ]] [[شامل این ریشه::سوع| ]][[ریشه غیر ربط::سوع| ]][[شامل این کلمه::يُبْلِس|يُبْلِسُ]] [[کلمه غیر ربط::يُبْلِس| ]] [[شامل این ریشه::بلس| ]][[ریشه غیر ربط::بلس| ]][[شامل این کلمه::الْمُجْرِمُون|الْمُجْرِمُونَ]] [[کلمه غیر ربط::الْمُجْرِمُون| ]] [[شامل این ریشه::جرم| ]][[ریشه غیر ربط::جرم| ]]'''}} | {{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::يَوْم|يَوْمَ]] [[کلمه غیر ربط::يَوْم| ]] [[شامل این ریشه::يوم| ]][[ریشه غیر ربط::يوم| ]][[شامل این کلمه::تَقُوم|تَقُومُ]] [[کلمه غیر ربط::تَقُوم| ]] [[شامل این ریشه::قوم| ]][[ریشه غیر ربط::قوم| ]][[شامل این کلمه::السّاعَة|السَّاعَةُ]] [[کلمه غیر ربط::السّاعَة| ]] [[شامل این ریشه::سوع| ]][[ریشه غیر ربط::سوع| ]][[شامل این کلمه::يُبْلِس|يُبْلِسُ]] [[کلمه غیر ربط::يُبْلِس| ]] [[شامل این ریشه::بلس| ]][[ریشه غیر ربط::بلس| ]][[شامل این کلمه::الْمُجْرِمُون|الْمُجْرِمُونَ]] [[کلمه غیر ربط::الْمُجْرِمُون| ]] [[شامل این ریشه::جرم| ]][[ریشه غیر ربط::جرم| ]]'''}} | ||
{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed" | |||
!کپی متن آیه | |||
|- | |||
|وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ | |||
|} | |||
'''ترجمه ''' | '''ترجمه ''' | ||
<tabber> | <tabber> | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۸: | ||
|-|صادقی تهرانی=و روزی که ساعت [:قیامت] بر پا شود، مجرمان (از بد حادثه) بسی اندوهگین می‌گردند. | |-|صادقی تهرانی=و روزی که ساعت [:قیامت] بر پا شود، مجرمان (از بد حادثه) بسی اندوهگین می‌گردند. | ||
|-|معزی=و روزی که بپاشود ساعت سراسیمه شوند گنهکاران | |-|معزی=و روزی که بپاشود ساعت سراسیمه شوند گنهکاران | ||
|-|</tabber>< | |-|english=<div id="qenag">On the Day when the Hour takes place, the guilty will despair.</div> | ||
{{آيه | سوره = سوره الروم | نزول = | |-|</tabber> | ||
<div class="audiotable"> | |||
<div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/030012.mp3"></sound></div> | |||
<div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/030012.mp3"></sound></div> | |||
</div> | |||
{{آيه | سوره = سوره الروم | نزول = [[نازل شده در سال::6|٦ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::12|١٢]] | قبلی = الروم ١١ | بعدی = الروم ١٣ | کلمه = [[تعداد کلمات::6|٦]] | حرف = }} | |||
===معنی کلمات و عبارات=== | ===معنی کلمات و عبارات=== | ||
«یُبْلِسُ»: غمزده و ناامید از نجات و مأیوس از هر چیز و بهت زده می‌شوند (نگا: انعام / ، مؤمنون / ، زخرف / ، روم / ). | «یُبْلِسُ»: غمزده و ناامید از نجات و مأیوس از هر چیز و بهت زده می‌شوند (نگا: انعام / ، مؤمنون / ، زخرف / ، روم / ). | ||
| خط ۲۶: | خط ۳۴: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۶_بخش۱۹#link142 | آيات ۱ - ۱۹، سوره روم]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۶_بخش۱۹#link142 | آيات ۱ - ۱۹، سوره روم]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۶_بخش۱۹#link143 | اشاره به مضامين و غرض سوره مباركه روم]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۶_بخش۱۹#link143 | اشاره به مضامين و غرض سوره مباركه روم]] | ||
