أَخْدَان
«أَخْدان» جمع «خدن» (بر وزن اذن) در اصل، به معناى دوست و رفیق است، اما معمولاً به افرادى گفته مى شود که با جنس مخالف خود، ارتباط نامشروع پنهانى برقرار مى سازند. و نیز باید توجّه داشت که «خدن»، هم بر «مرد» و هم بر «زن» در قرآن مجید، اطلاق شده است.
ریشه کلمه
- خدن (۲ بار)
قاموس قرآن
(بر وزن حبر) رفيق. (قاموس) جمع اخدان است به مذكّر و مؤنث هر دو اطلاق مىشود راغب گويد: آن به معنى رفيق است و اكثر در كسى استعمال مىشود كه از روى شهوت رفيق مى شود. [نساء:25] اجرت آنها را به طور متعارف بدهيد در حاليكه عفيف اند و زنا كار و رفيقگير نيستند. مقصود زنانى هستند كه براى خود رفيقى اتّخاذ كرده و با او زنا مىكردند. بعضىها گفتهاند: مراد از سفاح زناى آشكار و از اتّخاذ رقيق زناى مخفى است. و چون سفاح با اتّخاذ خدن مقابل است اين قول قريب به نظر مىرسد. در مجمع از ابن عباس نقل كرده كه عدّهاى از اهل جاهليّت زناى آشكار را حرام مىدانستند ولى زناى سرّى را جايز مىشمردند. خدا از هر دو نهى فرمود. نا گفته نماند: اخدان دوبار در قرآن مجيد آمده يكى آيه فوق كه درباره زنان است و ديگر آيه 5 مائده كه درباره مردان رفيقه گير است. و نيز نا گفته نماند: خدين بر وزن امير از اين مادّه به معنى رفيق آمده است در نهج البلاغه خطبه 124 درباره بعضى از آشنايان فرموده: «فَشَرَّ خُدينٍ وَ اَلْأَمُ خَليلٍ» يعنى بدترين رفيق و پستترين دوست است.