النّجْدَيْن
«نَجْد» در اصل به معناى مکان مرتفع است در مقابل «تهامه» که به سرزمین هاى پست گفته مى شود، یا به تعبیر دیگر «بلند بوم» و «پست بوم» است، و در اینجا کنایه از خیر و شرّ و مسیر سعادت و شقاوت است. این تفسیر در حدیثى از امیرمؤمنان على(علیه السلام)نقل شده (مجمع البیان، ذیل آیات مورد بحث).
و این که بعضى آن را به دو پستان مادر که برآمدگى سینه ها است! تفسیر کرده اند بسیار بعید است، ضمناً تعبیر به «نَجْد» در مورد خیر به خاطر عظمت آن است و در مورد شرّ از باب تغلیب است.
ریشه کلمه
- نجد (۱ بار)
قاموس قرآن
[بلد:10]. نجد به معنى بلندى و محل مرتفع است در مجمع فرموده اصل نجد به معنى علو است و سرزمين نجد را از آن نجد گفتهاند كه نسبت به پستى تهامه مرتفع است و هر زمين مرتفع را نجد گويند و جمع آن نجود است. مراد از نجدين در آيه راه خير وشر و حق و باطل است كه از لحاظ ظهور وآشكار بودن به دو مكان مرتفع تشبيه شدهاند در اقرب الموارد آمده: «نَجَدَالْاَمْرُ نُجُوداً: وَضَحَ وَاسْتَبانَ» يعنى ما انسان را بدو راه روشن خير و شر هدايت كرديم مثل [انسان:3]. در نهج البلاغه خطبه 152 در باره انسان بابصيرت فرموده: «وَيَعْرِفُ غَوْرَهُ وَ نَجْدَهُ» پستى و بلندى خود را مىداند يعنى به باطن و ظاهر كارش بينا است اين لفظ تنها يكبار در قران مجيد آمده است.
