نمایش مبدأ برای الإسراء ٨٤

{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::قُل|قُلْ‌]] [[کلمه غیر ربط::قُل| ]] [[شامل این ریشه::قول‌| ]][[ریشه غیر ربط::قول‌| ]][[شامل این کلمه::کُل|کُلٌ‌]] [[شامل این ریشه::کلل‌| ]][[شامل این کلمه::يَعْمَل|يَعْمَلُ‌]] [[کلمه غیر ربط::يَعْمَل| ]] [[شامل این ریشه::عمل‌| ]][[ریشه غیر ربط::عمل‌| ]][[شامل این کلمه::عَلَى|عَلَى‌]] [[شامل این ریشه::على‌| ]][[شامل این کلمه::شَاکِلَتِه|شَاکِلَتِهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::شَاکِلَتِه| ]] [[شامل این ریشه::شکل‌| ]][[ریشه غیر ربط::شکل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این کلمه::فَرَبّکُم|فَرَبُّکُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَرَبّکُم| ]] [[شامل این ریشه::ربب‌| ]][[ریشه غیر ربط::ربب‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::کم‌| ]][[ریشه غیر ربط::کم‌| ]][[شامل این کلمه::أَعْلَم|أَعْلَمُ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَعْلَم| ]] [[شامل این ریشه::علم‌| ]][[ریشه غیر ربط::علم‌| ]][[شامل این کلمه::بِمَن|بِمَنْ‌]] [[کلمه غیر ربط::بِمَن| ]] [[شامل این ریشه::ب‌| ]][[ریشه غیر ربط::ب‌| ]][[شامل این ریشه::من‌| ]][[ریشه غیر ربط::من‌| ]][[شامل این کلمه::هُو|هُوَ]] [[شامل این ریشه::هو| ]][[شامل این کلمه::أَهْدَى|أَهْدَى‌]] [[کلمه غیر ربط::أَهْدَى| ]] [[شامل این ریشه::هدى‌| ]][[ریشه غیر ربط::هدى‌| ]][[شامل این کلمه::سَبِيلا|سَبِيلاً]] [[کلمه غیر ربط::سَبِيلا| ]] [[شامل این ریشه::سبل‌| ]][[ریشه غیر ربط::سبل‌| ]]'''}}
{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed"
	  !کپی متن آیه
|-
|قُلْ‌ کُلٌ‌ يَعْمَلُ‌ عَلَى‌ شَاکِلَتِهِ‌ فَرَبُّکُمْ‌ أَعْلَمُ‌ بِمَنْ‌ هُوَ أَهْدَى‌ سَبِيلاً
|}
'''ترجمه '''
<tabber>
مکارم شیرازی=بگو: «هر کس طبق روش (و خلق و خوی) خود عمل می‌کند؛ و پروردگارتان کسانی را که راهشان نیکوتر است، بهتر می‌شناسد.»
|-|بهرامپور=|بگو: هر كس بر حسب ساختار روحى خود عمل مى‌كند، و پروردگار شما بهتر مى‌داند چه كسى راه يافته‌تر است
|-|فولادوند=بگو: «هر كس بر حسب ساختار [روانى و بدنى‌] خود عمل مى‌كند، و پروردگار شما به هر كه راه‌يافته‌تر باشد داناتر است.»
|-|الهی قمشه‌ای=بگو که هر کس بر حسب ذات و طبیعت خود عملی انجام خواهد داد، و خدای شما به آن که راهیافته‌تر است (از همه کس) آگاهتر است.
|-|انصاریان=بگو: هر کس بر پایه خلق و خوی و عادت های اکتسابی خود عمل می کند، پس پروردگارتان به کسی که راه یافته تر است، داناتر است.
|-|آیتی=بگو: هر كس به طريقه خويش عمل مى‌كند و پروردگار تو بهتر مى‌داند كه كدام يك به هدايت نزديك‌تر است.
|-|خرمشاهی=بگو هر کس فراخور خویش عمل می‌کند، و پروردگارتان داناتر است که چه کسی رهیافته‌تر است‌
|-|مجتبوی=بگو: هر كس فرا خور سرشت و عادت و روش خويش كار مى‌كند، و پروردگار شما داناتر است به آن كه راه يافته‌تر است.
|-|خرمدل=بگو: هر کسی برابر روش خود کار می‌کند (و طریقه‌ی خویش را در پیش می‌گیرد) و پروردگارتان بهتر (از همگان) می‌داند که چه کسی راهش درست‌تر (از راه دیگری بوده و راسترو کدام و گمراه کدام) است. 
|-|صادقی تهرانی=بگو: «هر کس بر حسب ساختار (اختیاریِ) خود عمل می‌کند. پس پروردگارتان به هر که راه یافته‌تر باشد (از همگان) داناتر است.‌»
|-|معزی=بگو هر کدام عمل می‌کند بر راه و روش خویش پس پروردگار شما داناتر است بدانکه او رهبرنده‌تر است در راه‌
|-|english=<div id="qenag">Say, “Each does according to his disposition. Your Lord knows best who is better guided in the way.”</div>
|-|</tabber>
<div class="audiotable"> 
 <div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/017084.mp3"></sound></div>
 <div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/017084.mp3"></sound></div>
</div>
{{آيه | سوره = سوره الإسراء | نزول = [[نازل شده در سال::9|٩ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::84|٨٤]] | قبلی = الإسراء ٨٣ | بعدی = الإسراء ٨٥  | کلمه = [[تعداد کلمات::11|١١]] | حرف =  }}
===معنی کلمات و عبارات===
«شَاکِلَة»: طریقه و شیوه. رویّه و روش. هرگونه عادت و مکتب و مذهبی که به انسان جهت می‌دهد.

