۱۶٬۲۸۸
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱۰ بخش۲۲: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←رواياتى در ذيل جمله: «ليبلوكم ايكم احسن عملا» و بيان مراد از نيكوكارتر بودن
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
و اين كه يك جريان، به دو نفر نسبت داده شده، خود دليل بر سستى و بى اعتبارى اين دو حديث است. | و اين كه يك جريان، به دو نفر نسبت داده شده، خود دليل بر سستى و بى اعتبارى اين دو حديث است. | ||
==رواياتى در ذيل جمله: | ==رواياتى در ذيل جمله: «لِيَبلُوَكُم أيُّكُم أحسَنُ عَمَلاً»== | ||
و باز در همان | و باز در همان كتاب، در ذيل جملۀ «لِيَبلُوَكُم أيُّكُم أحسَنُ عَمَلاً» آمده كه: داوود بن محبر (مركب ساز)، در كتاب «العقل»، و ابن جرير و ابن ابى حاتم و حاكم، در «التاريخ»، و ابن مردويه، از ابن عمر روايت كرده اند كه گفت: | ||
وقتى رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم»، آيه «لِيَبلُوَكُم أيُّكُم أحسَنُ عَمَلاً» را تلاوت كرد. پرسيدم: يا رسول اللّه! معناى اين جمله چيست؟ | |||
و در | فرمود: معنايش اين است كه خدا مى خواهد شما را بيازمايد و معلوم كند عقل كدامتان بهتر است. آنگاه فرمود: و عقل آن كسى از شما بهتر است، كه از همه شما، بيشتر از گناه و محارم الهى پرهيز كند و به طاعت خدا داناتر - و در نسخه اى ديگر، عامل تر - باشد. | ||
و در كافى، با ذكر سند، از سفيان بن عيينه، از امام صادق «عليه السلام» روايت كرده كه در تفسير اين كلام خداى عزوجل: «لِيَبلُوَكُم أيُّكُم أحسَنُ عَمَلاً» فرمود: | |||
منظور خداى تعالى اين نيست كه كداميك از شما زيادتر عمل مى كنيد، بلكه منظور اين است كه كداميك بيشتر به واقع اصابه مى كنيد. يعنى درست تر عمل مى كنيد، و (منشاء همه درستى ها) و اصابه ها، همانا ترس از خدا و نيت صادق است. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۰ صفحه ۲۶۷ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۰ صفحه ۲۶۷ </center> | ||
آنگاه فرمود: عمل را باقى گذاشتن (و به آن ادامه دادن و تمرين كردن ) تا زمانى كه خالص | آنگاه فرمود: عمل را باقى گذاشتن (و به آن ادامه دادن و تمرين كردن) تا زمانى كه خالص شود، سخت تر است از خود عمل، و «عمل خالص»، آن عملى است كه منظورت از انجام آن، اين نباشد كه غير از خدا، كسى تو را در برابر آن ستايش كند، و اين چنين، نيتى از خود عمل دشوارتر است. البته اين را هم بدانيد كه نيت، خود، همان عمل است. آنگاه اين آيه را تلاوت كردند: «قُل كُلٌّ يَعمَلُ عَلَى شَاكِلَتِهِ». | ||
مؤلف: اين كه امام فرمود: «بايد بدانيد كه نيت، همان عمل است»، معنايش اين است كه عمل، هيچ اثرى ندارد، مگر طبق آن نيتى كه با عمل بوده. | |||
و صاحب تفسير نعمانى، به سند خود، از اسحاق بن عبدالعزيز، از امام صادق «عليه السلام» روايت كرده كه در ذيل جملۀ «لَئِن أخَّرنَا عَنهُمُ العَذَابُ إلى أُمَّةٍ مَعدُودَة» فرمود: منظور از «عذاب»، خروج مهدى «عليه السلام»، و منظور از «امت معدوده»، اهل بدر و اصحاب آن جنگ است. | |||
و | مؤلف: اين معنا را، كلينى، در كافى و قمى و عياشى، در تفسير خود، از امام على و امام باقر و امام صادق «عليهم السلام» روايت كرده اند. | ||
و در مجمع البيان است كه بعضى گفته اند: منظور از «امت معدوده»، اصحاب مهدى «عليه السلام» است كه عددشان، سيصد و ده و اندى نفر است - به مقدار عدد اصحاب بدر - كه در روز ظهورش، در يك ساعت دور آن جناب جمع مى شوند، همان طور كه قطعات ابرهاى پایيزى، دور هم جمع مى شوند. | |||