| خط ۳۷: | خط ۴۶: | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۶_بخش۲۰#link151 | شرطبندى ابوبكر با مشركين بعد از نزول آيه تحريم قمار بوده است .]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۶_بخش۲۰#link151 | شرطبندى ابوبكر با مشركين بعد از نزول آيه تحريم قمار بوده است .]] | ||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۶_بخش۶۶#link165 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۱۶_بخش۶۶#link165 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ «12» | |||
و روزى كه قيامت بر پا مى‌شود، تبهكاران نوميد و غمگين مى‌شوند. | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ «12» | |||
بعد از آن بيان وقت رجوع را فرمايد: | |||
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ: و روزى كه برپا شود قيامت، يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ: | |||
خاموش و متحير شوند مشركان و كافران مانند خاموشى و تحير كسى كه منقطع | |||
جلد 10 - صفحه 276 | |||
باشد از حجت، يا مأيوس شوند از ايراد حجت، يا مأيوس شوند از رحمت الهى يا از اعمال خود. | |||
در كتاب كفاية الموحدين- از حضرت باقر عليه السّلام مروى است كه در وصف مخلدين در جهنم فرمايد كه: بسته مى‌شود بر روى ايشان درهاى جهنم به قسمى كه داخل نشود بر آنها ابدا روح و راحتى، و شنيده نمى‌شود از آنها كلامى مگر شهقه‌اى مانند شهقه بغال و نهقه‌اى مانند نهقه حمار و صدائى مانند صداى سگان، و خارج نشود از آنها هموم و غموم هرگز، و نباشد براى آنها از ملائكه شفيعى و نه از اهل بهشت صديقى، و ابدا رحمتى از جانب خداى تعالى براى ايشان نباشد. استجير باللّه سبحانه و تعالى من غضب الرّب الرّحيم. «1» | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
اللَّهُ يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ «11» وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ «12» وَ لَمْ يَكُنْ لَهُمْ مِنْ شُرَكائِهِمْ شُفَعاءُ وَ كانُوا بِشُرَكائِهِمْ كافِرِينَ «13» وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَتَفَرَّقُونَ «14» فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَهُمْ فِي رَوْضَةٍ يُحْبَرُونَ «15» | |||
وَ أَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ لِقاءِ الْآخِرَةِ فَأُولئِكَ فِي الْعَذابِ مُحْضَرُونَ «16» فَسُبْحانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَ حِينَ تُصْبِحُونَ «17» وَ لَهُ الْحَمْدُ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ عَشِيًّا وَ حِينَ تُظْهِرُونَ «18» يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ يُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ كَذلِكَ تُخْرَجُونَ «19» | |||
ترجمه | |||
خدا مى‌آفريند خلق را پس اعاده ميدهد آنرا پس بسوى او رجوع داده ميشويد و روزى كه بر پا شود قيامت نوميد ميشوند گناهكاران و نباشد براى آنها از شريكهاشان شفيعانى و باشند بشريكهاشان كافران | |||