__TOC__

=== آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک) === 
<div id='arabicrel'>
[[هود ١٢١ | وَ قُلْ‌ لِلَّذِينَ‌ لاَ يُؤْمِنُونَ‌...]] (۲) 

[[هود ١٢٢ | وَ انْتَظِرُوا إِنَّا مُنْتَظِرُونَ‌]] (۰)  
</div>

== تفسیر ==
<tabber>
المیزان=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۰#link164 | آيات ۸۲ - ۱۰۰ سوره إسراء]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۰#link165 | وجه اين كه قرآن براى مؤمنان، «شفاء» و «رحمت» ناميده شده است]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۰#link166 | توضيح اين كه: قرآن، ظالمان را، جز زيان نمى افزايد]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۱#link168 | بيان حال انسان عادى دلبسته به اسباب ظاهرى]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۱#link169 | بحثى فلسفى: (پیرامون شرور)]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۱#link170 | تقسيمات کلی امور جهان]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۱#link173 | معناى این که: «هر کس بر اساس شاکلۀ خود، عمل می کند»]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۱#link175 | بيان اين كه: «سعادت» و «شقاوت»، از آثار اعتقادات و اعمال انسان مى باشد]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۱#link178 | نقد سخن فخر رازى، پيرامون آيه: «قُل كُلٌّ يَعمَلُ عَلَى شَاكِلَتِهِ»]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۱#link179 | بحث فلسفى: (رابطه ذاتى بين فعل و علت فاعلى)]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۲#link181 | معناى این که فرمود «روح، از امر خداست»]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۲#link182 | موارد استعمال كلمۀ «روح»، در آيات قرآن مجيد]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۲#link184 | تحدّى همۀ انس و جنّ، برای آوردن مثل قرآن، با تمامی خصوصیات آن]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۲#link185 | مشروط كردن مشركان، ايمان خود را به معجزاتى غريب و ناممكن!]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۲#link186 | تحقق بخشيدن به پيشنهاد مشركان، در شأن پيامبر «ص» نيست]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۲#link187 | گفتار بعضى مفسران در ارتباط با دو كلمۀ «بَشَراً» و «رَسُولاً»، در آيه شریفه]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۳#link188 | تقرير و توضيح برهانی بر نبوت عامّه و اثبات آن]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۳#link189 | توضيح برهانى عقلى بر اين كه تحمل وحى، خاص انبياء الهى است]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۳#link191 | چون دليل و برهان نتيجه نبخشيد، گواهى را به خدا واگذار]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۳#link192 | معناى جمله: «قَادِرٌ عَلَى أن يَخلُقَ مِثلَهُم»]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۳#link193 | بيان اين كه: انسان مبعوث در قيامت، عين انسان دنيايى است، نه مانند او]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۳#link194 | بحث روايتى]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۲۳#link196 | چند روايت درباره شأن نزول آيه: «يَسئَلُونَكَ عَنِ الرُّوح...»]]

