الهمزة ٣
کپی متن آیه |
---|
يَحْسَبُ أَنَ مَالَهُ أَخْلَدَهُ |
ترجمه
الهمزة ٢ | آیه ٣ | الهمزة ٤ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«أَخْلَدَهُ»: او را جاودانگی داده است. وی را سرمدی کرده است.
نزول
شأن نزول آیات ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۷، ۸ و ۹:
«شیخ طوسى» گویند: ابن عباس گوید: این سوره درباره یکى از مشرکین نازل شده که از مردم عیبجوئى میکرد. عده اى گویند: درباره ولید بن مغیرة نازل گردیده، سدى گوید: درباره اخنس بن شریق نزول یافته که از پیامبر عیب جوئى مینمود و نیز گویند: درباره جمیل بن عامر الجهنى آمده و مجاهد و ورقاء و ابن عباس گویند: درباره فرد به خصوصى نازل نشده بلکه سوره مزبور عمومیت داشته و عام مى باشد.[۱]
تفسیر
- آيات ۱ - ۹ سوره همزه
- تهديد شديد به گردآورندگان مال و ذكر اوصاف آنان كه «هُمَزه» و «لُمَزه» اند، و مال خود را مايه جاودانى مى پندارند
- ردّ پندار غلط انسانى كه خيال مى كند مال دنيا به او جلودانگى مى بخشد
- معناى اين كه در وصف آتش جهنم فرمود: «الّتى تطّلع على الأفئدة» و معناى «فى عَمَد مُمَدّة»
- رواياتى درباره شأن نزول سورۀ همزه، و معناى «هُمَزه» و «لُمَزه» و مراد از «عَمَد مُمَدّة»
نکات آیه
۱ - شیفتگان ثروت، بقاى خود را در گرو انباشتن آن دانسته و آن را نشانه جاودانگى مى نمایانند. (یحسب أنّ ماله أخلده) جمله «یحسب...» استعاره است; یعنى، زراندوزان مانند کسى عمل مى کنند که خود را جاودان مى دانند.
۲ - انسان، خواهان بقا و پویاى عوامل آن است. (یحسب أنّ ماله أخلده) آیه شریفه کسانى را ملامت مى کند که عامل جاودانه شدن را ثروت مى پندارند; ولى علاقه آنان به جاودانگى را مذموم ندانسته و وجود آن را مفروض گرفته است.
۳ - ثروت، زمینه ساز فراموشى مرگ و آخرت (یحسب أنّ ماله أخلده)
۴ - انباشتن ثروت، نشانه احساس کاذب جاودانگى است. (الذى جمع مالاً و عدّده . یحسب أنّ ماله أخلده)
۵ - دنیا براى هیچ انسانى، حتى در صورت برخوردارى او از ثروت هنگفت، جاودانه نخواهد ماند. (یحسب أنّ ماله أخلده)
۶ - بى توجهى به محدودیت عمر، زمینه ساز بى اعتنایى به شخصیت دیگران و ضربه زدن به اعتبار آنان است. (همزة لمزة ... یحسب أنّ ماله أخلده)
موضوعات مرتبط
- آخرت: زمینه فراموشى آخرت ۳
- انسان: زمینه تحقیر انسان ها ۶; علایق انسان ۲
- ثروت اندوزان: بینش ثروت اندوزان ۱
- ثروت اندوزى: آثار ثروت اندوزى ۳، ۴
- دنیا: محدویت عمر دنیا ۵
- عقیده: عقیده به جاودانگى با ثروت ۱
- علایق: علاقه به جاودانگى ۲، ۴
- غفلت: غفلت از محدودیت عمر دنیا ۶
- مرگ: زمینه فراموشى مرگ ۳
منابع
- ↑ ابن ابى حاتم در تفسیر خود از عثمان و عبدالله بن عمر روایت کرده که گویند: ما همه مى شنیدیم که این سوره درباره ابى بن خلف نازل شده و طبرى صاحب جامع البیان گوید: درباره جمیل بن عامر الجهنى نازل گردیده و ابن المنذر در تفسیر خود بنا به نقل از ابن اسحق گوید: درباره امیة بن خلف نزول یافته است.