و روز كه بپا ميشود قيامت مردم در آنروز متفرّق ميشوند پس امّا آنانكه ايمان آوردند و كردند كارهاى نيك پس ايشان در بوستانى مسرور كرده ميشوند | |||
و امّا آنها | |||
---- | |||
جلد 4 صفحه 248 | |||
كه كافر شدند و تكذيب كردند آيتهاى ما و ملاقات آخرت را پس آنها در عذاب حاضر كرده شدگانند | |||
پس تنزيه كنيد خدا را هنگاميكه بشب ميرسيد و هنگاميكه صبح ميكنيد | |||
و مر او را است ستايش در آسمانها و زمين و در آخر روز و هنگاميكه به نيمروز در آئيد | |||
بيرون مى‌آورد زنده را از مرده و بيرون مى‌آورد مرده را از زنده و زنده ميكند زمين را بعد از مردنش و اينچنين بيرون آورده ميشويد. | |||
تفسير | |||
خداوند متعال در اين آيات شريفه بيان قدرت و عزّت و عظمت خود را فرموده باين تقريب كه خداوند تمام مردم را بدوا خلق ميفرمايد و بعدا ميميراند و اعاده ميدهد اجزاء متفرّقه هر كس را بصورت اوّل و زنده ميكند پس بمحضر الهى رجوع داده ميشوند براى حساب و حكم و پاداش او و يرجعون بصيغه مغايب نيز قرائت شده و بنابر قرائت مشهوره عدول از غيبت بخطاب شده بمناسبت عدول از ضمير مفرد بجمع و روز كه بر پا شود قيامت كه يكى از اسماء آن ساعت است براى آنكه وقت مقدّر الهى است بت‌پرستان گنه كار با حال يأس و نااميدى و تحيّر در پيشگاه الهى جلّ شأنه واقف خواهند شد و هيچ يك از بتهائيكه اميد بشفاعت آنها داشتند نمى‌توانند از پرستش- كنندگان خودشان دستگيرى كنند لذا اينها هم منكر خدائى و شفاعت و ساير آثار وجودى آنها شوند و بيزارى جويند از آنها در ساحت ربوبى و نيز در آنروز كه روز بى‌نظيرى است و براى اهمّيّتش تكرار شده مردم از يكديگر متفرّق و جدا ميشوند يكدسته كه اهل ايمان باصول دين و مذهبند و بوظائف عملى خود در دنيا قيام نمودند در بوستانى بى نظير در بزرگى و صفا و طراوت و حسن منظر خرّم و خندان و مسرور و خوشحالند بطوريكه آثار فرح در رخسارشان مشهود ميشود و يكدسته كه منكر خدا و روز جزا و مكذّب انبيا و اوصيا بودند با كمال خفّت و خوارى در آتش جهنّم براى عذاب حاضر كرده خواهند شد و هميشه آنجا خواهند بود و غيبتى از آنجا براى آنها نخواهد بود پس اى بندگان خدا تسبيح و تنزيه كنيد او را در وقتى كه شام ميكنيد و صبح مينمائيد و او است مستحقّ حمد و ثنا در آسمانها و زمين و در آخر روز و وقتى كه داخل در ظهر ميشويد كه | |||
---- | |||
جلد 4 صفحه 249 | |||
وقت اوّل و دوم وقت ظهور قدرت و وقت سوم و چهارم وقت بروز نعمت است و بعضى تسبيح در اين اوقات را كنايه از نمازهاى پنجگانه دانسته‌اند كه مشتمل بر تسبيح و تقديس و حمد و ثناى الهى است و حين تمسون را اشاره بنماز مغرب و عشاء گرفته‌اند و حين تصبحون را كنايه از نماز صبح و عشيّا را از نماز عصر و حين تظهرون را اماره براى نماز ظهر قرار داده‌اند و مناسبت تسبيح را با شب و تحميد را با روز ظهور سستى و كسالت در شب و تغيير حالت و تجديد نعمت در روز دانسته‌اند و نماز صبح را چون در تاريكى است از شب شمرده‌اند و بنابراين و عشيّا عطف است بر فى السّموات و الارض يعنى مر او را است حمد در آسمانها و زمين و در وقت عشاء و محتمل است عطف باشد بر حين تصبحون و جمله و له الحمد فى السّموات و الارض معترضه باشد براى بيان حسن تعقّب تسبيح بتحميد و بنابراين اختصاصى براى تسبيح بشب و تحميد بروز نخواهد بود و بنظر حقير محتمل است عشيّا و حين