روایت:الکافی جلد ۱ ش ۷۱۷

آدرس: الكافي، جلد ۱، كِتَابُ الْعَقْلِ وَ الْجَهْل

محمد بن يحيي عن محمد بن الحسين عن علي بن اسباط عن الحسين بن ابي العلا عن سعد الاسكاف قال :

أَتَى رَجُلٌ‏ أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ ع‏ يَسْأَلُهُ عَنِ‏ اَلرُّوحِ‏ أَ لَيْسَ هُوَ جَبْرَئِيلَ‏ فَقَالَ لَهُ‏ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ ع‏ جَبْرَئِيلُ ع‏ مِنَ اَلْمَلاَئِكَةِ وَ اَلرُّوحُ‏ غَيْرُ جَبْرَئِيلَ‏ فَكَرَّرَ ذَلِكَ عَلَى اَلرَّجُلِ فَقَالَ لَهُ لَقَدْ قُلْتَ عَظِيماً مِنَ اَلْقَوْلِ مَا أَحَدٌ يَزْعُمُ أَنَ‏ اَلرُّوحَ‏ غَيْرُ جَبْرَئِيلَ‏ فَقَالَ لَهُ‏ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ ع‏ إِنَّكَ ضَالٌّ تَرْوِي عَنْ أَهْلِ اَلضَّلاَلِ‏ يَقُولُ اَللَّهُ تَعَالَى‏ لِنَبِيِّهِ ص‏ أَتى‏ََ أَمْرُ اَللََّهِ فَلاََ تَسْتَعْجِلُوهُ سُبْحََانَهُ وَ تَعََالى‏ََ عَمََّا يُشْرِكُونَ `يُنَزِّلُ اَلْمَلاََئِكَةَ بِالرُّوحِ‏ وَ اَلرُّوحُ‏ غَيْرُ اَلْمَلاَئِكَةِ صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَيْهِمْ‏

ترجمه

کمره ای, اصول کافی ترجمه کمره ای جلد ۲, ۳۵۱

سعد اسكاف گويد: مردى خدمت امير مؤمنان (ع) آمد و از روح پرسيد، گفت او همان جبرئيل نيست؟ امير المؤمنين فرمود: جبرئيل از فرشته‏ها است و روح جز جبرئيل است و آن را چند بار بدان مرد فرمود: آن مرد بدو عرض كرد: سخن بزرگى گفتى! احدى معتقد نيست كه روح جز جبرئيل باشد، امام فرمود: تو گمراهى و از گمراهان سخن باز گوئى. خدا تعالى به پيغمبر خود فرمود (۱ سوره نحل: «آمد امر خدا، در باره آن شتاب مورزيد پاك و برتر است خدا از آنچه شريك او دانند، فرشته‏ها را با روح فرود آيند» (روح را فرود آرند) روح جز فرشته است.

مصطفوى‏, اصول کافی ترجمه مصطفوی جلد ۲, ۱۹

سعد اسكاف (كفاش) گويد: مردى خدمت امير المؤمنين عليه السلام آمد و در باره روح پرسيد كه آيا او همان جبرئيل است؟ امير المؤمنين عليه السلام باو فرمود: جبرئيل عليه السلام از ملائكه است و روح غير جبرئيل است- و اين سخن را تكرار فرمود- او عرضكرد: سخن بزرگى گفتى!! هيچ كس عقيده ندارد كه روح غير از جبرئيل است. امير المؤمنين باو فرمود: تو خود گمراهى و از اهل گمراهى روايت ميكنى خداى تعالى بپيغمبرش صلّى اللَّه عليه و آله ميفرمايد: «فرمان خدا آمد نيست، آن را بشتاب مخواهيد، خدا منزه است و از آنچه مشركان با وى انباز ميكنند برتر است، ملائكه روح را فرود مى‏آورند- ۱ سوره ۱۶-» پس روح غير از ملائكه صلوات اللَّه عليهم ميباشد.

محمدعلى اردكانى, تحفة الأولياء( ترجمه أصول كافى) - جلد ۱, ۸۶۷

محمد بن يحيى، از محمد بن حسين، از على بن اسباط، از حسين بن ابى العلاء، از سعد اسكاف روايت كرده است كه گفت: مردى به خدمت امير المؤمنين عليه السلام آمد و آن حضرت را از روح سؤال مى‏كرد كه: آيا روح، جبرئيل نيست؟ امير المؤمنين عليه السلام فرمود كه: «جبرئيل عليه السلام، از فرشتگان است و روح، غير جبرئيل است». و اين را بر آن مرد تكرار فرمود. آن مرد به حضرت عرض كرد كه: قول بزرگى را گفتى، و كسى نيست كه گمان داشته باشد كه روح، غير جبرئيل است. امير المؤمنين عليه السلام به آن مرد فرمود: «به درستى كه تو گمراهى و از اهل ضلالت روايت مى‏كنى. خداى عزّوجلّ به پيغمبر خويش صلى الله عليه و آله مى‏فرمايد كه: «أَتى‏ أَمْرُ اللَّهِ فَلا تَسْتَعْجِلُوهُ سُبْحانَهُ وَ تَعالى‏ عَمَّا يُشْرِكُونَ* يُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ بِالرُّوحِ» «۱»، يعنى: «آمد (و مراد، اين است كه نزديك است كه بيايد) فرمان خدا، پس شتافتن آن را نخواهيد. پاك و منزه است آن جناب و برترى دارد از آنچه ايشان شريك او مى‏گردانند (يا از شريك ساختن ايشان)، فرو مى‏فرستد فرشتگان را با روح». پس روح غير فرشتگان است-/ صلوات اللَّه عليهم اجمعين-» (چه، اگر از فرشتگان باشد، بالرّوح زياد و بى‏مصرف بلكه بى‏معنى است؛ زيرا كه فرود آمدن چيزى با خود آن چيز، غلط است و بودن آن، از قبيل ذكر خاص بعد از عام، در صورتى صورت دارد كه اتّحاد جنس معلوم و محقق باشد). __________________________________________________

(۱). نحل، ۱ و ۲.