}}
|-|نمونه=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۲_بخش۵۴#link101 | &nbsp;&nbsp;آيه ۸۳ ـ ۸۴]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۲_بخش۵۴#link102 | &nbsp;&nbsp; تفسير: ]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۲_بخش۵۴#link103 | &nbsp;&nbsp; نكته ها: ]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۲_بخش۵۴#link104 | &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;۱ - غرور و ياس دو بيمارى خطرناك اخلاقى]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۲_بخش۵۵#link105 | &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;۲ - شاكلة چيست ؟!]]

}}
|-| تفسیر نور=

===تفسیر نور (محسن قرائتی)===

{{ نمایش فشرده تفسیر|
قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلى‌ شاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدى‌ سَبِيلًا «84»

بگو: هر كس بر ساختار و خُلق و خوى خويش عمل مى‌كند، پس پروردگارتان داناتر است به كسى كه به هدايت نزديك‌تر است.

===نکته ها=== 

امام صادق عليه السلام در بحث از نيّت واينكه نيّت از عمل بهتر است، اين آيه‌را تلاوت فرمود. «1»

«شاكله»، به معناى ساختار و بافت روحى انسان است كه در اثر وراثت و تربيت و فرهنگ‌

----

«1». تفسير نورالثقلين.

جلد 5 - صفحه 112

اجتماعى براى انسان پيدا مى‌شود. بعضى «شاكله» را به معناى فطرت گرفته‌اند، در حالى كه فطرت‌ها يكدست و ثابت است و آنچه در انسان‌ها متفاوت است، انگيزه‌ها، خلق و خوى، عادات و بافت فكرى و خانوادگى افراد است و عمل هر كس هم در گرو آنهاست. «1»

===پیام ها===

1- رفتار انسان برگرفته از شخصيّت فكرى و روحى و اخلاقى اوست. «يَعْمَلُ عَلى‌ شاكِلَتِهِ» (از كوزه همان برون تراود كه در اوست.)

2- چون رفتارها ريشه در حالات و عادات دارد، بايد از انگيزه‌ها و خوگرفتن‌هاى نابجا پرهيز كرد تا اعمال نابجا به صورت ملكه در نيايد. «كُلٌّ يَعْمَلُ عَلى‌ شاكِلَتِهِ»

3- راههاى هدايت نيز درجات و سلسله مراتب دارد. «أَهْدى‌»

4- هر كس نيّت بهترى داشته باشد، به هدايت نزديك‌تر است. «أَهْدى‌ سَبِيلًا»
}}

|-|
اثنی عشری=

===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)===

{{نمایش فشرده تفسیر|


قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلى‌ شاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدى‌ سَبِيلاً (84)

قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلى‌ شاكِلَتِهِ‌: بگو اى پيغمبر هر كس عمل مى‌كند بر طريقه كه مشاكل حال او باشد از خير و شر و هدايت و ضلالت و كفران و شكران، يعنى كافر در نعمت، اعراض، و در محنت يأس دارد. و مؤمن در سرّاء

جلد 7 - صفحه 433

سپاسدارى، و در ضرّاء شكيبائى دارد. و گفته‌اند: شاكله طبيعت است، يا عادت، يا سنّت يا دين، يا مقدار قوت و طاقت. و معنى همه راجع است به آنكه هر كس آن كند كه از او سزد. فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدى‌ سَبِيلًا: پس پروردگار شما داناتر است به آنكس كه او راه يافته‌تر است و به صواب نزديكتر، يا نيكوتر از جهت دين و مذهب.


