المرسلات ٤٥
| کپی متن آیه |
|---|
| وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِينَ |
ترجمه
| المرسلات ٤٤ | آیه ٤٥ | المرسلات ٤٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
تفسیر
تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ «41» وَ فَواكِهَ مِمَّا يَشْتَهُونَ «42» كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنِيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ «43» إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ «44» وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ «45»
همانا پرهيزكاران در سايه‌ها و چشمه‌ها (قرار دارند). و هر نوع ميوه كه بخواهند فراهم است. بخوريد و بياشاميد به پاداش آنچه انجام مى‌داديد، گوارايتان باد.
همانا ما اين‌گونه نيكوكاران را پاداش مى‌دهيم. در آن روز واى بر تكذيب كنندگان.
نکته ها
در آيات قبل، خداوند ويژگى‌هاى دوزخ و دود و آتش سه شعبه‌اى كه آن را احاطه كرده بيان فرمود و در اين آيه در مقابل آن، سه نعمت براى اهل تقوا بيان فرموده است: «ظِلالٍ وَ عُيُونٍ وَ فَواكِهَ»
كلمه «هَنِيئاً» آنجا به كار مى‌رود كه هيچ سختى و ناگوارى به دنبال نباشد و كاملًا گورا و مطبوع باشد.
يكى از شيوه‌هاى تربيتى قرآن، شيوه مقايسه است:
پاداش متقين: كيفر مجرمين:
«فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ» «ظِلٍّ ذِي ثَلاثِ شُعَبٍ لا ظَلِيلٍ»
«كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنِيئاً» «كُلُوا وَ تَمَتَّعُوا قَلِيلًا إِنَّكُمْ مُجْرِمُونَ»
«إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ» «كَذلِكَ نَفْعَلُ بِالْمُجْرِمِينَ»
«هَنِيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» «انْطَلِقُوا إِلى ما كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ»
سؤال: چرا بعد از آيات مربوط به بهشت نيز آيه «وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ» آمده است؟
پاسخ: شايد به خاطر آن كه حسرت محروميّت از نعمت‌هاى بهشت، خود بالاترين عذاب‌هاست.
جلد 10 - صفحه 354
پیام ها
1- بهشت و دوزخ سايه‌هاى متفاوت دارند. ظِلٍّ ذِي ثَلاثِ شُعَبٍ ... فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ
2- انسان تنوع طلب است و در بهشت، باغ‌ها، چشمه‌ها، ميوه‌ها، خوراكى‌ها و نهرها همه متنوّع‌اند. «فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ وَ فَواكِهَ مِمَّا يَشْتَهُونَ»
3- وجود آب و درخت در كنار هم، نشانه كاميابى كامل است. «فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ»
4- محروميّت مؤمنان در دنيا، با كاميابى در قيامت جبران مى‌شود. «إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ»
5- معاد جسمانى است و نعمت‌هاى آن متناسب با نيازهاى جسم بشرى. «وَ فَواكِهَ مِمَّا يَشْتَهُونَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا»
6- دريافت نعمت وابسته به عملكرد انسان است. «هَنِيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»
7- خوردنى‌هاى بهشتى، عارضه ومشقتى را به دنبال ندارد. «كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنِيئاً»
8- بهشت را به بها دهند نه بهانه. «بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»
9- عملى ارزش دارد كه دائمى و پايدار باشد، نه موسمى ومقطعى. «كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»
10- لازمه‌ى تقوا، تلاش و احسان است. الْمُتَّقِينَ ... كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ... الْمُحْسِنِينَ
11- سنّت الهى در كيفر و پاداش انسان‌ها يكسان است. «إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ»
12- تكرار هشدار نشانه لطف خداوند است تا شايد مستكبران بر سر عقل آيند و از تكذيب حقايق دين دست بردارند. «وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ (45)
وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ: واى و ويل در آن روز، لِلْمُكَذِّبِينَ: مر تكذيب كنندگان راست به نعيم بهشتى و آن را باور ندارند.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ (41) وَ فَواكِهَ مِمَّا يَشْتَهُونَ (42) كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنِيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (43) إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ (44) وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ (45)
كُلُوا وَ تَمَتَّعُوا قَلِيلاً إِنَّكُمْ مُجْرِمُونَ (46) وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ (47) وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ ارْكَعُوا لا يَرْكَعُونَ (48) وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ (49) فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ (50)
ترجمه
همانا پرهيزكاران در زير سايه‌ها و كنار چشمه‌هايند
و ميوه‌هائى از آنچه مايل ميباشند
بخوريد و بياشاميد گوارا باد بپاداش آنچه ميكرديد
همانا
جلد 5 صفحه 329
ما اينچنين پاداش ميدهيم نيكوكاران را
واى در اين روز بر تكذيب كنندگان
بخوريد و برخوردار شويد اندكى همانا شما گناه كارانيد
واى در اين روز بر تكذيب كنندگان
و چون گفته شود بآنها ركوع كنيد ركوع نميكنند
واى در اين روز بر تكذيب كنندگان
پس بكدام سخن بعد از آن ايمان ميآورند.
