يُسْتَعْتَبُون

آیات شامل این کلمه

از مادّه «اِسْتَعتاب» در اصل از «عتاب» گرفته شده است که: به معناى ملامت کردن و اظهار خشونت با دیگرى است. بنابراین «استعتاب» مفهومش این است که: شخص گنهکار از صاحب حق، طلب عتاب کند، یعنى خود را در برابر سرزنشهاى او قرار مى دهد تا خشم صاحب حق فرو بنشیند و رضایت بدهد. به همین دلیل بعضى «استعتاب» را به معناى «استرضاء» یعنى «رضایت طلبیدن» و تقاضاى عفو گرفته اند، در حالى که حقیقت مفهوم آن رضایت طلبیدن نیست، بلکه لازمه مفهوم آن است.

و هنگامى که به «باب افعال» برده مى شود به معناى زائل کردن و صرف نظر از سرزنش است.

در «لسان العرب»، تصریح شده است: معناى باب «استفعال» آن نیز همچون باب «افعال» است، لذا این تعبیر در موارد «استرضاء» یعنى رضایت طلبیدن و توبه کردن نیز به کار مى رود، و در سوره «روم» به همین معنا آمده است، یعنى در قیامت، آنها توانایى بر «توبه و جلب رضایت» پروردگار ندارند.

ریشه کلمه

• عتب‌ (۵ بار)

قاموس قرآن

بضم (ع) رضايت. در مجمع ذيل آيه 24 فصّلت فرموده: عتبى به معنى رضا و استعتاب به معنى استرضا و اعتاب به معنی راضی کردن است. اصل اعتاب در نزد عرب اصلاح كردن پوست است و بطور استعاره در طلب عاطفه و اعاده الفت بكار رفته است. در قاموس و اقرب عتبى را رضايت گفته و كلام جوهرى نيز چنين است. [فصّلت:24]. يعنى اگر رضايت جويند كه خداوند از آنها راضى شود به رضايت جواب داده نشوند یعنی قولشان در استرضا مقبول نشود [نحل:84]. به كافران اجازه سخن گفتن داده نشود و نه از آنها استرضاء خواسته شود كه از خدا رضايت جويند در مجمع فرموده: يعنى از آنها خواسته نشود كه با كّف از معاصى خدا را از خويش راضى كنند. در اقرب آمده: «اِسْتَعْتَبْةُ فُاَعْتَبَنى» از او رضايت خواستم از من راضى شد. در نهج البلاغه نامه اول درباره عثمان فرموده: «اُكْثِرُ اِسْتِعْتابَهُ وَ اُقِلُّ عِتابَهُ» من بيشتر رضايت او را ميجستم و كم ملامتش مى‏كردم. الفاظ ديگر اين مادّه از قبيل عتب و عتاب و عتبه معانى ديگرى دارد كه در قرآن مجيد نيامده است.

کلمات نزدیک مکانی

وَ لا هُم رَب الّذِين ظَلَمُوا فَلِلّه إِذَا الْحَمْد لَقَد رَأَى ضَرَبْنَا السّمَاوَات لِلنّاس فِي مِنْهَا مَعْذِرَتُهُم کَفَرُوا هٰذَا الْعَذَاب يُخْرَجُون لِلّذِين يُؤْذَن الْأَرْض الْقُرْآن فَلا فَالْيَوْم مِن يُخَفّف يَنْفَع ثُم الدّنْيَا فَيَوْمَئِذ شَهِيدا الْحَيَاة

تکرار در هر سال نزول

در حال بارگیری...