روایت:من لايحضره الفقيه جلد ۴ ش ۳۰۵

آدرس: من لا يحضره الفقيه، جلد ۴، كِتَابُ الدِّيَات

و روي ابن محبوب عن علي بن رياب عن ابي الورد قال :

سَأَلْتُ‏ أَبَا جَعْفَرٍ ع‏ عَنْ رَجُلٍ قَتَلَ عَبْداً خَطَأً قَالَ عَلَيْهِ قِيمَتُهُ وَ لاَ يُجَاوَزُ بِقِيمَتِهِ عَشَرَةَ آلاَفِ دِرْهَمٍ قُلْتُ وَ مَنْ يُقَوِّمُهُ وَ هُوَ مَيِّتٌ قَالَ إِنْ كَانَ لِمَوْلاَهُ شُهُودٌ أَنَّ قِيمَتَهُ يَوْمَ قَتَلَهُ كَذَا وَ كَذَا أُخِذَ بِهَا قَاتِلُهُ وَ إِنْ لَمْ يَكُنْ لِمَوْلاَهُ شُهُودٌ كَانَتِ اَلْقِيمَةُ عَلَى اَلَّذِي قَتَلَهُ مَعَ يَمِينِهِ يَشْهَدُ أَرْبَعَ مَرَّاتٍ بِاللَّهِ مَا لَهُ قِيمَةٌ أَكْثَرَ مِمَّا قَوَّمْتُهُ وَ إِنْ أَبَى أَنْ يَحْلِفَ وَ رَدَّ اَلْيَمِينَ عَلَى اَلْمَوْلَى أُعْطِيَ اَلْمَوْلَى مَا حَلَفَ عَلَيْهِ وَ لاَ يُجَاوَزُ بِقِيمَتِهِ عَشَرَةَ آلاَفِ دِرْهَمٍ قَالَ وَ إِنْ كَانَ اَلْعَبْدُ مُؤْمِناً فَقَتَلَهُ عَمْداً أُغْرِمَ قِيمَتَهُ وَ أَعْتَقَ رَقَبَةً وَ صَامَ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ‏ وَ أَطْعَمَ سِتِّينَ مِسْكِيناً وَ تَابَ إِلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏

ترجمه

‏محمد جواد غفارى, من لا يحضره الفقيه - جلد ۵ - ترجمه على اكبر و محمد جواد غفارى و صدر بلاغى, ۵۱۰

ابو الورد گويد: از امام باقر عليه السّلام پرسيدم مردى برده‏اى را از روى خطا كشته است حكم چيست؟ فرمود: قيمت غلام را بايد بپردازد، و از ده هزار درهم نبايد تجاوز كند، عرضكردم او را چه كسى قيمت كند در حالى كه مرده است؟فرمود: اگر صاحبش شهودى دارد كه روز قتل قيمتش چه مبلغى بوده، همان مقدار قاتلش مديون است، و چنانچه مولايش چنين شهودى نداشت، قيمت را قاتل تعيين كند و سوگند ياد كند و چهار بار شهادت دهد كه به خدا قيمت او بيش از اين نبود كه من قيمت گذاردم، و اگر از ياد كردن سوگند سر باز زد و قسم را بعهده مولا نهاد وى‏ سوگند ياد كند كه قيمت آن چه مبلغى بود و حقّ ندارد از ده هزار درهم تجاوز كند، و اگر عبد مسلمان بوده و او وى را بخطا كشته است قيمت او را مى‏پردازد و غلامى ديگر آزاد مى‏كند و دو ماه پى در پى هم روزه ميگيرد، و شصت مسكين را هم إطعام مى‏كند، و بسوى خداوند عزّ و جلّ هم توبه مى‏نمايد (يعنى طلب آمرزش مى‏كند از خطائى كه از وى سرزده است).