تفسير
چنانچه معمول در كلام الهى است بعد از بيان حال كفّار و فجّار خداوند شمّه‌ئى از احوال اهل ايمان و تقوى را در روز قيامت بيان فرموده كه در سايه‌هاى درختان بهشت و كنار چشمه‌هاى جارى آن و ميوه‌هاى گوناگون از هر نوع كه مايل باشند بسر ميبرند و بايشان گفته ميشود بخوريد و بياشاميد گواراى وجود شما در مقابل اعمال صالحه خودتان در دنيا اينچنين جزا و پاداش ميدهيم ما باهل تقوى و نيكوكاران واى در روز قيامت بحال كسانيكه منكر شدند در دنيا پاداش خدا را باهل تقوى در آخرت بايد بآنها گفت بخوريد و بهره‌مند شويد در مدّت قليلى كه در دنيا هستيد بالاخره چون شما مجرم و گناه كاريد بمجازات اعمالتان خواهيد رسيد واى بحال كسانيكه منكر كمى و قلّت متاع دنيا نسبت بأمتعه كثيره آخرت شدند و اين را بجاى آن اختيار نمودند و چون در دنيا بآنها گفته شود نماز بخوانيد نميخوانند و از تعظيم در برابر خداوند عظيم تكبّر ميورزند و قمّى ره نقل نموده كه وقتى مأمور بتولّاى امام شوند قبول نمينمايند واى بحال منكرين نماز و ولايت در روز قيامت آيا بعد از قرآن معجز بيان پس بچه سخن و كدام خبر اين بى‌اعتقادان اعتقاد پيدا ميكنند در ثواب الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه هر كس سوره و المرسلات عرفا را بخواند خداوند ميان او و پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آشنائى مى‌اندازد و الحمد للّه ربّ العالمين
جلد 5 صفحه 330
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَيل‌ٌ يَومَئِذٍ لِلمُكَذِّبِين‌َ (45)
تفسيرش گذشت.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 45)- و در پایان این مقطع باز تکرار می‌کند: «وای در آن روز بر
ج5، ص375
تکذیب کنندگان» (ویل یومئذ للمکذبین).
وای بر آنها که از تمام این نعمتها و محبتها محروم می‌شوند، که حسرت این محرومیت آزارش کمتر از آتش سوزان دوزخ نیست؟
نکات آیه
۱ - تهدید شدن تکذیب گران دین، از سوى خداوند به هلاکت و عذاب اخروى (ویل یومئذ للمکذّبین) «ویل»، در اصل به معناى عذاب و هلاکت است (لسان العرب) و در مقام تهدید و وعید به کار مى رود.
۲ - دوزخ، جایگاه تکذیب گران دین (ویل یومئذ للمکذّبین) «ویل»، به وادى خاصى در جهنم و یا یکى از درهاى آن گفته مى شود (لسان العرب).
۳ - تکذیب برپایى قیامت، موجب عذاب دوزخ و هلاکت ابدى (ویل یومئذ للمکذّبین) از آن جا که آیه شریفه، در میان آیات مربوط به قیامت قرار دارد، استفاده مى شود که مقصود از تکذیب در آن، تکذیب روز قیامت است.
موضوعات مرتبط
- جهنم: موجبات جهنم ۳
- جهنمیان :۲
- خدا: تهدیدهاى خدا ۱
- دین: تهدید مکذبان دین ۱; عذاب اخروى مکذبان دین ۱; کیفر مکذبان دین ۲; مکذبان دین در جهنم ۲; هلاکت اخروى مکذبان دین ۱
- عذاب: تهدید به عذاب ۱; موجبات عذاب اخروى ۳
- قیامت: آثار تکذیب قیامت ۳
- هلاکت: تهدید به هلاکت ۱; عوامل هلاکت اخروى ۳
منابع