آنگاه گفته است: اين معنا، از امام ابى جعفر و ابى عبداللّه «عليهما السلام» روايت شد است. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۰ صفحه ۲۶۸ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۰ صفحه ۲۶۸ </center> | ||
و در تفسير | و در تفسير قمى، در ذيل جمله «إلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَات» آمده كه امام فرمود: يعنى در شدائد صبر مى كنند، و در روز راحتى، اعمال صالح انجام مى دهند. | ||
<span id='link184'><span> | <span id='link184'><span> | ||
و در الدر | |||
و در الدر المنثور، در ذيل آيه: «مَن كَانَ يُرِيدُ الحَيَوةَ الدُّنيَا» آمده كه بيهقى، در كتاب «الشعب»، از انس روايت كرده كه گفت: رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» فرمود: وقتى قيامت بپا شود، امت من، سه طایفه خواهند شد: | |||
۱ - فرقه اى كه خداى تعالى را به خلوص عبادت مى كرده اند. | ۱ - فرقه اى كه خداى تعالى را به خلوص عبادت مى كرده اند. | ||
۲ - فرقه اى كه خداى تعالى را به | ۲ - فرقه اى كه خداى تعالى را به ريا بندگى مى كرده اند. | ||
۳ - فرقه اى كه خدا را عبادت مى كردند تا به سودى دنيوى برسند | ۳ - فرقه اى كه خدا را عبادت مى كردند تا به سودى دنيوى برسند. | ||
خداى تعالى، به آن كه به منظور دنيا خدا را عبادت مى كرد، مى فرمايد: تو را به عزّت و جلال خودم سوگند مى دهم بگو كه در عبادتت چه منظور داشتى؟ در پاسخ مى گويد: منظورم دنيا بود. خطاب مى رسد: لاجرم آنچه از راه عبادت جمع كردى، برايت سودى ندارد و به سوى آن برنخواهى گشت. او را به سوى آتش ببريد. | |||
و به | و به آن كه عبادت خدا را ريائى انجام داده است، مى فرمايد: تو را به عزّت و جلال خود سوگند مى دهم، بگو كه از عبادت من چه منظورى داشتى؟ مى گويد: منظورم خودنمایى بود. پس خطاب مى رسد: هر عبادتى كه مى كردى و با آن خودنمایى مى نمودى، به درگاه ما نرسيده، در نتيجه آن عبادت، امروز سودى به حالت ندارد، او را به سوى آتش ببريد. | ||
و به آن كه عبادت خدا را به خلوص انجام مى داده، خطاب مى رسد: تو را به عزّت و جلالم سوگند، بگو كه به چه منظورى مرا عبادت مى كردى؟ مى گويد: به عزّت و جلالت سوگند، كه تو خود از من بهتر مى دانى كه تو را فقط صرفا براى خوشنودى و پاداش خانه آخرتت عبادت مى كردم. خطاب مى رسد: آرى، راست گفتى اى بنده من، او را به سوى بهشت ببريد. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۰ صفحه ۲۶۹ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۰ صفحه ۲۶۹ </center> | ||
<span id='link185'><span> | <span id='link185'><span> | ||
==آيات ۱۷ - ۲۴ سوره هود == | ==آيات ۱۷ - ۲۴ سوره هود == | ||
أَ فَمَن كانَ عَلى بَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّهِ وَ يَتْلُوهُ شاهِدٌ مِّنْهُ وَ مِن قَبْلِهِ كِتَاب مُوسى إِمَاماً وَ رَحْمَةً أُولَئك يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ مَن يَكْفُرْ بِهِ مِنَ الاَحْزَابِ فَالنَّارُ مَوْعِدُهُ فَلا تَك فى مِرْيَةٍ مِّنْهُ إِنَّهُ الحَْقُّ مِن رَّبِّك وَ لَكِنَّ أَكثرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ(۱۷) | أَ فَمَن كانَ عَلى بَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّهِ وَ يَتْلُوهُ شاهِدٌ مِّنْهُ وَ مِن قَبْلِهِ كِتَاب مُوسى إِمَاماً وَ رَحْمَةً أُولَئك يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ مَن يَكْفُرْ بِهِ مِنَ الاَحْزَابِ فَالنَّارُ مَوْعِدُهُ فَلا تَك فى مِرْيَةٍ مِّنْهُ إِنَّهُ الحَْقُّ مِن رَّبِّك وَ لَكِنَّ أَكثرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ(۱۷) | ||
