طه ٤٥

از الکتاب
کپی متن آیه
قَالاَ رَبَّنَا إِنَّنَا نَخَافُ‌ أَنْ‌ يَفْرُطَ عَلَيْنَا أَوْ أَنْ‌ يَطْغَى‌

ترجمه

(موسی و هارون) گفتند: «پروردگارا! از این می‌ترسیم که بر ما پیشی گیرد (و قبل از بیان حق، ما را آزار دهد)؛ یا طغیان کند (و نپذیرد)!»

ترتیل:
ترجمه:
طه ٤٤ آیه ٤٥ طه ٤٦
سوره : سوره طه
نزول : ٤ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٠
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یَفْرُطَ»: سبقت گیرد. پیش افتد. «أَن یَفْرُطَ عَلَیْنَا»: این که بر اتمام تبلیغ و اظهار معجزات ما با کشتن ما پیشی گیرد و آنها را ناتمام گذارد. این که بر اذیّت و آزار ما بیفزاید.


تفسیر


نکات آیه

۱ - موسى و هارون(ع) قبل از حرکت به طرف فرعون، با یکدیگر ملاقات نموده و موانع احتمالى ارشاد او را بررسى کردند. (قالا ربّنا إنّنا نخاف) قسمت هایى از داستان موسى(ع) - از قبیل بازگشت او نزد خانواده اش و پیداکردن راه مصر و ملاقات با برادرش هارون(ع) - به این جهت که در ماجراى برخورد با فرعون، چندان دخیل نبوده، دراین آیات ذکر نشده است. این احتمال نیز وجود دارد که آیه ۴۲ (اذهب أنت و أخوک) به بعد، سخنان خداوند به موسى و هارون(ع)، پس از ملاقات آن دو باشد.

۲ - موسى و هارون(ع) با مناجات به درگاه خداوند و برشمردن موانع احتمالى اقدام خود، از خداوند راه چاره خواستند. (قالا ربّنا إنّنا نخاف أن یفرط علینا)

۳ - موسى و هارون(ع) از پیشدستى فرعون و اقدام او به کیفر فورى آنان، پیش از هرگونه فرصت اظهار معجزه و بیان حقیقت، نگران بودند. (قالا ربّنا إنّنا نخاف أن یفرط علینا) «فَرَطَ»; یعنى، پیشى گرفت بدون آن که افراط یا تفریط کرده باشد (مفردات راغب). مراد موسى و هارون(ع)، احتمال دست زدن فرعون به کارى است که فرصت ابلاغ پیام الهى را از آنان بگیرد.

۴ - موسى و هارون(ع)، از احتمال افزایش طغیان فرعون، درپى ابلاغ دعوت الهى به او، نگران بودند. (أو أن یطغى) خداوند در سخن با موسى(ع)، به طغیان گرى فرعون تصریح کرده بود. بنابراین مراد موسى و هارون(ع) از این سخن، احتمال افزایش طغیان او است; به گونه اى که زمینه پذیرش دعوت را در او به کلى از میان ببرد.

۵ - نگرانى موسى و هارون(ع) از ناکامى در ابلاغ پیام خداوند به فرعون (إنّنا نخاف أن یفرط علینا أو أن یطغى)

۶ - فرعون در دیدگاه موسى و هارون(ع)، فردى خودکامه و سرکوبگر حقیقت بود. (نخاف أن یفرط علینا أو أن یطغى) احتمال فرصت ندادن فرعون به موسى و هارون(ع)، براى بیان حقیقت، ناشى از شناخت آنان از خودکامگى فرعون است و احتمال افزایش طغیان گرى او، برخاسته از آگاهى آن دو به روحیه مقاومت و لجاجت او در برابر حق است.

۷ - بررسى مشکلات و موانع احتمالى مسؤولیت ها و ترس از ناکامى در ابلاغ رسالت هاى الهى، منافاتى با مقام نبوت و اخلاص در برابر خداوند ندارد. (واصطنعتک لنفسى ... إنّنا نخاف أن یفرط علینا أو أن یطغى)

موضوعات مرتبط

  • انبیا: اخلاص انبا ۷; ترس انبا ۷; انبیا و بررسى مشکلات تبلیغ ۷; انبیا و بررسى مشکلات نبوت ۷
  • فرعون: استبداد فرعون ۶; شکنجه هاى فرعون ۳; نگرانى از پیشگامى فرعون ۳; نگرانى از حق ناپذیرى فرعون ۵; نگرانى از طغیانگر فرعون ۴
  • موسى(ع): بینش موسى(ع) ۶; رسالت موسى(ع) ۵; قصه موسى(ع) ۱، ۲، ۳، ۴، ۵; مشاوره موسى(ع) و هارون(ع) ۱; ملاقات موسى(ع) و هارون(ع) ۱; مناجات موسى(ع) ۲; نگرانى موسى(ع) ۳، ۴ ۵
  • هارون(ع): بینش هارون(ع) ۶; نگرانى هارون(ع) ۵; رسالت هارون(ع) ۵; قصه هارون(ع) ۱، ۲، ۳، ۴، ۵; مناجات هارون(ع) ۲; نگرانى هارون(ع) ۳، ۴ ۵

منابع