}}
|-|
روان جاوید=
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)===
{{نمایش فشرده تفسیر|
وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ لا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلاَّ خَساراً (82) وَ إِذا أَنْعَمْنا عَلَى الْإِنْسانِ أَعْرَضَ وَ نَأى‌ بِجانِبِهِ وَ إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ كانَ يَؤُساً (83) قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلى‌ شاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدى‌ سَبِيلاً (84)

ترجمه‌

و نازل مينمائيم از قرآن چيزى را كه آن شفاء و رحمت است براى گروندگان و نمى‌افزايد ستمكاران را جز زيان‌

و چون نعمت دهيم بر انسان روى گرداند و دور شود و پهلو تهى كند و چون برسد او را شرّ باشد نااميد

بگو هر كس كار ميكند مانند فطرت خود پس پروردگار شما داناتر است بآنكه او راه يافته‌تر است براه.

تفسير

خداوند كريم نازل فرموده است در قرآن مجيد آنچه را موجب‌

----

جلد 3 صفحه 384

شفاء امراض باطنى و ظاهرى و روحى و جسمى است از حيث لفظ و معنى و در صافى فرموده در معانى آن شفاء ارواح است و در الفاظ آن شفاء ابدان و بنظر حقير در هر دو شفاء هر دو است چون در توجّه بمعانى آن شفاء امراض روحى از قبيل جهل و شك و حيرت و ضلالت است و در عمل باحكام آن سلامتى از امراض باطنى و ظاهرى است و در استشفاء بالفاظ آن بهبودى از تمام آلام و اسقام است چنانچه از امام صادق عليه السّلام روايت شده كه شفاء فقط در علم قرآن است چون خداوند فرموده نازل ميكنيم در قرآن آنچه شفاء و رحمت است براى اهلش و شكّى در آن نيست و اهل قرآن ائمه هدايند كه خداوند در باره ايشان فرموده ما آنها را برگزيديم از بندگان خود و وارث كتاب فرموديم و نيز از آنحضرت مروى است كه هيچ كس بدردى و مرضى مبتلا نشود كه با نيت خالص دست بجاى درد و مرض بگذارد و اين آيه را بخواند تا آخر مگر آنكه شفا يابد هر درد و مرضى باشد و دليل بر اين خود اين آيه است و بنابراين اگر كسى مبتلا بمرض بخل و حسد و كينه باشد و دست بقلب خود بگذارد و بخواند شفاء يابد انشاء اللّه تعالى و نيز نازل فرموده است خداوند در قرآن آنچه را موجب رحمت و نعمت و مغفرت است براى اهل ايمان بآن نه كفّار چون كسيكه منكر قرآن شود ظلم بخود نموده كه خويش را از منافع دنيوى و اخروى عمل بآن محروم كرده و بسبب كفر و كفران بر خسران و زيان خود افزوده كه بعذاب ابدى گرفتار شده و اين بمقتضاى طبع و خوى بد انسان است كه چون خداوند نعمت و ثروت و مكنت و عزّت و عظمت باو عنايت فرمايد روى گرداند و پهلو تهى كند از قبول آن مانند رو گرداندن كفّار از پيغمبر اكرم كه بزرگترين نعمت خداوند بود براى آنها در دنيا و آخرت و چون دچار سختى و گرفتارى و بلا و مرض شود از روح و رحمت الهى مأيوس باشد و هيچ گاه روى نياز بدرگاه كريم كار ساز نياورد و توبه و انا به ننمايد و لذا در آيه اخيره به پيغمبر اكرم دستور داده شده كه بآنها بفرمايد هر يك از مؤمن و كافر بر حسب نيت و طبع و ساختمان و عادت خوب و بد خودكار ميكند و خداوند از هر كس بسرائر و ضمائر خلق آگاه‌تر است و آنها را بپاداش اعمالشان خواهد رسانيد در كافى از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه فرمود نيت‌

