الْأَنْعَام
«أَنْعام» جمع «نعم» (بر وزن قلم) در اصل بر شتر اطلاق مى شده است; ولى بعداً توسعه یافته و به شتر و گاو و گوسفند گفته مى شود. این واژه از کلمه «نعمت» گرفته شده، به خاطر این که یکى از بزرگترین نعمت ها براى انسان ها و چهارپایان محسوب مى شود، حتى امروز که آن همه وسایل نقلیه سریع السیر هوایى و زمینى اختراع شده است، باز در بعضى از موارد منحصراً باید از چهارپایان استفاده کرد. در بیابان هاى شنزار که عبور وسائل نقلیه در آن بسیار مشکل است و در بعضى از گذرگاه هاى باریک کوهستان ها، تنها وسیله اى که با آن مى توان عبور کرد، هنوز هم چهارپایانند.
«نعم» اگر به صورت مفرد استعمال شود به معناى شتر است، اما اگر به معناى جمع باشد شتر، گاو و گوسفند را شامل مى شود (مفردات راغب، مادّه نعم).
ریشه کلمه
- نعم (۱۴۴ بار)
قاموس قرآن
اَنْعام جمع نَعَم (بروزن فرس) گفتهاند عبارت است از گاو، گوسفند و شتر «اَنْعامِ ثَلثهَ) در «بهم» گفتهايم كه مىشود آن را از آيات قرآن استفاده كرد گفتهاند: شتر را به تنهايى نَعَم گويند ولى گاو و گوسفند را، نه. [نحل:66]. براى تمام سخن رجوع كنيد به «بهم». نَعَم (بروزن فرس) گاهى بر انعام ثلثه اطلاق مىشود چنانكه در مجمع و جوامع الجامع فرموده در اينصورت نَعَم جمع است كه مفرد ندارد چنانكه در مصباح گفته و در اقرب از آن نقل كرده است [مائده:95]. يعنى هركه صيدى را عمدا بكشد بر او است كفارهاى از گاو و گوسفند وشتر، مانند آن حيوانيكه كشته است. مثلا اگر شترمرغ صيد كرده بايد شترى كفاره بدهد كه در بزرگى مثل آن باشد.
