هود ٤
ترجمه
| هود ٣ | آیه ٤ | هود ٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مَرْجِع»: مصدر میمی و به معنی رجوع است.
تفسیر
- آيات ۴ - ۱، سوره هود
- توحيد اصلى است متضمن تمامى تفاضيل و جزئيات معانى قرآن ، و تمامتفاضيل و فروع قرآن به آن اصل بر مى گردد
- آهنگ و غرض كلى سوره هود و كيفيت و مكان نزول آن
- معناى احكام و تفصيل و اينكه آيات قرآن محكم بود ومفصل گشت (احكمت آياته فصلت )
- مفاد كلى آيه و دو نكته اى كه از آن استفاده مى شود
- اقوال مختلف مفسرين درباره مراد از احكام و تفصيل آيات ، و بيان نادرستى آناقوال
- آيه : ((الا تعبدوا الا اللّه ...)) مفسر محكم ومفصل بودن آيات قرآن است
- دعوت به توحيد در عبادت و طلب آمرزش از خداوند در آيه شريفه
- مراد از توبه در: ((و ان استغفروا ربكم ثم توبوا اللّه )) ايمان است
- نتيجه توحيد، استغفار و ايمان ، زندگى خوب و حيات طيبه دنيوى است
- معناى اينكه ((خداوند به هر داراى فضلى فضلش را مى دهد)) و اشاره به اينكه فقطدين توحيد است كه افراط و تفريط در روابط اجتماعى راتعديل مى كند
- هر كس در جايى كه لايق آنست قرار داده مى شود
- بيان نادرستى سخن يكى از مفسرين در ارتباط با: ((يمتعكم متاعا حسنا))
نکات آیه
۱- انسانها ، از ناحیه خدایند و فقط به سوى او باز مى گردند. (إلى الله مرجعکم) «رجوع» به معناى بازگشتن به چیزى است که شروع نیز از آن بوده است (مفردات راغب).
۲- روز قیامت ، روز بازگشت انسانها به خداوند است. (فإنى أخاف علیکم عذاب یوم کبیر. إلى الله مرجعکم)
۳- باور و توجه انسانها به اینکه «رجوعشان تنها به سوى خداست» آنان را از پرستش غیر او ترسان و به یکتاپرستى وامى دارد. (فإنى أخاف علیکم عذاب یوم کبیر. إلى الله مرجعکم) جمله «إلى الله مرجعکم» به منزله تعلیلى است براى «و إن تولّوا فإنى أخاف ...»; یعنى، علت نگرانى پیامبر براى مشرکان، این است که آنان به خدا باز مى گردند و به خاطر شرکشان عذاب مى شوند. بنابراین هر کس این حقیقت را بپذیرد که بازگشت او تنها به خداست، هرگز به غیر او نمى گرود و به شرکْ روى نمى آورد.
۴- خداوند ، بر تحقق دادن هر امرى تواناست. (و هو على کل شىء قدیر)
۵- قدرت مطلق خدا ، پشتوانه تحقق معاد و برپایى روز قیامت است. (فإنى أخاف علیکم عذاب یوم کبیر. إلى الله مرجعکم و هو على کل شىء قدیر)
۶- توجه و باور به قدرت مطلق خدا ، زداینده هرگونه شبهه درباره معاد و برپایى قیامت (إلى الله مرجعکم و هو على کل شىء قدیر) هدف از بیان قدرت خداوند ، پس از طرح مسأله معاد و روز قیامت ، این است که انسانها را متوجه قدرت همه جانبه خدا کند تا مبادا در تحقق یافتن قیامت - که پذیرش آن براى نوع انسانها مشکل است - تردید کنند.
۷- خداوند ، بر اعطاى معیشت نیکو به موحدان و عذاب کردن مشرکان و پرستشگران غیر او تواناست. (یمتعکم متعًا حسنًا ... و إن تولّوا فإنى أخاف علیکم عذاب یوم کبیر ... و هو على کل شىء قدیر) در بر داشت فوق، جمله «و هو على ...» در ارتباط با «یمتعکم» و «أخاف علیکم عذاب یوم کبیر» معنا شده است.
موضوعات مرتبط
- اسماء و صفات: قدیر ۴
- انسان: فرجام انسان ها۱; مبدء انسان ها۱
- ایمان: آثار ایمان ۳، ۶; ایمان به بازگشت به خدا ۳; ایمان به قدرت خدا ۶; عوامل ایمان به قیامت ۶; عوامل ایمان به معاد ۶
- بازگشت به خدا: ۱ زمان بازگشت به خدا ۲
- توحید: زمینه توحید عبادى ۳
- جهان بینى: جهان بینى و ایدئولوژى ۳
- خدا: آثار قدرت خدا ۵; اختصاصات خدا ۱; قدرت خدا ۴، ۷
- ذکر: آثار ذکر ۶; ذکر قدرت خدا ۶
- شبهه: عوامل رفع شبهه ۶
- شرک: موانع شرک عبادى ۳
- قیامت: حتمیت قیامت ۵; ویژگیهاى قیامت ۲
- مشرکان: عذاب مشرکان ۷
- معاد: حتمیت معاد ۵
- موحدان: معاش نیکوى موحدان ۷