----

جلد 3 صفحه 385

بالاتر است از عمل آگاه باشيد كه نيت همان عمل است و اين آيه را تلاوت فرمود و نيز در آنكتاب و عياشى ره از آنحضرت نقل نموده كه اهل آتش هميشه در آن بمانند براى آنكه قصدشان آنستكه اگر هميشه در دنيا باشند گناه كنند و اهل بهشت هميشه در آن بمانند براى آنكه قصدشان آنستكه اگر هميشه در دنيا بمانند ثواب كنند پس هر دو دسته براى نيت بد و خوبشان مخلّدند و اين آيه را تلاوت فرمود «از كوزه برون همان تراود كه در او است» و شاكله بر مشاكل حال و طبيعت و خليقت و سريرت و طريقت و عادت و نيّت اطلاق ميشود و در اينجا همه معانى مناسب است و اللّه و اوليائه اعلم خداوند هم با ما بمقتضاى عادت و رويّه و طريقه خود كه جود و عفو و احسان است عمل خواهد فرمود انشاء اللّه تعالى و كلمه سبيلا ظاهرا تميز است و براى تأكيد ذكر شده يعنى پروردگار شما داناتر است بحال كسيكه راه يافته‌تر است از جهت راه يعنى راهش راست‌تر و دينش بهتر و ثوابش زيادتر است ..
}}
|-|
اطیب البیان=
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)===
{{نمایش فشرده تفسیر|
قُل‌ كُل‌ٌّ يَعمَل‌ُ عَلي‌ شاكِلَتِه‌ِ فَرَبُّكُم‌ أَعلَم‌ُ بِمَن‌ هُوَ أَهدي‌ سَبِيلاً (84)

بفرما ‌که‌ ‌هر‌ فردي‌ عمل‌ ميكند ‌بر‌ طريقه‌ و عادت‌ و طبيعة و خليقة ‌خود‌ و سليقه‌ ‌خود‌ ‌که‌ صواب‌ و حق‌ ميپندارد ‌پس‌ پروردگار ‌شما‌ داناتر ‌است‌ بكساني‌ ‌که‌ طريقه‌ ‌آنها‌ بهتر ‌است‌ و بهدايت‌ نزديكتر ‌است‌ قُل‌ كُل‌ٌّ يَعمَل‌ُ عَلي‌ شاكِلَتِه‌ِ اموري‌ ‌که‌ ‌از‌

جلد 12 - صفحه 300

اسباب‌ و مقتضيات‌ افعال‌ و عادات‌ ‌است‌ بسيار ‌است‌.

اول‌ نطفه‌ ‌که‌ ‌اگر‌ پاك‌ ‌باشد‌ توفيق‌ اعمال‌ خير پيدا ميكند و ‌اگر‌ خراب‌ ‌باشد‌ اعمال‌ شر.

(نطفه پاك‌ ببايد ‌که‌ شود قابل‌ فيض‌ ||  و رنه‌ ‌هر‌ سنگ‌ و گلي‌ لؤلؤ مرجان‌ نشود)

دوم‌ لقمه‌ حرام‌ ‌در‌ حال‌ نطفه‌ و ‌در‌ حال‌ حمل‌ و ‌در‌ حال‌ ارضاع‌ و سپس‌ ‌در‌ زندگاني‌ دنيوي‌.

سيم‌ پدر و مادر و استاد و معلّم‌ ‌اگر‌ خوب‌ باشند طفل‌ خوب‌ ميشود و ‌اگر‌ بد باشند بد ميشود.

چهارم‌ رفقاء ‌که‌

«‌هم‌ نشين‌ تو ‌از‌ تو ‌به‌ بايد ||  ‌تا‌ ترا عقل‌ و دين‌ بيفزايد»

«المرء ‌مع‌ جليسه‌» «المجالسة مؤثرة».

پنجم‌ اخلاق‌ حسنه‌ و اخلاق‌ سيئه‌ سخاوت‌ بخل‌ كبر تواضع‌ حسد و نصح‌ و هكذا ششم‌ عادات‌ ‌که‌ بهر طريقه‌ و عملي‌ عادت‌ كرد تغيير ‌آن‌ مشكل‌ ‌است‌.

