الطّوفَان
«طوفان» از مادّه «طوف» (بر وزن خوف) به معناى موجود گردنده و طواف کننده است; سپس به هر حادثه اى که انسان را احاطه کند، طوفان گفته شده. ولى در لغت عرب، بیشتر به سیلاب ها و امواج گردنده و کوبنده اى گفته مى شود که خانه ها را ویران مى کند و درختان را از ریشه برمى کند (اگر چه در زبان فارسى امروز، طوفان، بیشتر به بادهاى شدید و کوبنده اطلاق مى گردد).
ریشه کلمه
قاموس قرآن
هر حادثه محيط به انسان ولى در آبى كه به حد اعلاى كثرت رسيده، متعارف شده است زيرا طوفانى كه قوم نوح را فرا گرفت آب بود (مفردات) لذا است كه آن در اقرب الموارد: باران شديد، آب غالب كه هر چيز را فرا مىگيرد شدت تاريكى شب، مرگ عمومى، قتل عام، سيل غرق كننده و... آمده است قول مجمع ميز نظير اقرب است. [عنكبوت:14]. غرض از طوفان طغيان آب و طوفان حضرت نوح عليه السلام است درباره اين طوفان در «نوح» صحبت خواهد شد. * [اعراف:133] مراد از طوفانى كه فرعونيان را گرفت چيست؟ آن را سيل، مرگ عمومى، طاعون، آبله: گفتهاند در المنار از عايشه از رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم نقل شده كه مراد از طوفان مرگ است و گويد: حديث عايشه ضعيف است و با آن قول مخالف لغت ثابت نمىشود نگارنده گويد: ما بعد آيه صريح است در اينكه پس از بليّه پيش موسى آمده خواهش دعا مىكردند آن مرگ چگونه جمع مىشود؟ ظاهراً مراد از طوفان آب و سيل باشد چنانكه قول اول است در مجمع در روايتى كه از صادقين عليهما السلام نيز نقل شده آن را آب فرمودهاند كه ديار و مساكن فرعونيان را خراب كرد تا به بيابان پناه برده چادرها به پا داشتند. در تورات فعلى سفر خروج باب نهم آن را تگرگ توأم با رعد و اتش گفته است كه بر مصريان باريد تا به موسى الحاح كردند در اثر دعاى موسى آن بلا رفع شد. در اين باره به (ضفدع - جراد - تسع) مراجعه شود. لفظ طوفان فقط دو بار در قرآن مجيد آمده است.
