آل عمران ٨٥
کپی متن آیه |
---|
وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلاَمِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ |
ترجمه
آل عمران ٨٤ | آیه ٨٥ | آل عمران ٨٦ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«یَبْتَغِ»: بخواهد. طلب کند. «إِسْلام»: توحید و انقیاد. آئین اسلام.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
نزول
محل نزول:
اين آيه در همچون ديگر آيات سوره آل عمران در مدينه بر پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله نازل گرديده است. [۱]
شأن نزول:[۲]
«شیخ طوسى» گوید: عكرمة گويد: قومى از يهوديان گفته بودند ما اسلام آورده و مسلمان شده ايم. سپس آيه ۹۷ «وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ» نازل گرديد و به آنها فرمان داد كه به طرف مكه براى انجام مناسك حج بيرون روند كه از واجبات و فرائض اسلامى است اينان تقاعد ورزيدند و نرفتند و با اين كار نافرمانى و مخالفت خود را ابراز داشتند سپس اين آيه نازل گرديد.[۳]
تفسیر
نکات آیه
۱ - پذیرش دین اسلام، میثاق خداوند از پیامبران و مردم (و اذ اخذ اللّه میثاق النّبیّن ... و من یبتغ غیر الاسلام دیناً) بنابر اینکه مراد از «الاسلام»، شریعت پیامبر (ص) باشد.
۲ - برگزیدن دینى غیر از اسلام، مورد پذیرش خداوند نیست. (و من یبتغ غیر الاسلام دیناً فلن یقبل منه)
۳ - برگزیدن راه و روشى غیر از تسلیم در برابر خدا، مورد پذیرش او نیست. (و من یبتغ غیر الاسلام دیناً فلن یقبل منه) بنابراینکه مراد از «الاسلام»، به قرینه آیه قبل، معناى لغوى آن باشد، یعنى: تسلیم در برابر خدا.
۴ - اسلام، دین واحد جهانى (و من یبتغ غیر الاسلام دیناً فلن یقبل منه)
۵ - اسلام، ناسخ تمامى ادیان گذشته (و من یبتغ غیر الاسلام دیناً فلن یقبل منه) بنابراینکه «الاسلام»، نام شریعت پیامبر (ص) باشد.
۶ - مسلمانان (کسانى که در برابر خدا تسلیم هستند)، بهره مند از سعادت و مصون از زیان در آخرت (و من یبتغ ... و هو فى الاخرة من الخاسرین)
۷ - توجّه به بهره مندى مسلمانان در آخرت و زیان دیگران، انگیزه اى براى پذیرش اسلام (و من یبتغ ... و هو فى الاخرة من الخاسرین)
۸ - آخرت، عرصه ظهور واقعى نتایج عقاید و اعمال (و من یبتغ ... و هو فى الاخرة من الخاسرین) قید «فى الاخرة»، نفى زیان در دنیا نیست; لذا حمل بر ظهور زیان در آخرت مى شود.
۹ - پذیرش آیینى غیر از اسلام، موجب زیان و خسران در آخرت (و من یبتغ غیر الاسلام دیناً ... و هو فى الاخرة من الخاسرین)
۱۰ - تسلیم نبودن در برابر خداوند، موجب زیان و خسران در آخرت (و من یبتغ غیر الاسلام دیناً ... و هو فى الاخرة من الخاسرین)
۱۱ - تسلیم در برابر خدا و انتخاب دین اسلام، نتیجه دوراندیشى انسان (و من یبتغ غیر الاسلام ... و هو فى الاخرة من الخاسرین)
روایات و احادیث
۱۲ - پذیرفته نبودن اسلام بدون ایمان (و من یبتغ غیر الاسلام دیناً فلن یقبل منه) امام صادق (ع) در پاسخ سؤال از آیه فوق فرمود: هو الاسلام الّذى فیه الایمان.[۴]
موضوعات مرتبط
- ادیان: نسخ ادیان ۵
- اسلام: پذیرش اسلام ۲، ۷، ۹، ۱۱، ۱۲ ; جهان شمولى اسلام ۴ ; ناسخ بودن اسلام ۵
- انبیا: ۱
- انگیزش: عوامل انگیزش ۷
- ایمان: رابطه علم و ایمان ۷
- تسلیم: تسلیم به خدا ۳، ۶، ۱۱
- خسارت: خسارت اخروى ۶، ۱۰
- خدا: عهد خدا ۱
- دوراندیشى: آثار دوراندیشى ۹، ۱۱
- دین: پذیرش دین ۱، ۲، ۹
- زیانکاران: ۷
- زیانکارى: عوامل زیانکارى ۹، ۱۰
- سعادت: عوامل سعادت ۶، ۷
- علم: ۷
- عهد: عهد با انبیا ۱
- قیامت: ظهور حقایق در قیامت ۸
- مسلمانان: ۶ سعادت مسلمانان ۷
- نسخ: ۵
منابع
- ↑ طبرسي، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ۲، ص ۶۹۳.
- ↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شيخ طوسي و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص ۱۳..
- ↑ صاحبان كشف الاسرار و روض الجنان گويند: اين آيه درباره دوازده نفر از منافقين نازل گرديد كه از دين اسلام برگشته و مرتد شده بودند و در مكه با كفار ملحق شدند كه از زمره آنان حارث بن سويد انصارى و طعمة بن ابيرق و عبدالله بن انس بن خطل و ديگران بوده اند.
- ↑ الجوامع الفقهیه چاپ سنگى، ص ۴۷، باب الاسلام و الایمان ; بحار الانوار، ج ۶۸، ص ۲۹۱، ح ۵۰.