هفتم‌ دوره‌ و زمان‌ و مملكت‌ ‌که‌ ميگويند (خواهي‌ نشوي‌ رسوا همرنگ‌ جماعت‌ شو) و ‌غير‌ اينها و لكن‌ تمام‌ بنحو اقتضاء ‌است‌ علية ندارد قابل‌ تغيير هست‌ فَرَبُّكُم‌ أَعلَم‌ُ بِمَن‌ هُوَ أَهدي‌ سَبِيلًا ‌هر‌ كسي‌ ميگويد مشي‌ ‌من‌ صحيح‌ و حق‌ ‌است‌ و ‌غير‌ ‌آن‌ باطل‌ و فاسد ‌است‌ يهودي‌ نصراني‌ مشرك‌ مخالف‌، مؤمن‌، كافر، عادل‌، فاسق‌ و لكن‌ خداوند ‌که‌ عالم‌ بظاهر و باطن‌ ‌است‌ و خوب‌ و بد ‌را‌ ميداند ‌او‌ داناتر ‌است‌ بكساني‌ ‌که‌ بطريقه‌ حقه‌ مشي‌ ميكنند و بهترين‌ راه‌ ‌را‌ اتخاذ كردند و ‌آن‌ طريقه‌ايست‌ ‌که‌ ‌خود‌ بتوسط انبياء تعيين‌ فرموده‌.
}}
|-|
برگزیده تفسیر نمونه=

===برگزیده تفسیر نمونه===
{{نمایش فشرده تفسیر|
]

(آیه 84)- در این آیه روی سخن را به پیامبر صلّی اللّه علیه و آله کرده، می‌فرماید: «بگو: هر کس بر طبق روش و خلق و خوی خود عمل می‌کند» (قُلْ کُلٌّ یَعْمَلُ عَلی شاکِلَتِهِ).

مؤمنانی که از آیات قرآن، شفا می‌طلبند و رحمت کسب می‌کنند، و ظالمانی که جز خسارت و زیان، بهره‌ای از آن نمی‌گیرند، و انسانهای کم ظرفیتی که در حال نعمت مغرورند و در مشکلات مأیوس و زبون، همه اینها طبق روحیاتشان عمل می‌کنند، روحیاتی که بر اثر تعلیم و تربیت و اعمال مکرر خود انسان شکل گرفته است و به اعمال انسان شکل و جهت می‌دهد.

و در این میان خداوند شاهد و ناظر حال همه است: «آری پروردگار شما آگاهتر است به کسانی که راهشان (بهتر و) از نظر هدایت پربارتر است» (فَرَبُّکُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدی سَبِیلًا).
}}

|-|تسنیم=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]]
}}

|-|</tabber>

== نکات آیه == 

۱- پیامبر(ص)، مأمور ابهام زدایى در زمینه تأثیر دوگانه قرآن نسبت به انسانهاى مختلف <span id='arabicinline'>'''(و ننزّل من القرءان ... قل کلّ یعمل على شاکلته)'''</span>
برداشت فوق، مبتنى بر این نکته است که این آیه، پاسخ سؤالى مقدر درباره آیه قبل باشد و آن این است که چگونه افراد مختلف، بهره هاى متفاوت از قرآن مى برند؟ و این آیه جواب مى دهد که بهره متضاد و متفاوت، بازتاب روحیات و عادات خود آنهاست. 

۲- اعمال و موضع گیریهاى انسانها، بازتابى از روحیه ها، انگیزه ها و خصلتهاى درونى آنهاست. <span id='arabicinline'>'''(کلّ یعمل على شاکلته)'''</span>

۳- حسن استفاده برخى انسانها از قرآن و سوء استفاده گروهى دیگر، معلول خصلتها و روحیات نفسانى خود آنان است. <span id='arabicinline'>'''(و ننزّل من القرءان ما هو شفاء و رحمة للمؤمنین و لایزید الظلمین إلاّ خسارًا ... قل کلّ یعمل على شاکلته)'''</span>

۴- انسان، در حصار روحیات و ملکات نفسانى و باورهاى درونى خویش است. <span id='arabicinline'>'''(قل کلّ یعمل على شاکلته)'''</span>
«شاکلة» در لغت هم به معناى ملکات نفسانى و هم به معناى طریقه و روشى است که انسان برگزیده آمده است (قاموس المحیط). در هر صورت حکایت از این حقیقت مى کند که آدمى، محصور روحیات و باورهاى خود است. 