تظهرون اشاره بوقت ناهار و شام باشد و در اينصورت مناسبت آن با حمد و شكر واضح است چنانچه مناسبت تسبيح با اوّل شب كه وقت فراغت از كار و اوّل صبح كه وقت شروع بكار است پوشيده نيست و خداوند بيرون مى‌آورد انسانرا كه زنده و جاندار است از نطفه كه مرده و بى جان است و بعكس و بيرون مى‌آورد مؤمن را از نسل كافر و كافر را از نسل مؤمن چنانچه از ائمّه اطهار عليهم السّلام روايت شده و زنده ميكند زمين را به روئيدن نبات بعد از موات شدنش و همانطور كه نبات از زمين ميرويد مردم در قيامت از قبرها بيرون آورده خواهند شد و تخرجون بصيغه معلوم نيز قرائت شده است و در بعضى از روايات ائمّه اطهار احياء ارض به بيرون آمدن مردانى از آن كه زمين را زنده ميكنند باقامه عدل و اجراء حدّ در آن و نافع‌ترند از نزول چهل روز باران براى آن تفسير و تأويل شده است و اللّه تعالى و اوليائه اعلم بمراده. | |||
---- | |||
جلد 4 صفحه 250 | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ يَوم‌َ تَقُومُ السّاعَةُ يُبلِس‌ُ المُجرِمُون‌َ «12» | |||
و روزي که قيامت قيام ميكند مأيوس | |||
جلد 14 - صفحه 366 | |||
ميشوند گنه‌كاران و بدكرداران. | |||
وَ يَوم‌َ تَقُومُ السّاعَةُ يكي از اسامي قيامت، ساعة است و ساعة يك قسمت از زمان است و به اينکه مناسبت اطلاق يوم هم ميشود و لو مدت آن پنجاه هزار سال باشد که ميفرمايد فِي يَوم‌ٍ كان‌َ مِقدارُه‌ُ خَمسِين‌َ أَلف‌َ سَنَةٍ (سوره معارج آيه 4) و قيام آن به معني بر پا شدن است که تمام خلق اولين و آخرين مبعوث ميشوند و مجتمع مي‌گردند، لذا يوم الجمع يوم البعث، يوم النشور، يوم الحشر، يوم التغابن، يوم النشر، يوم الحسرة و الندامه، يوم الجزاء و غير اينها از اسماء قيامت است. | |||
يُبلِس‌ُ المُجرِمُون‌َ بلس به معني يأس و نااميدي است چنانچه در آيات شريفه اشاره دارد أَخَذناهُم بَغتَةً فَإِذا هُم مُبلِسُون‌َ (سوره انعام آيه 44) و إِن‌َّ المُجرِمِين‌َ فِي عَذاب‌ِ جَهَنَّم‌َ خالِدُون‌َ لا يُفَتَّرُ عَنهُم وَ هُم فِيه‌ِ مُبلِسُون‌َ (سوره زخرف آيه 74 و 75) و شيطان را ابليس گفتند براي اينكه خطاب رسيد باو فَاخرُج مِنها فَإِنَّك‌َ رَجِيم‌ٌ وَ إِن‌َّ عَلَيك‌َ لَعنَتِي إِلي يَوم‌ِ الدِّين‌ِ (سوره حجر آيه 34 و 35 ص آيه 77). | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
] | |||
(آیه 12)- این آیه وضع مجرمان را چنین مجّسم می‌کند: «آن روز که قیامت بر پا می‌شود مجرمان در نومیدی و غم و اندوه فرو می‌روند» (وَ یَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ). | |||
چرا که نه ایمان و عمل صالحی با خود به عرصه محشر آورده‌اند، نه یار و یاوری دارند و نه امکان بازگشت به دنیا و جبران گذشته وجود دارد. | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
| خط ۸۰: | خط ۱۹۷: | ||
