۱۶٬۹۰۷
ویرایش
خط ۶: | خط ۶: | ||
<span id='link341'><span> | <span id='link341'><span> | ||
==معناى اينكه فرمود: ذلكم بما كنتم تفرحون بغيرالحق ... == | ==معناى اينكه فرمود: ذلكم بما كنتم تفرحون بغيرالحق ... == | ||
ذَلِكُم بِمَا كُنتُمْ تَفْرَحُونَ فى الاَرْضِ بِغَيرِ الْحَقِّ وَ بِمَا كُنتُمْ تَمْرَحُونَ | «'''ذَلِكُم بِمَا كُنتُمْ تَفْرَحُونَ فى الاَرْضِ بِغَيرِ الْحَقِّ وَ بِمَا كُنتُمْ تَمْرَحُونَ'''»: | ||
كلمه ((تفرحون (( مضارع از ((فرح (( است و ((فرح (( به معناى مطلق خوشحالى است ، ولى ((مرح (( به معناى افراط در خوشحالى است كه از اعمال مذموم بشمار مى رود. راغب گفته : ((فرح (( به معناى گشادگى دل است ، به وسيله لذتى زودگذر كه بيشتر در لذتهاى بدنى است ، ولى ((مرح (( به معناى شدت فرح و بى بند و بارى در آن است . | كلمه ((تفرحون (( مضارع از ((فرح (( است و ((فرح (( به معناى مطلق خوشحالى است ، ولى ((مرح (( به معناى افراط در خوشحالى است كه از اعمال مذموم بشمار مى رود. راغب گفته : ((فرح (( به معناى گشادگى دل است ، به وسيله لذتى زودگذر كه بيشتر در لذتهاى بدنى است ، ولى ((مرح (( به معناى شدت فرح و بى بند و بارى در آن است . | ||
و جمله ((ذلكم بما كنتم (( اشاره است به عذابى كه كفار در آن قرار دارند، و حرف ((با(( در كلمه ((بما(( باى سببيت و يا باى مقابله است . | و جمله ((ذلكم بما كنتم (( اشاره است به عذابى كه كفار در آن قرار دارند، و حرف ((با(( در كلمه ((بما(( باى سببيت و يا باى مقابله است . | ||
و معنايش اين است كه : اين عذابى كه شما در آن قرار گرفته ايد به سبب (و يا در مقابل ) فرحى است كه در زمين بدون حق مى كرديد، از لذات عاجل دنيا كام مى گرفتيد. و نيز به سبب (و يا در مقابل ) افراطى است كه در فرح خود مى كرديد، چون دلهايتان شيفته لذات دنيا و زينت آن بود و با هر حقى كه مخالف باطل شما بود دشمنى مى كرديد، در نتيجه به خاطر احياى باطل خود و از بين بردن حق و كوبيدن آن فرح و مرح مى كرديد. | و معنايش اين است كه : اين عذابى كه شما در آن قرار گرفته ايد به سبب (و يا در مقابل ) فرحى است كه در زمين بدون حق مى كرديد، از لذات عاجل دنيا كام مى گرفتيد. و نيز به سبب (و يا در مقابل ) افراطى است كه در فرح خود مى كرديد، چون دلهايتان شيفته لذات دنيا و زينت آن بود و با هر حقى كه مخالف باطل شما بود دشمنى مى كرديد، در نتيجه به خاطر احياى باطل خود و از بين بردن حق و كوبيدن آن فرح و مرح مى كرديد. | ||
در مجمع البيان گفته : اگر فرح را مقيد به قيد ((بغير الحق (( كرد، ولى ((مرح (( را مطلق آورد، براى اين است كه گاهى فرح به خاطر حق دست مى دهد، و چنين فرحى ممدوح است ، گاهى هم مى شود كه به باطل دست مى دهد كه آن مذموم است ، ولى مرح جز مذموم و باطل نمى تواند باشد. | در مجمع البيان گفته : اگر فرح را مقيد به قيد ((بغير الحق (( كرد، ولى ((مرح (( را مطلق آورد، براى اين است كه گاهى فرح به خاطر حق دست مى دهد، و چنين فرحى ممدوح است ، گاهى هم مى شود كه به باطل دست مى دهد كه آن مذموم است ، ولى مرح جز مذموم و باطل نمى تواند باشد. | ||