۵- نقش انتخاب و اختیار خود انسان، در شکل گیرى روحیات و ملکات نفسانى وى <span id='arabicinline'>'''(و ننزّل من القرءان ... کلّ یعمل على شاکلته)'''</span>
در آیه هاى قبل، مؤمنانْ مورد تمجید و ظالمانْ مورد نکوهش قرار گرفتند و در این آیه علت موضع گیرى دوگانه مؤمنان و ظالمان، تفاوت ملکات نفسانى آنان بیان شده است. اکنون مدح و مذمت انسان بر اساس ملکات نفسانى او در صورتى صحیح است که در ساختن ملکات خویش، مؤثر و انتخابگر باشد. 

۶- لزوم دقت انسان نسبت به ساختار ملکات نفسانى و باورهاى بنیادین خویش <span id='arabicinline'>'''(قل کلّ یعمل على شاکلته)'''</span>
«شاکلة» به دو معناست: یکى، شخصیت و خلقیات ذاتى و دیگرى، خلقیات و عادات اکتسابى است. برداشت فوق، به قرینه آیه قبل، مبتنى بر معناى دوم آن است. بنابراین آیه در مقام هشدار به انسانهاست که در شکل بخشیدن به شخصیت خویش، دقت لازم را مبذول دارند. 

۷- نفوس انسانها، داراى ساختارهاى متفاوت و مختلف <span id='arabicinline'>'''(قل کلّ یعمل على شاکلته)'''</span>

۸- خداى پرورش دهنده انسانها، آگاه تر از همگان نسبت به ملکات نفسانى و زمینه هاى روحى آنان <span id='arabicinline'>'''(فربّکم أعلم بمن هو أهدى سبیلاً)'''</span>

۹- ربوبیت الهى، مقتضى آگاهى عمیق او به هدایت پیشگان و تمایز آنان با دیگران <span id='arabicinline'>'''(فربّکم أعلم بمن هو أهدى سبیلاً)'''</span>
ذکر صفت «ربّ» به جاى اسم «الله» و یا صفات دیگر براى بیان آگاهى خداوند از گروههاى انسانى، مشعر به نکته یاد شده است. 

۱۰- تفاوت انسانها، در برخوردارى از زمینه هاى هدایت <span id='arabicinline'>'''(بمن هو أهدى سبیلاً)'''</span>
«أهدى» - که افعل تفضیل است - دلالت بر مراتب مختلف هدایت مى کند. 

۱۱- هدایت، داراى مراتب و کمال و نقص است. <span id='arabicinline'>'''(بمن هو أهدى سبیلاً)'''</span>

۱۲- علم و آگاهى برتر، ملاک شایستگى مربیان و معیار گزینش آنان <span id='arabicinline'>'''(فربّکم أعلم)'''</span>

== روایات و احادیث ==

۱۳- «عن أبى عبدالله(ع) فى قول الله عزّوجلّ: ...«قل کلّ یعمل على شاکلته» یعنى على نیّته;<ref>کافى، ج ۲، ص ۱۶، ح ۴; نورالثقلین، ج ۳، ص ۲۱۴- ، ح ۴۱۷.</ref> از امام صادق(ع) درباره سخن خداى عزّوجلّ... «قل کلّ یعمل على شاکلته» روایت شده است که فرمود: مقصود این است که هر کس بر نیت خویش عمل مى کند». 