[[رده:مجرمیت مکذبان آیات خدا]][[رده:مکذبان آیات خدا در قیامت]][[رده:یأس اخروى مکذبان آیات خدا]][[رده:یأس اخروى بدکاران]][[رده:اندوه در قیامت]][[رده:اهوال قیامت]][[رده:قطع عذر در قیامت]][[رده:نامهاى قیامت]][[رده:ویژگیهاى قیامت]][[رده:یأس در قیامت]][[رده:آثار گناه]][[رده:اندوه اخروى گناهکاران]][[رده:گناهکاران در قیامت]][[رده:یأس اخروى گناهکاران]][[رده:عوامل یأس]] | [[رده:مجرمیت مکذبان آیات خدا]][[رده:مکذبان آیات خدا در قیامت]][[رده:یأس اخروى مکذبان آیات خدا]][[رده:یأس اخروى بدکاران]][[رده:اندوه در قیامت]][[رده:اهوال قیامت]][[رده:قطع عذر در قیامت]][[رده:نامهاى قیامت]][[رده:ویژگیهاى قیامت]][[رده:یأس در قیامت]][[رده:آثار گناه]][[رده:اندوه اخروى گناهکاران]][[رده:گناهکاران در قیامت]][[رده:یأس اخروى گناهکاران]][[رده:عوامل یأس]] | ||
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره الروم ]] | [[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره الروم ]] | ||
{{#seo: | |||
|title=آیه 12 سوره روم | |||
|title_mode=replace | |||
|keywords=آیه 12 سوره روم,روم 12,وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ,مجرمیت مکذبان آیات خدا,مکذبان آیات خدا در قیامت,یأس اخروى مکذبان آیات خدا,یأس اخروى بدکاران,اندوه در قیامت,اهوال قیامت,قطع عذر در قیامت,نامهاى قیامت,ویژگیهاى قیامت,یأس در قیامت,آثار گناه,اندوه اخروى گناهکاران,گناهکاران در قیامت,یأس اخروى گناهکاران,عوامل یأس,آیات قرآن سوره الروم | |||
|description=وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ | |||
|image=Wiki_Logo.png | |||
|image_alt=الکتاب | |||
|site_name=الکتاب | |||
}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۵:۲۷
| کپی متن آیه |
|---|
| وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ |
ترجمه
| الروم ١١ | آیه ١٢ | الروم ١٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یُبْلِسُ»: غمزده و ناامید از نجات و مأیوس از هر چیز و بهت زده می‌شوند (نگا: انعام / ، مؤمنون / ، زخرف / ، روم / ).
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۹، سوره روم
- اشاره به مضامين و غرض سوره مباركه روم
- وجوهى كه در معناى آيه : ((يومئذ يفرح المؤ منون بنصر الله ...)) و ارتباط آن باقبل (غلبت الروم ...) گفته شده است
- اشاره اى در مورد وجه اينكه خداوند خلف وعده نمى كند (لا يخلف الله وعده )
- چند وجه در بيان مفاد آيه : ((يعلمون ظاهرا من الحيوة الدنيا...))
- توضيح مراد از اينكه فرمود: خداوند جهان را جز به ((حق )) و((اجل مسمى )) نيافريد
- دو وجه در معناى آيه : ((ثم كان عاقبة الذين اساؤ ا السوآى ان كذبوا بآيات الله ...))
- نكاتى كه از آيه : ((فسبحان حين تمسون و حين تصبحون وله الحمد...)) استفاده مى شود
- بحث روايتى (نقد رواياتى كه در ذيل آيه : ((غلبت الروم ...)) و شرطبندى با مشركينبر سر غلبه روم نقل شده )
- شرطبندى ابوبكر با مشركين بعد از نزول آيه تحريم قمار بوده است .
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ «12»
و روزى كه قيامت بر پا مى‌شود، تبهكاران نوميد و غمگين مى‌شوند.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ «12»
بعد از آن بيان وقت رجوع را فرمايد:
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ: و روزى كه برپا شود قيامت، يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ:
خاموش و متحير شوند مشركان و كافران مانند خاموشى و تحير كسى كه منقطع
جلد 10 - صفحه 276
باشد از حجت، يا مأيوس شوند از ايراد حجت، يا مأيوس شوند از رحمت الهى يا از اعمال خود.
