حَمِيّة
به حالت «تب»، «حُمّى» از مادّه «حَمّ» (بر وزن کبرى) گفته مى شود.
ریشه کلمه
- حمى (۶ بار)
قاموس قرآن
خوددارى. امتناع غيرت. در مجمع گويد: چون كسى اهل غضب و امتناع باشد گويند: حميّت ناپسند دارد. بنا بر اين حميّت از خشم سرچشمه مىگيرد. در اقرب آن را از حمايت گرفته و گويد: به معنى امتناع است كه سبب حمايت و طرفدارى است در نهايه امتناع و غيرت گفته است [فتح:26] «اذ» اگر متعلق به «هُمُ الَّذينَ كَفَرُوا وَ صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ» باشد كه در آيه ما قبل است معنى آيه چنين مىشود: شما را وقتى از مسجدالحرام منع كردند كه كفّار در دلهاى خود تكبّر و امتناع و تكبّر جاهليّت. ناگفته نماند: حميّت در صورتى نذموم است كه درباره باطل و ناحق باشد و اگر درباره باطل و ناحق باشد و اگر از براى حق باشد مرغوب و پسنديده است در نهج البلاغه خطبه 39 هست: «اَمّا دينٌ يَجْمَعكُمْ وَلا حَمِيَّةَ تُحْمِشُكُمْ» آيا دينى نيست كه شما را جمع و حميّتى نيست كه شما را به غضب آورد. پيداست كه مراد حميت پسنديده است و قيد «حَمِيَّةَ الْجاهِلِيَةَ» نيز اين مطلب را روشن مىكند.