ذَلِكُم بِمَا كُنتُمْ تَفْرَحُونَ فى الاَرْضِ بِغَيرِ الْحَقِّ وَ بِمَا كُنتُمْ تَمْرَحُونَ | |||
«'''ذَلِكُم بِمَا كُنتُمْ تَفْرَحُونَ فى الاَرْضِ بِغَيرِ الْحَقِّ وَ بِمَا كُنتُمْ تَمْرَحُونَ'''»: | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۷ صفحه ۵۳۴ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۷ صفحه ۵۳۴ </center> | ||
يعنى داخل درهاى جهنم شويد كه برايتان تقسيم كرده اند، در حالى كه در آن جاودانه باشيد، و چه بسيار بد مقامى است كه متكبرين از حق دارند. در سابق هم گذشت كه گفتيم مراد از ((ابواب جهنم (( دركات | يعنى داخل درهاى جهنم شويد كه برايتان تقسيم كرده اند، در حالى كه در آن جاودانه باشيد، و چه بسيار بد مقامى است كه متكبرين از حق دارند. در سابق هم گذشت كه گفتيم مراد از ((ابواب جهنم (( دركات آن است. | ||
فَاصبرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقُّ ... | |||
«'''فَاصبرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقُّ ...'''»: | |||
بعد از آنكه مال امر جدال كنندگان در آيات خدا را بيان كرد كه آتش دوزخ است ، و نيز فرمود خدا ايشان را به كيفر كفرشان گمراه نمود، اينك در اين جمله متفرع بر آن بيان ، رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ) را امر به صبر مى كند و علتش را هم اين مى داند كه وعده خدا حق است . | بعد از آنكه مال امر جدال كنندگان در آيات خدا را بيان كرد كه آتش دوزخ است ، و نيز فرمود خدا ايشان را به كيفر كفرشان گمراه نمود، اينك در اين جمله متفرع بر آن بيان ، رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ) را امر به صبر مى كند و علتش را هم اين مى داند كه وعده خدا حق است . | ||
«'''فاما نرينك بعض الّذى نعدهم'''» - منظور از اين بعض ، عذاب دنيا است . | |||
«'''او نتوفينك'''» - و يا تو را با مرگت بگيريم و آن را نشانت ندهيم . | |||
«'''فالينا يرجعون'''» - خلاصه مى فرمايد: چه اينكه مختصرى از عذابى كه به آنان وعده داديم ، در اين دنيا با بودن تو در حيات به ايشان بچشانيم ، و تو آن را ببينى و چه اينكه قبل از اين نشان دادن وعده خود تو را با مرگت بگيريم ، به هر حال اين كفار نزد ما خواهند برگشت و از چنگ ما بيرون شدنى نيستند، آن وقت وعده خود را در حقشان عملى مى كنيم . | |||
<span id='link342'><span> | <span id='link342'><span> | ||
==اشاره به سنت الهى درباره نصرت رسولان و عدم آن از جانب خداوند == | ==اشاره به سنت الهى درباره نصرت رسولان و عدم آن از جانب خداوند == | ||
وَ لَقَدْ أَرْسلْنَا رُسلاً مِّن قَبْلِك مِنْهُم مَّن قَصصنَا عَلَيْك وَ مِنْهُم مَّن لَّمْ نَقْصص عَلَيْك ... | وَ لَقَدْ أَرْسلْنَا رُسلاً مِّن قَبْلِك مِنْهُم مَّن قَصصنَا عَلَيْك وَ مِنْهُم مَّن لَّمْ نَقْصص عَلَيْك ... |
ویرایش