إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ «41» وَ فَواكِهَ مِمَّا يَشْتَهُونَ «42» كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنِيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ «43» إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ «44» وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ «45»
همانا پرهيزكاران در سايه‌ها و چشمه‌ها (قرار دارند). و هر نوع ميوه كه بخواهند فراهم است. بخوريد و بياشاميد به پاداش آنچه انجام مى‌داديد، گوارايتان باد.
همانا ما اين‌گونه نيكوكاران را پاداش مى‌دهيم. در آن روز واى بر تكذيب كنندگان.
نکته ها
در آيات قبل، خداوند ويژگى‌هاى دوزخ و دود و آتش سه شعبه‌اى كه آن را احاطه كرده بيان فرمود و در اين آيه در مقابل آن، سه نعمت براى اهل تقوا بيان فرموده است: «ظِلالٍ وَ عُيُونٍ وَ فَواكِهَ»
كلمه «هَنِيئاً» آنجا به كار مى‌رود كه هيچ سختى و ناگوارى به دنبال نباشد و كاملًا گورا و مطبوع باشد.
يكى از شيوه‌هاى تربيتى قرآن، شيوه مقايسه است:
پاداش متقين: كيفر مجرمين:
«فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ» «ظِلٍّ ذِي ثَلاثِ شُعَبٍ لا ظَلِيلٍ»
«كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنِيئاً» «كُلُوا وَ تَمَتَّعُوا قَلِيلًا إِنَّكُمْ مُجْرِمُونَ»
«إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ» «كَذلِكَ نَفْعَلُ بِالْمُجْرِمِينَ»
«هَنِيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» «انْطَلِقُوا إِلى ما كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ»
سؤال: چرا بعد از آيات مربوط به بهشت نيز آيه «وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ» آمده است؟
پاسخ: شايد به خاطر آن كه حسرت محروميّت از نعمتهاى بهشت، خود بالاترين عذاب‌هاست.
جلد 10 - صفحه 354
پیام ها
1- بهشت و دوزخ سايه‌هاى متفاوت دارند. ظِلٍّ ذِي ثَلاثِ شُعَبٍ ... فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ
2- انسان تنوع طلب است و در بهشت، باغ‌ها، چشمه‌ها، ميوه‌ها، خوراكى‌ها و نهرها همه متنوّع‌اند. «فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ وَ فَواكِهَ مِمَّا يَشْتَهُونَ»
3- وجود آب و درخت در كنار هم، نشانه كاميابى كامل است. «فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ»
4- محروميّت مؤمنان در دنيا، با كاميابى در قيامت جبران مى‌شود. «إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ»
5- معاد جسمانى است و نعمتهاى آن متناسب با نيازهاى جسم بشرى. «وَ فَواكِهَ مِمَّا يَشْتَهُونَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا»
6- دريافت نعمت وابسته به عملكرد انسان است. «هَنِيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»
7- خوردنى‌هاى بهشتى، عارضه ومشقتى را به دنبال ندارد. «كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنِيئاً»
8- بهشت را به بها دهند نه بهانه. «بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»
9- عملى ارزش دارد كه دائمى و پايدار باشد، نه موسمى ومقطعى. «كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»
10- لازمه‌ى تقوا، تلاش و احسان است. الْمُتَّقِينَ ... كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ... الْمُحْسِنِينَ
11- سنّت الهى در كيفر و پاداش انسان‌ها يكسان است. «إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ»
12- تكرار هشدار نشانه لطف خداوند است تا شايد مستكبران بر سر عقل آيند و از تكذيب حقايق دين دست بردارند. «وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ»