در كتاب كفاية الموحدين- از حضرت باقر عليه السّلام مروى است كه در وصف مخلدين در جهنم فرمايد كه: بسته مى‌شود بر روى ايشان درهاى جهنم به قسمى كه داخل نشود بر آنها ابدا روح و راحتى، و شنيده نمى‌شود از آنها كلامى مگر شهقه‌اى مانند شهقه بغال و نهقه‌اى مانند نهقه حمار و صدائى مانند صداى سگان، و خارج نشود از آنها هموم و غموم هرگز، و نباشد براى آنها از ملائكه شفيعى و نه از اهل بهشت صديقى، و ابدا رحمتى از جانب خداى تعالى براى ايشان نباشد. استجير باللّه سبحانه و تعالى من غضب الرّب الرّحيم. «1»
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
اللَّهُ يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ «11» وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ «12» وَ لَمْ يَكُنْ لَهُمْ مِنْ شُرَكائِهِمْ شُفَعاءُ وَ كانُوا بِشُرَكائِهِمْ كافِرِينَ «13» وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَتَفَرَّقُونَ «14» فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَهُمْ فِي رَوْضَةٍ يُحْبَرُونَ «15»
وَ أَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ لِقاءِ الْآخِرَةِ فَأُولئِكَ فِي الْعَذابِ مُحْضَرُونَ «16» فَسُبْحانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَ حِينَ تُصْبِحُونَ «17» وَ لَهُ الْحَمْدُ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ عَشِيًّا وَ حِينَ تُظْهِرُونَ «18» يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ يُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ كَذلِكَ تُخْرَجُونَ «19»
ترجمه
خدا مى‌آفريند خلق را پس اعاده ميدهد آنرا پس بسوى او رجوع داده ميشويد و روزى كه بر پا شود قيامت نوميد ميشوند گناهكاران و نباشد براى آنها از شريكهاشان شفيعانى و باشند بشريكهاشان كافران
و روز كه بپا ميشود قيامت مردم در آنروز متفرّق ميشوند پس امّا آنانكه ايمان آوردند و كردند كارهاى نيك پس ايشان در بوستانى مسرور كرده ميشوند
و امّا آنها
جلد 4 صفحه 248
كه كافر شدند و تكذيب كردند آيتهاى ما و ملاقات آخرت را پس آنها در عذاب حاضر كرده شدگانند
پس تنزيه كنيد خدا را هنگاميكه بشب ميرسيد و هنگاميكه صبح ميكنيد
و مر او را است ستايش در آسمانها و زمين و در آخر روز و هنگاميكه به نيمروز در آئيد
بيرون مى‌آورد زنده را از مرده و بيرون مى‌آورد مرده را از زنده و زنده ميكند زمين را بعد از مردنش و اينچنين بيرون آورده ميشويد.
تفسير
خداوند متعال در اين آيات شريفه بيان قدرت و عزّت و عظمت خود را فرموده باين تقريب كه خداوند تمام مردم را بدوا خلق ميفرمايد و بعدا ميميراند و اعاده ميدهد اجزاء متفرّقه هر كس را بصورت اوّل و زنده ميكند پس بمحضر الهى رجوع داده ميشوند براى حساب و حكم و پاداش او و يرجعون بصيغه مغايب نيز قرائت شده و بنابر قرائت مشهوره عدول از غيبت بخطاب شده بمناسبت عدول از ضمير مفرد بجمع و روز كه بر پا شود قيامت كه يكى از اسماء آن ساعت است براى آنكه وقت مقدّر الهى است بت‌پرستان گنه كار با حال يأس و نااميدى و تحيّر در پيشگاه الهى جلّ شأنه واقف خواهند شد و هيچ يك از بتهائيكه اميد بشفاعت آنها داشتند نمى‌توانند از پرستش- كنندگان خودشان دستگيرى كنند لذا اينها هم منكر خدائى و شفاعت و ساير آثار وجودى آنها شوند و بيزارى جويند از آنها در ساحت ربوبى و نيز در آنروز كه روز بى‌نظيرى است و براى