يس ١٢
ترجمه
| يس ١١ | آیه ١٢ | يس ١٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مَا قَدَّمُوا»: اعمال خوب و بدی که در دنیا انجام داده‌اند و پیشاپیش به آخرت فرستاده‌اند. «آثَارَهُمْ»: چیزهائی را که باقی گذارده‌اند و بر جای نهاده‌اند، اعم از آثار خیری همچون مسجد و مدرسه و بیمارستان و دیگر موقوفات، و آثار بدی همچون غصب املاک و بنای میخانه‌ها و کتابهای گمراه کننده و طرحهای استعمارگرانه و پروژه‌های خانمانسوز و ستمگرانه. یا عبادات و کارهای نیکی که می‌بایست بکنند، ولی نکرده‌اند، و معاصی و کارهای بدی که می‌بایست نکنند، ولی کرده‌اند. «أَحْصَیْنَاهُ»: سرشماری کرده‌ایم. ضبط و ثبت نموده‌ایم. «إِمَامٍ مُّبِینٍ»: کتاب آشکار. کتاب روشنگر. مراد لوح محفوظ است که کتاب جامع و عمومی است و همه اعمال و همه حوادث و همه موجودات این جهان در آن ثبت و ضبط می‌گردد، و به منزله کتاب اصلی یا دفتر کلّ برای نامه اعمال شخصی بندگان (نگا: اسراء / ، کهف / ، حاقّه / و ) و نامه اعمال عمومی ملّتها (نگا: جاثیه / ) است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ وُضِعَ الْکِتَابُ فَتَرَى... (۲) اعْلَمُوا أَنَ اللَّهَ يُحْيِي... (۳)
وَ إِنَّهَا لَبِسَبِيلٍ مُقِيمٍ (۰) يَوْمَ نَدْعُو کُلَ أُنَاسٍ... (۴) يَوْمَ نَدْعُو کُلَ أُنَاسٍ... (۳) وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ... (۲) وَ أَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلاَّ... (۰)
تفسیر
- آيات ۱ -۱۲ سوره يس
- غرض و محتواى سوره مباركه يس و شاءن و فضيلت آن
- توضيح و تفسير آيات : يس والقرآن الحكيم ... فهم غافلون
- معناى آيه : لقد حق القول على اكثرهم ...
- تمثيلى كه حال كفار را در راه نيافتن و هدايت نشدنشان بيان مى كند انا جعلنا فى اعناقهماغلالا..
- معناى جمله : نكتب ماقدموا و آثارهم
- بيان اينكه نامه اعمال كتابى غير از لوح محفوظ امام مبين مى باشد
- مراد از امام حسين و سخن ديگر مفسرين در معناى آن
- رواياتى درباره نزول آيه : وجعلنا من بين ايديهم سدا... در ماجراى سوء قصدابوجهل و يارانش به پيامبر صلى الله عليه و آله
- بيان عدم انطباق سياق آيات اول سوره يس با اين روايات
- چند روايت درباره عمل ، در ذيل جمله : و نكتب ما قدموا و آثارهم
- دو روايت درباره اينكه امام مبين على عليه السلام است
نکات آیه
۱ - احیاى مردگان به قدرت خدا است. (إنّا نحن نحى الموتى)
۲ - برپا ساختن رستاخیز و زنده کردن مردگان، کارى بزرگ و باعظمت است; اما در برابر عظمت قدرت خداوند ناچیز مى باشد. (إنّا نحن نحى الموتى) برداشت یاد شده، از آمدن دو ضمیرِ جمعِ (إنّا و نحن) استفاده شده است.
۳ - تمام رفتارها و کردارهاىِ پیش فرستاده انسان ها، به اراده خدا نوشته و ثبت خواهد شد. (و نکتب ما قدّموا)
۴ - همه آثار برجامانده از انسان ها پس از مرگ (چون: بناها، اختراعات و سنت ها و...) نوشته و ثبت خواهد شد. (و نکتب ... ءاثرهم)
۵ - آثار و پى آمدهاى خوب و بد رفتار و کردار انسان ها، نوشته و ثبت مى شود. (و نکتب ... ءاثرهم) برداشت یاد شده، بر این اساس است که مقصود از «آثار» آثار و پى آمدهاى اعمال و رفتار انسان ها باشد; یعنى، خداوند هم اعمال و رفتار انسان ها را ثبت مى کند و هم آثار و پى آمدهاى آن ها را در زندگى فردى و اجتماعى شان.
