الغاشية ١٧
ترجمه
| الغاشية ١٦ | آیه ١٧ | الغاشية ١٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَفَلا یَنظُرُونَ؟»: آیا نمی‌نگرند؟ آیا دقّت نمی‌کنند و نمی‌اندیشند؟ «الإِبِلِ»: شتران. از لفظ خود دارای مفرد نیست. آفرینش شتر دارای اسرار شگفت‌انگیز است.
تفسیر
- آيات ۱ - ۲۶، سوره غاشيه
- وجه تسميه قيامت به ((غاشيه فراگيرنده )) و معناى اينكه در قيامت وجوهى خاشعه اندو ((عاملة و ناصبة ))
- وصف جنّت عاليه اى كه چهره هاى ناعمه در قيامت در آن جاى دارند
- دعوت به نظر در مظهر تدبير الهى
- توضيحى راجع به استثناء ((الّا من تولّى و كغر)) از ((فذّكر انّما انت مذّكر))
- (رواياتى در ذيل آيات ((عاملة ناصبة )) ((فذّكر انّما انت مذكر)) و درباره حساباعمال )
نکات آیه
۱ - لزوم تحقیق و مطالعه درباره آفریده هاى خداوند (أفلاینظرون) همزه استفهام در این آیه، براى توبیخ است; بنابراین مفاد آیه شریفه، لزوم دقت نظر در کیفیت خلقت شتر و ... است.
۲ - انکار معاد، برخاسته از ترک اندیشه و بررسى درباره آفریده هاى خداوند است. (أفلاینظرون) به قرینه آغاز و پایان این سوره، آیات مورد بحث درباره معاد و اثبات قدرت خداوند بر آن است.
۳ - شتر، مخلوق خداوند و آفریده اى هدف دار است. (أفلاینظرون إلى الإبل کیف خلقت) در آیه شریفه، گرچه سخن از آفریننده شتر به میان نیامده است; ولى سیاق آیات - که در مقام برشمردن نعمت هاى خداوند، توجّه دادن انسان به قدرت مندى او و ضرورت معاد مى باشد - بیانگر این است که خداوند، آن را خلق کرده و آفریدن آن لغو نبوده است.
۴ - شیوه آفرینش شتر، شگفت آور و داراى زوایاى درخور دقّت و تحقیق است. (أفلاینظرون إلى الإبل کیف خلقت) تکیه بر شناخت ویژگى هاى شتر، یا به جهت فایده هاى فراوان این حیوان براى مردم جزیرة العرب است و یا این که شتر در بین حیوانات، کمالاتى بى نظیر دارد و مى توان آیه شریفه را ناظر به هر دو نکته دانست.
۵ - کشف و شناسایى ویژگى هاى شتر، راهنماى فکرى انسان براى اعتقاد به قدرت خداوند (أفلاینظرون إلى الإبل کیف خلقت)
۶ - شتر، حیوانى سودمند براى انسان و نعمتى الهى است. (أفلاینظرون إلى الإبل کیف خلقت) یاد کردن از مخلوقى خاص، براى ترغیب انسان به تفکّر نشان تأثیر مثبت این مخلوق، در زندگانى انسان ها است.
۷ - آفرینش شتر، با ویژگى هاى برجسته آن، نشان قدرت خداوند بر اعاده انسان ها است. (أفلاینظرون إلى الإبل کیف خلقت) با توجّه به این که آغاز سوره با یاد قیامت شروع شده، این آیات نیز ناظر به معاد و امکان آن خواهد بود.
۸ - نعمت هاى الهى، مسؤولیت آفرین است. (أفلاینظرون إلى الإبل کیف خلقت) مفاد آیه شریفه، تنها توجّه دادن انسان ها به کیفیت خلقت شتر و بالا بردن سطح معلومات آنان نیست; بلکه بیان این نکته است که با توجّه به این نعمت هاى شگفت، بى اعتنایى به هشدارها و غفلت از تعالیم الهى، سزاوار نیست.
موضوعات مرتبط
- آفرینش: اهمیت مطالعه در آفرینش ۱
- تعقل: آثار عدم تعقل در آفرینش ۲; تعقل در خلقت شتر ۴، ۵
- خدا: آثار نعمتهاى خدا ۸; خالقیت خدا ۳; نشانه هاى قدرت خدا ۷; نعمتهاى خدا ۶
- شتر: خالق شتر ۳; شگفتى خلقت شتر ۴; فواید شتر ۶; ویژگیهاى خلقت شتر ۷; هدفدارى خلقت شتر ۳
- عقیده: عقیده به قدرت خدا ۵
- مسؤولیت: عوامل مسؤولیت ۸
- معاد: منشأ تکذیب معاد ۲; نشانه هاى معاد ۷
- نعمت: نعمت شتر ۶