== موضوعات مرتبط == 

*'''اختیار: '''  آثار اختیار ۵  
*'''ارزشها: '''  ملاک ارزشها ۱۲  
*'''انسان: '''  آثار خصلتهاى انسان ۲، ۳; اختیار انسان ۵; اهمیت خصلتهاى انسان ۶; تفاوت انسان ها ۷، ۹، ۱۰; خصلتهاى انسان ۵; سلطه بر انسان ۴; سلطه خصلتهاى انسان ۴; محدودیّت عمل انسان ها ۴; مربّى انسان ها ۸  
*'''انگیزه: '''  نقش انگیزه ۲  
*'''خدا: '''  آثار ربوبیّت خدا ۹; علم خدا ۹; علم غیب خدا ۸  
*'''رفتار: '''  پایه هاى رفتار ۲، ۴، ۱۳  
*'''شخصیت: '''  عوامل شکل گیرى شخصیت ۵  
*'''عقیده: '''  اهمیت دقت در عقیده ۶  
*'''علم: '''  ارزش علم ۱۲  
*'''قرآن: '''  تنوع تأثیر قرآن ۱; رفع ابهامات قرآن ۱; عوامل حُسن استفاده از قرآن ۳; عوامل سوءاستفاده از قرآن ۳  
*'''محمد(ص): '''  مسؤولیت محمد(ص) ۱  
*'''مربّى: '''  ملاک انتخاب مربّى ۱۲  
*'''موضعگیریها: '''  عوامل مؤثر در موضعگیریها ۲  
*'''مهتدین: '''  تشخیص مهتدین ۹  
*'''نیّت: '''  آثار نیّت ۱۳  
*'''هدایت: '''  مراتب هدایت ۱۰، ۱۱  

==منابع==
<div style="font-size:smaller"><references/></div>

[[رده:آثار اختیار]][[رده:ملاک ارزشها]][[رده:آثار خصلتهاى انسان]][[رده:اختیار انسان]][[رده:اهمیت خصلتهاى انسان]][[رده:تفاوت انسان ها]][[رده:خصلتهاى انسان]][[رده:سلطه بر انسان]][[رده:سلطه خصلتهاى انسان]][[رده:محدودیت عمل انسان ها]][[رده:مربى انسان ها]][[رده:نقش انگیزه]][[رده:آثار ربوبیت خدا]][[رده:علم خدا]][[رده:علم غیب خدا]][[رده:پایه هاى رفتار]][[رده:عوامل شکل گیرى شخصیت]][[رده:اهمیت دقت در عقیده]][[رده:ارزش علم]][[رده:تنوع تأثیر قرآن]][[رده:رفع ابهامات قرآن]][[رده:عوامل حسن استفاده از قرآن]][[رده:عوامل سوءاستفاده از قرآن]][[رده:مسؤولیت محمد]][[رده:ملاک انتخاب مربى]][[رده:عوامل مؤثر در موضعگیریها]][[رده:تشخیص مهتدین]][[رده:آثار نیت]][[رده:مراتب هدایت]]
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره الإسراء ]]

{{#seo:
|title=آیه 84 سوره إسراء
|title_mode=replace
|keywords=آیه 84 سوره إسراء,إسراء 84,قُلْ‌ کُلٌ‌ يَعْمَلُ‌ عَلَى‌ شَاکِلَتِهِ‌ فَرَبُّکُمْ‌ أَعْلَمُ‌ بِمَنْ‌ هُوَ أَهْدَى‌ سَبِيلاً,آثار اختیار,ملاک ارزشها,آثار خصلتهاى انسان,اختیار انسان,اهمیت خصلتهاى انسان,تفاوت انسان ها,خصلتهاى انسان,سلطه بر انسان,سلطه خصلتهاى انسان,محدودیت عمل انسان ها,مربى انسان ها,نقش انگیزه,آثار ربوبیت خدا,علم خدا,علم غیب خدا,پایه هاى رفتار,عوامل شکل گیرى شخصیت,اهمیت دقت در عقیده,ارزش علم,تنوع تأثیر قرآن,رفع ابهامات قرآن,عوامل حسن استفاده از قرآن,عوامل سوءاستفاده از قرآن,مسؤولیت محمد,ملاک انتخاب مربى,عوامل مؤثر در موضعگیریها,تشخیص مهتدین,آثار نیت,مراتب هدایت,آیات قرآن سوره الإسراء 
|description=قُلْ‌ کُلٌ‌ يَعْمَلُ‌ عَلَى‌ شَاکِلَتِهِ‌ فَرَبُّکُمْ‌ أَعْلَمُ‌ بِمَنْ‌ هُوَ أَهْدَى‌ سَبِيلاً
|image=Wiki_Logo.png
|image_alt=الکتاب
|site_name=الکتاب
}}