اهمّيّتش تكرار شده مردم از يكديگر متفرّق و جدا ميشوند يكدسته كه اهل ايمان باصول دين و مذهبند و بوظائف عملى خود در دنيا قيام نمودند در بوستانى بى نظير در بزرگى و صفا و طراوت و حسن منظر خرّم و خندان و مسرور و خوشحالند بطوريكه آثار فرح در رخسارشان مشهود ميشود و يكدسته كه منكر خدا و روز جزا و مكذّب انبيا و اوصيا بودند با كمال خفّت و خوارى در آتش جهنّم براى عذاب حاضر كرده خواهند شد و هميشه آنجا خواهند بود و غيبتى از آنجا براى آنها نخواهد بود پس اى بندگان خدا تسبيح و تنزيه كنيد او را در وقتى كه شام ميكنيد و صبح مينمائيد و او است مستحقّ حمد و ثنا در آسمانها و زمين و در آخر روز و وقتى كه داخل در ظهر ميشويد كه
جلد 4 صفحه 249
وقت اوّل و دوم وقت ظهور قدرت و وقت سوم و چهارم وقت بروز نعمت است و بعضى تسبيح در اين اوقات را كنايه از نمازهاى پنجگانه دانسته‌اند كه مشتمل بر تسبيح و تقديس و حمد و ثناى الهى است و حين تمسون را اشاره بنماز مغرب و عشاء گرفته‌اند و حين تصبحون را كنايه از نماز صبح و عشيّا را از نماز عصر و حين تظهرون را اماره براى نماز ظهر قرار داده‌اند و مناسبت تسبيح را با شب و تحميد را با روز ظهور سستى و كسالت در شب و تغيير حالت و تجديد نعمت در روز دانسته‌اند و نماز صبح را چون در تاريكى است از شب شمرده‌اند و بنابراين و عشيّا عطف است بر فى السّموات و الارض يعنى مر او را است حمد در آسمانها و زمين و در وقت عشاء و محتمل است عطف باشد بر حين تصبحون و جمله و له الحمد فى السّموات و الارض معترضه باشد براى بيان حسن تعقّب تسبيح بتحميد و بنابراين اختصاصى براى تسبيح بشب و تحميد بروز نخواهد بود و بنظر حقير محتمل است عشيّا و حين تظهرون اشاره بوقت ناهار و شام باشد و در اينصورت مناسبت آن با حمد و شكر واضح است چنانچه مناسبت تسبيح با اوّل شب كه وقت فراغت از كار و اوّل صبح كه وقت شروع بكار است پوشيده نيست و خداوند بيرون مى‌آورد انسانرا كه زنده و جاندار است از نطفه كه مرده و بى جان است و بعكس و بيرون مى‌آورد مؤمن را از نسل كافر و كافر را از نسل مؤمن چنانچه از ائمّه اطهار عليهم السّلام روايت شده و زنده ميكند زمين را به روئيدن نبات بعد از موات شدنش و همانطور كه نبات از زمين ميرويد مردم در قيامت از قبرها بيرون آورده خواهند شد و تخرجون بصيغه معلوم نيز قرائت شده است و در بعضى از روايات ائمّه اطهار احياء ارض به بيرون آمدن مردانى از آن كه زمين را زنده ميكنند باقامه عدل و اجراء حدّ در آن و نافع‌ترند از نزول چهل روز باران براى آن تفسير و تأويل شده است و اللّه تعالى و اوليائه اعلم بمراده.
جلد 4 صفحه 250
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ يَوم‌َ تَقُومُ السّاعَةُ يُبلِس‌ُ المُجرِمُون‌َ «12»
و روزي که قيامت قيام ميكند مأيوس
جلد 14 - صفحه 366
ميشوند گنه‌كاران و بدكرداران.
وَ يَوم‌َ تَقُومُ السّاعَةُ يكي از اسامي قيامت، ساعة است و ساعة يك قسمت از زمان است و به اينکه مناسبت اطلاق يوم هم ميشود و لو مدت آن پنجاه هزار سال باشد که ميفرمايد فِي يَوم‌ٍ كان‌َ مِقدارُه‌ُ خَمسِين‌َ أَلف‌َ سَنَةٍ (سوره معارج آيه 4) و قيام آن به معني بر پا شدن است که تمام خلق اولين و آخرين مبعوث ميشوند و مجتمع مي‌گردند، لذا يوم الجمع يوم البعث، يوم النشور، يوم الحشر، يوم التغابن، يوم النشر، يوم الحسرة و الندامه، يوم الجزاء و غير اينها از اسماء قيامت است.