۶ - آثار وجودى انسان و نقشى که شخصیت او در جامعه و نامش در تاریخ داشته است، نوشته و ثبت خواهد شد. (و نکتب ... ءاثرهم) برداشت یاد شده، بر این اساس است که مقصود از «آثار» آثار وجودى انسان و نقش بودنِ او در جامعه و نامش در تاریخ باشد (مانند وجود پدر و مادر در میان خانواده که وجودشان موجب وحدت و الفت و دل گرمى میان اعضاى خانواده است). و نیز نام خوشى که از انسان هاى بزرگ و کامل به یادگار مى ماند و منشأ اثر در جامعه و تاریخ مى گردد; زیرا آنان به عنوان الگو مطرح اند (مانند امام خمینى(ره) در عصر حاضر).
۷ - رفتار و کردار خوب و بد انسان، در عالم، موجود بوده و پیشاپیش به جهان آخرت فرستاده مى شود. (و نکتب ما قدّموا و ءاثرهم) برداشت یاد شده از تعبیر «ما قدّموا» (آنچه پیش فرستاده اند) - که درباره اعمال انسان ها است - استفاده شده است. در این تعبیر، اعمال انسان به اشیایى که به جهان آخرت پیش فرستاده مى شود، تشبیه شده است; همان گونه که مسافر، بارهاى خود را از پیش به مقصد مى فرستد.
۸ - همه پدیده ها و حوادث عالم، در «لوح محفوظ» از پیش شمارش و ثبت شده است. (و کلّ شىء أحصینه فى إمام مبین) بیشتر مفسران برآنند که مقصود از «إمام مبین»، «لوح محفوظ» است. از این رو به آن کتاب «إمام» گفته شد; چون این کتاب، اصل و مادر همه کتاب ها و دانش ها است و همه چیز در آن ثبت شده و همه کس و همه چیز تابع آن است. چنان که در قرآن از آن به «أم الکتاب» یاد شده است: «و إنّه فى أُمّ الکتاب لدینا لعلىّ حکیم» (زخرف، آیه ۴).
۹ - تمامى رفتار و آثار انسان، در کارنامه روشن و در لوح محفوظ، شمارش و ثبت مى شود. (و کلّ شىء أحصینه فى إمام مبین) برداشت یاد شده مبتنى بر این است که جمله «و کلّ شىء...» تأکید براى جمله «و نکتب ما قدّموا...» و مربوط به اعمال انسان باشد.
۱۰ - انسان در برابر رفتار و آثار برجاى مانده از خود، مسؤول بوده و با کیفر و پاداش دقیق آن، رو به رو خواهد شد. (و نکتب ما قدّموا ... أحصینه فى إمام مبین) برداشت یاد شده به سبب این حقیقت است که ذکر إحیاى مردگان و شمارش و ثبت تمامى اعمال و آثار انسان، از مسؤولیت او در برابر رفتار و کردارش حکایت مى کند.
۱۱ - رفتار و آثار برجاى مانده از انسان در دنیا، تعیین کننده سرنوشت اخروى او است. (إنّا نحن نحى الموتى و نکتب ما قدّموا ... أحصینه فى إمام مبین)
موضوعات مرتبط
- آفرینش: آمار تحولات آفرینش ۸; ثبت تحولات آفرینش ۸
- انسان: ثبت آثار انسان ها ۴، ۶; مسؤولیت انسان ۱۰
- خدا: آثار اراده خدا ۳; آثار قدرت خدا ۱; عظمت قدرت خدا ۲
- سرنوشت: عوامل مؤثر در سرنوشت اخروى ۱۱
- عمل: آثار اخروى عمل ۷، ۱۱; بقاى عمل ۷; پاداش عمل ۱۰; ثبت آثار عمل ۵; ثبت عمل ۹; کیفر عمل ۱۰; مسؤول عمل ۱۰; منشأ ثبت عمل ۳
- قیامت: عظمت برپایى قیامت ۲
- لوح محفوظ: جامعیت لوح محفوظ ۸; نقش لوح محفوظ ۹
- مردگان: عظمت احیاى مردگان ۲; منشأ احیاى مردگان ۱
- نامه عمل :۹