يُبلِس‌ُ المُجرِمُون‌َ بلس به معني يأس و نااميدي است چنانچه در آيات شريفه اشاره دارد أَخَذناهُم بَغتَةً فَإِذا هُم مُبلِسُون‌َ (سوره انعام آيه 44) و إِن‌َّ المُجرِمِين‌َ فِي عَذاب‌ِ جَهَنَّم‌َ خالِدُون‌َ لا يُفَتَّرُ عَنهُم وَ هُم فِيه‌ِ مُبلِسُون‌َ (سوره زخرف آيه 74 و 75) و شيطان را ابليس گفتند براي اينكه خطاب رسيد باو فَاخرُج مِنها فَإِنَّك‌َ رَجِيم‌ٌ وَ إِن‌َّ عَلَيك‌َ لَعنَتِي إِلي يَوم‌ِ الدِّين‌ِ (سوره حجر آيه 34 و 35 ص آيه 77).
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 12)- این آیه وضع مجرمان را چنین مجّسم می‌کند: «آن روز که قیامت بر پا می‌شود مجرمان در نومیدی و غم و اندوه فرو می‌روند» (وَ یَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ).
چرا که نه ایمان و عمل صالحی با خود به عرصه محشر آورده‌اند، نه یار و یاوری دارند و نه امکان بازگشت به دنیا و جبران گذشته وجود دارد.
نکات آیه
۱ - مجرمان، در روز برپایى قیامت، اندوهگین و ناامیدند. (و یوم تقوم الساعة یبلس المجرمون) «إبلاس» در لغت، اندوهِ ناشى از شدت سختى (مفردات راغب) و نیز به معناى یأس است (لسان العرب).
۲ - قیامت، روزى سخت و هولناک است. (و یوم تقوم الساعة یبلس المجرمون) احتمال دارد که اندوه و ناامیدى مجرمان و یا قطع شدن عذرها و حجت هاى آنان در روز قیامت، به جهت نکته یاد شده باشد.
۳ - جرم و گناه، عامل ناامیدى انسان، در قیامت است. (و یوم تقوم الساعة یبلس المجرمون)
۴ - «الساعة» از نام هاى قیامت است. (و یوم تقوم الساعة)
۵ - عذرها و حجت هاى مجرمان و تبهکاران، در روز قیامت، قطع مى شود. (و یوم تقوم الساعة یبلس المجرمون) گفته شده که معناى «إبلاس»، سکوت و قطع شدن حجت است (مفردات راغب).
۶ - تکذیب کنندگان آیات الهى، مردمانى مجرم و تبهکارند. ثمّ کان عقبة الذین أسئوا السوأى أن کذّبوا بأیت اللّه ... و یوم تقوم الساعة یبلس المجرمون احتمال دارد که «ال» در «المجرمون» عهد بوده و مراد از آن، «الذین أسائوا السوأى» باشد. این، از باب وضعِ اسم ظاهر به جاى ضمیر به جهت ذکر صفت دیگرى براى آنان است.
۷ - بدکارانِ دروغ انگارِ آیات الهى، در روز قیامت، ناامید و اندوه ناک اند. ثمّ کان عقبة الذین أسئوا السوأى أن کذّبوا بأیت اللّه ... و یوم تقوم الساعة یبلس المجرمون
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: مجرمیت مکذبان آیات خدا ۶; مکذبان آیات خدا در قیامت ۷; یأس اخروى مکذبان آیات خدا ۷
- بدکاران: یأس اخروى بدکاران ۷
- الساعة :۴
- قیامت: اندوه در قیامت ۷; اهوال قیامت ۲; قطع عذر در قیامت ۵; نامهاى قیامت ۴; ویژگیهاى قیامت ۲; یأس در قیامت ۳، ۷
- گناه: آثار گناه ۳
- گناهکاران: اندوه اخروى گناهکاران ۱; گناهکاران در قیامت ۱، ۵; یأس اخروى گناهکاران ۱
- مجرمان :۶
- یأس: عوامل یأس ۳
منابع
